Fałszywe zwolnienia lekarskie, szkolenia bhp i nadmierne koszty pracy - na takie między innymi utrudnienia w prowadzeniu firmy narzekają polscy pracodawcy.

Zmorą pracodawców niejednokrotnie są zachowania samych pracowników.

1. Lenistwo w pracy

Co trzeci polski pracownik - jak wynika I Ogólnopolskiego Badania Pracowników „Internet w pracy” z 2010 roku wynika - uprawia cyberslacking, czyli korzysta z dostępu do internetu w celach prywatnych w godzinach pracy. Chodzi zwłaszcza o korzystanie z portali społecznościowych i grania w gry komputerowe, przeglądanie stron WWW niezwiązanych z obowiązkami służbowymi, robienie zakupów w sklepach internetowych lub w serwisach aukcyjnych czy wreszcie nielegalne pobieranie bądź udostępnianie plików (najczęściej muzycznych i filmowych).

Kiedy pracownik może natychmiast zwolnić się z pracy
Kiedy pracownik może natychmiast zwolnić się z pracy

Zobacz również

Tymczasem korzystając z internetu w godzinach pracy w celach prywatnych, pracownik nie tylko narusza przepisy prawa pracy, nakazujące mu w godzinach pracy wykonywać głównie zajęcia wynikające z czynności zawodowych. Ponadto wchodząc na podejrzane strony internetowe pracownik może doprowadzić do zainfekowania firmowej sieci wirusem czy wycieku danych, a ściągając na swój służbowy komputer nielegalne pliki, podwładny naraża pracodawcę na odpowiedzialność prawną i materialną.

Pracodawcy ograniczają wiec zatrudnionym dostęp do internetu, umieszczając odpowiednie przepisy w regulaminie czy przepisach wewnątrzzakładowych. Co grozi pracownikowi za nieprzestrzeganie tych zasad, dowiesz się tutaj>>

2. Fałszywe zwolnienia lekarskie

Fałszywe i przedłużające się zwolnienia lekarskie (niewykorzystywane w celu rekonwalescencji) to kolejny problem firm. Pracodawca nie jest jednak bezradny - może skontrolować sposób, w jaki podwładny wykorzystuje zwolnienie. Kontrola z ZUS i zwolnienie z pracy, czyli czego powinien obawiać się chory pracownik>> Dokładnie kontrola może dotyczyć:

  • prawidłowości orzekania o czasowej niezdolności do pracy,
  • prawidłowości wykorzystania zwolnień lekarskich.

Pierwszy rodzaj kontroli ma charakter formalny - firma może sprawdzić, czy zwolnienie wystawione zostało wydane zgodnie z przepisami w sprawie zasad i trybu wystawiania zaświadczeń lekarskich oraz czy nie zostało sfałszowane. Co ma zrobić pracodawca, jeśli zauważy nieprawidłowości, dowiesz się tutaj>>

Drugi rodzaj kontroli może przeprowadzić tylko pracodawca, który zgłasza do ubezpieczenia chorobowego powyżej 20 ubezpieczonych. Mniejszy pracodawca musi poprosić o pomoc ZUS, który z urzędu i tak sprawdza zwolnienia dłuższe niż 33 dni. W praktyce to właśnie ZUS najczęściej przeprowadza kontrole. Mogą się jej obawiać między innymi osoby, które często korzystają z krótkotrwałych zwolnień lekarskich lub kolejne zaświadczenia uzyskują od innych lekarzy.

Po zmianie pracy nie trzeba zawsze odbywać szkolenia BHP
Po zmianie pracy nie trzeba zawsze odbywać szkolenia BHP

Zobacz również

Natomiast sama kontrola polega na ustaleniu, czy dana osoba w okresie, w którym jest niezdolna do pracy nie wykonuje pracy zarobkowej lub czy nie wykorzystuje zwolnienia lekarskiego od pracy w sposób niezgodny z jego celem. Jak dokładnie wygląda taka kontrola, dowiesz się tutaj>> i tutaj>>

Jeżeli pracodawca lub ZUS stwierdzi nieprawidłowości, pracownik może stracić prawa do zasiłku chorobowego za cały okres objęty zaświadczeniem ZUS ZLA, chyba że w tym czasie przebywał w szpitalu (za okres hospitalizacji świadczenia się nie odbiera). A w niektórych przypadkach (chodzi zwłaszcza o wykonywanie pracy podczas zwolnienia lekarskiego), kiedy doszło do ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków pracowniczych, pracodawca może także rozstać się z podwładnym w trybie dyscyplinarnym.

3. Szkolenia bhp

Pracodawcy narzekają także na obowiązek szkolenia pracowników w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy - muszą to zrobić przed dopuszczeniem danej osoby do pracy, a także potem, poprzez prowadzenie okresowych szkoleń z zakresu bhp. Co ważne, pracodawca nie może dopuścić w ogóle do pracy osoby, która nie posiada dostatecznej znajomości przepisów oraz zasad bezpieczeństwa i higieny pracy.

>>Czytaj też: Szkolenie bhp także przy zleceniach

Celem wstępnego szkolenia bhp jest więc dostarczenie pracownikowi wiedzy i umiejętności niezbędnych do wykonywania pracy z uwzględnieniem przepisów bhp (instruktaż ogólny) oraz zapoznanie pracownika z zagrożeniami występującymi na konkretnych stanowiskach pracy (instruktaż stanowiskowy). Szkolenie pracownika przed dopuszczeniem do pracy nie jest wymagane tylko w przypadku podjęcia przez niego pracy na tym samym stanowisku pracy, które zajmował u danego pracodawcy bezpośrednio przed nawiązaniem z tym pracodawcą kolejnej umowy o pracę.

Niesłuszne zwolnienie i brak wynagrodzenia: 8 przypadków, kiedy możesz pozwać pracodawcę do sądu
Niesłuszne zwolnienie i brak wynagrodzenia: 8 przypadków, kiedy możesz pozwać pracodawcę do sądu

Zobacz również

Pracodawca ma również obowiązek poddawać pracowników szkoleniom okresowym z zakresu bhp, a pierwsze musi odbyć się w okresie do 12 miesięcy od rozpoczęcia pracy na danym stanowisku (a w przypadku kierowników już w okresie do 6 miesięcy). Kolejne szkolenia okresowe nie mogą się odbywać rzadziej niż:

  • z częstotliwością raz na 3 lata - stanowiska robotnicze,
  • z częstotliwością raz na rok - stanowiska robotnicze, na których są wykonywane szczególnie niebezpieczne prace,
  • z częstotliwością raz na 6 lat - stanowiska administracyjne,
  • z częstotliwością raz na 5 lat - pracownicy administracyjno-biurowi i pozostałe stanowiska.

Za niewypełnienie obowiązku dotyczącego szkoleń pracownika pracodawcy grozi odpowiedzialność wykroczenia i między innymi kara grzywny. Co grozi pracodawcy za łamanie praw pracownika, dowiesz się tutaj>>

4. Nadmierne koszty pracy

Jednak najbardziej uciążliwe dla pracodawców wydają się być koszty zatrudnienia pracownika w Polsce, w zwłaszcza wysokość składek na ubezpieczenia społeczne, jakie firma musi pokryć za pracownika. I tak zatrudniając daną osobę na postawie umowy o pracę, firma musi „własnej kieszeni” opłacić składki w wysokości:

  • składka emerytalna – 9,76 proc.
  • składka rentowa – 6,50 proc.
  • składka wypadkowa – 1,93 proc.
  • składka na Fundusz Pracy – 2,45 proc.
  • składka na Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych – 0,10 proc.
  • składka na Fundusz Emerytur Pomostowych – 1,50 proc. (przy pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze).

Składkowy koszt pracodawcy przy zatrudnieniu pracownika na umowę o pracę wynosi więc w sumie 20,74 proc. wynagrodzenia brutto. Może on by mniejszy, jeśli firma jest zwolniona od płacenia składek na FP i FGŚP. Nie pobiera się ich:

  • przez 36 miesięcy (począwszy od pierwszego miesiąca po powrocie do pracy) za pracowników wracających z urlopu macierzyńskiego lub wychowawczego;
  • przez 12 miesięcy za pracowników w wieku co najmniej 50 lat, zatrudnionych po 30 czerwca 2009 roku, którzy przez 30 dni poprzedzające zatrudnienie pozostawali w rejestrze bezrobotnych Powiatowego Urzędu Pracy;
  • bezterminowo od pracowników, którzy ukończyli 55 lat (kobiety) i 60 lat (mężczyźni) - dotyczy to zatrudnionych na podstawie umowy o pracę, o pracę nakładczą, agencyjną czy umowę zlecenie oraz przedsiębiorców prowadzących działalność gospodarczą.

Pracodawca nie musi też opłacać składki na FGŚP za niektórych zatrudnionych członków rodziny, a dokładnie za małżonka, jego dzieci (własne, drugiego małżonka i przysposobione), rodziców, macochę i ojczyma oraz osoby przysposabiające, a także jeśli chodzi o rodzeństwo, wnuki, dziadków, zięciów i synowe, bratowe, szwagierki i szwagrów.

Jakie są koszty zatrudnienia pracownika na umowie zlecenia i o dzieło, dowiesz się tutaj>>