Wprowadzenie w 2022 r. na terytorium Polski programu, którego celem będzie wczesne wykrycie zakażeń wirusem wywołującym afrykański pomór świń (ASF) - zakłada projekt rozporządzenia ministra rolnictwa, które trafiło do konsultacji międzyresortowych.
„Program mający na celu wczesne wykrycie zakażeń wirusem wywołującym afrykański pomór świń i poszerzenie wiedzy na temat tej choroby oraz jej zwalczanie” jest kontynuacją programu z 2021 r.
W programie zakłada się możliwość finansowania redukcji populacji dzików prowadzonej zarówno przez polowania, jak i odstrzał sanitarny; usuwanie potencjalnych źródeł wirusa ASF ze środowiska przyrodniczego; prowadzenie monitoringu dzików i świń; działania lub inwestycje służące zapobieganiu, kontroli i zwalczaniu ASF u świń i dzikich zwierząt. Ponadto program uwzględnia zasady i nakazy służące zwalczaniu afrykańskiego pomoru świń u dzików.
Szacowane ogólne koszty realizacji programu na terenie Polski w 2022 r. wyniosą 183, mln zł. Autorzy projektu informują, że Polska wystąpi do Komisji Europejskiej z wnioskiem o współfinansowanie ze środków unijnych tego programu w odniesieniu do kosztów kwalifikowalnych w wysokości 22,1 mln zł. Pozostałe środki będą pochodziły z budżetu krajowego.
W stosunku do programu realizowanego w 2021 r. zwiększona została kwota przewidziana za zgłoszenie padłego dzika na obszarze wolnym od tej choroby (do 200 zł brutto), co ma podnieść motywację do szukania i zgłaszania znalezionych zwłok padłych dzików, stanowiących główny rezerwuar wirusa w środowisku. Natomiast tusze dzików wraz ze wszystkimi częściami ciała, zwierząt zabitych w ramach odstrzału sanitarnego będą poddawane utylizacji, co docelowo ma skutkować zmianą proporcji liczby wykonywanych odstrzałów sanitarnych na rzecz zwiększenia liczby polowań prowadzonych w ramach corocznych planów łowieckich.
Jak w uzasadnieniu projektu poinformowano, że w 2020 r. na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej stwierdzono 4 154 przypadki ASF u dzików w województwach dolnośląskim, lubuskim, lubelskim, mazowieckim, podkarpackim, podlaskim, pomorskim, wielkopolskim, warmińsko-mazurskim oraz zachodniopomorskim. W tym samym okresie wyznaczono 103 ogniska ASF u świń w województwach dolnośląskim, lubelskim, lubuskim, mazowieckim, podkarpackim, warmińsko-mazurskim oraz wielkopolskim.
W 2021 r. do 15 grudnia br. wykryto 122 ogniska w 11 województwach.
Afrykański pomór świń to groźna, wysoce zakaźna i zaraźliwa choroba wirusowa świń domowych wszystkich ras oraz dzików. Jej wystąpienie skutkuje narażeniem kraju na ogromne straty finansowe, związane m.in. z całkowitym zablokowaniem możliwości eksportu świń lub wieprzowiny do krajów trzecich, jak również z brakiem możliwości handlu zwierzętami oraz produktami pochodzenia zwierzęcego wewnątrz Unii Europejskiej - czytamy w uzasadnieniu.
Resort rolnictwa ponadto zwraca uwagę, że wystąpienie ASF niesie ze sobą konieczność wypłaty odszkodowań za zwierzęta zabite z nakazu organów Inspekcji Weterynaryjnej oraz poniesienia innych kosztów związanych ze zwalczaniem choroby. Strategia walki z chorobą polega na zlikwidowaniu wirusa w jak najkrótszym możliwym czasie. Obejmuje ona m. in. zabicie zwierząt w ognisku choroby i utylizację ich zwłok, kontrolę przemieszczania się zwierząt, ludzi, produktów pochodzenia zwierzęcego oraz sprzętu, oczyszczanie i dezynfekcję skażonych pomieszczeń i sprzętu, prowadzenie dochodzenia epizootycznego, perlustrację mającą na celu określenie zasięgu choroby oraz utworzenie obszarów zapowietrzonych i zagrożonych.
Realizacja programu ma zapewnić zwiększenie bezpieczeństwa epizootycznego w populacji świń na terytorium kraju przed intensywnym rozprzestrzenianiem się wirusa ASF. Dodatkowym efektem działań będzie także uzyskanie wiarygodnych danych na temat zakażeń wirusem ASF u świń i dzików.
Rozporządzenie wejdzie w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia, program zaś będzie obowiązywał od 1 stycznia 2022 r. (PAP)
autorka: Anna Wysoczańska