Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi (MRiRW) wycofało się z pomysłu obniżenia składki na Fundusz Ochrony Rolnictwa (FOR) – wynika z zaktualizowanej wersji projektu skierowanej do działającej w ramach prac rządu Komisji Prawniczej (nr z wykazu: UD99).
Zaproponowane przez resort zmiany dotyczą m.in. rozszerzenia kręgu podmiotów, które mogą ubiegać się o rekompensaty z FOR – uprawnienia przysługujące indywidualnym rolnikom przyznano również m.in. spółdzielniom rolnym, organizacjom sadowników i grupom producentów rolnych.
Wprowadzony w 2023 r. FOR od samego początku budził mieszane odczucia wśród rolników, zwłaszcza że koszt jego funkcjonowania został przerzucony właśnie na nich. W teorii cel działania funduszu nie budzi niczyich wątpliwości – jest nim zapewnienie zapłaty tym producentom towarów rolnych, których kontrahenci okazali się niewypłacalni. W praktyce jednak wielu przedstawicieli stowarzyszeń rolniczych postrzega FOR jako gwarancję zapłaty dla ryzykantów, którzy nieostrożnie wybierają skupy oferujące im najwyższe, często nierynkowe stawki. Mleczarnie kwestionują też konieczność zrzucania się na pomoc dla innych branż, np. sadowników. Związek Polskich Przetwórców Mleka konsekwentnie domaga się podziału funduszu na konkretne gałęzie rolnictwa.
Kolejną osią sporu jest wysokość składki na FOR. Dziś obowiązkowa opłata pobierana od każdego sprzedanego do skupu towaru rolnego wynosi 0,125 proc. wartości produktu. Zdaniem wielu organizacji rolnych jest to zdecydowanie za dużo. Wychodząc naprzeciw tym oczekiwaniom, w sierpniu br. MRiRW przygotowało projekt nowelizacji ustawy o FOR (Dz.U. z 2023 r. poz.1130) i zaproponowało obniżenie składki do zaledwie 0,07 proc. Ta propozycja nie znalazła jednak poparcia wśród wszystkich interesariuszy. Z tego powodu we wrześniu zdecydowano się na ustalenie nowego poziomu wynoszącego 0,1 proc. wartości skupowanego towaru.
Ten kompromis nie usatysfakcjonował części organizacji skupiających rolników. W ramach ponownych konsultacji projektu ustawy Krajowa Rada Izb Rolniczych oraz Krajowy Związek Rewizyjny Rolniczych Spółdzielni Produkcyjnych domagały się od MRiRW wycofania się z obniżania składki, wskazując na ryzyko drastycznego spadku środków pozostających w dyspozycji FOR i przez to zmniejszenie skali pomocy dla rolników poszkodowanych bankructwem kontrahenta. Z kolei Związek Polskich Przetwórców Mleka oraz Związek Zawodowy Rolnictwa ,,KORONA” optowały za obniżeniem stawki. Resort przychylił się do argumentów tych pierwszych. ©℗
Podstawa prawna
Etap legislacyjny
Projekt ustawy skierowany do Komisji Prawniczej