Do 29 lutego 2016 r. jestem zatrudniona na terminową umowę o pracę w kuratorium oświaty. W liceum, w którym pracuję od połowy lat 80., mam urlop bezpłatny. Zamierzam za porozumieniem z kuratorem rozwiązać angaż i przejść na emeryturę. W jakiej wysokości należy mi się odprawa, skoro nie przepracowałam w służbie cywilnej 20 lat? Czy rozwiązanie umowy za porozumieniem nie pozbawi mnie prawa do tego świadczenia?
Czytelniczce należy się odprawa w wysokości sześciomiesięcznego wynagrodzenia. W tej bowiem kwocie przysługuje to świadczenie po przepracowaniu 20 lat w służbie cywilnej. Tak mówi art. 94 ust. 1 ustawy z 21 listopada 2008 r. o służbie cywilnej (dalej: u.s.c.). Jednak do jej uzyskania członek korpusu nie musi się wykazywać 20-letnim stażem w służbie cywilnej. Wystarczy, że tyle wynosił jego łączny wymiar zatrudnienia. Zatem w przypadku czytelniczki wlicza się do niego m.in. okres przepracowany w liceum.
Pogląd ten potwierdza wyrok Sądu Najwyższego z 22 maja 2012 r. (sygn. akt III PK 80/11, LEX nr 1213705). W orzeczeniu tym SN wyjaśnił, że odprawa przysługuje każdemu członkowi korpusu, którego stosunek pracy został zakończony z powodu uzyskania statusu rencisty lub emeryta, bez względu na długość okresu zatrudnienia tak w służbie cywilnej, jak i poza nią. Staż ten rzutuje natomiast na wysokość świadczenia w ten sposób, że świadczenie w podstawowej wysokości (odpowiadającej trzymiesięcznemu wynagrodzeniu) podlega podwyższeniu do kwoty sześciomiesięcznego wynagrodzenia w przypadku legitymowania się przez pracownika co najmniej 20-letnim okresem przepracowanym w służbie cywilnej.
Jednocześnie ust. 1 art. 94 u.s.c. nie precyzuje, jak ów staż liczyć. Regulacja ta znajduje się w ust. 2 i 3 art. 94 u.s.c. Pozwalają one na zaliczenie do tego okresu wszystkich zakończonych okresów zatrudnienia. W tym chodzi o ogólny bezwarunkowy staż pracy obejmujący wszystkie okresy pracy w ramach stosunku pracy, bez względu na podstawę prawną tego stosunku, sposób i przyczyny jego ustania oraz przerwy między zakończeniem jednego a nawiązaniem drugiego. Do niego wlicza się także inne udowodnione okresy, jeżeli z mocy odrębnych przepisów podlegają one wliczeniu do okresu pracy, od którego zależą uprawnienia pracownicze, czyli powszechnie zaliczane okresy inne niż pozostawanie w stosunku pracy uwzględniane w zakresie uprawnień pracowniczych.
Nie podlegają natomiast zaliczeniu okresy zatrudnienia w partii komunistycznej i organach bezpieczeństwa państwa w latach 1944–1990. Zdaniem SN stanowisko to potwierdza również fakt, że służba cywilna nie funkcjonuje jeszcze 20 lat. Pierwsza ustawa w tym zakresie została uchwalona 5 lipca 1996 r. Zatem odczytywanie literalnie art. 94 ust. 1 u.s.c. prowadziłoby do tego, że nikt tego warunku nie mógłby spełnić, aby otrzymać odprawę w wysokości sześciomiesięcznego wynagrodzenia, gdyż nie mógłby się legitymować 20-letnim stażem pracy w służbie cywilnej.
Odnośnie do drugiej wątpliwości należy wskazać, że rozwiązanie umowy za porozumieniem stron powoduje ustanie stosunku pracy. Dlatego czytelniczka spełnia warunek nabycia uprawnienia do odprawy, o którym mówi art. 94 ust. 1 u.s.c.
Podstawa prawna
Art. 94 ustawy z 21 listopada 2008 r. o służbie cywilnej (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 1111 ze zm.).