W przypadku rozwiązania umowy o pracę na czas nieokreślony, jako tej o najsilniejszej gwarancji zatrudnienia, wymagane jest wskazanie na piśmie jego przyczyny. Wymóg ten nie dotyczy umów na okres próbny, czas określony, na czas wykonywania określonej pracy i na zastępstwo. Obowiązek związany z uzasadnieniem ciąży jedynie na pracodawcy.
Wypowiedzenie umowy o pracę przez pracownika. Formalności przy odejściu z pracy
Obowiązek ten jest zapisany w Kodeksie pracy (art. 30 § 4 ) w sposób ogólny. Szczegółowe zasady wynikają z bogatego orzecznictwa Sądu Najwyższego.
Wynika z niego, że wskazane przyczyny wypowiedzenia są wiążące dla pracodawcy. W przypadku ewentualnego sporu sądowego nie może on podać innych powodów niż wskazane w treści wypowiedzenia. Przyczyny te muszą być zgodne z prawdą. Jeśli pracownik udowodni ich nieprawdziwość wypowiedzenie może zostać w całości uznane za bezzasadne.
Firma ma prawo podać więcej przyczyn uzasadniających rozwiązanie umowy. W sytuacji zakwestionowania prawdziwości jednej z nich, takie rozwiązanie chroni pracodawcę przed uznaniem całego wypowiedzenia za nieuzasadnione. Jednocześnie wymienione wyżej powody muszą być określone w sposób zrozumiały, jasny i konkretny. Nie oznacza to, że pracodawca musi określać je w sposób szczegółowy powołujący się na wszystkie fakty i zdarzenia, które miały miejsce.
Przyczyna rozwiązania umowy może być prozaiczna i nie musi wiązać się ze stratą po stronie firmy bądź naruszeniem panujących w niej zasad.
Wśród przyczyn uzasadnionych znajdujących oparcie w orzecznictwie SN znajduje się m.in.:
- Odmowa przyjęcia nowego lub zmienionego zakresu czynności. Pod warunkiem, że został ustalony zgodnie z umową o pracę i nie zmienia jej istotnych postanowień
- Zmniejszenie poziomu zatrudnienia
- Likwidacja stanowiska pracy
- Odmowa poddania się badaniom lekarskim
- Negatywna ocena pracy znajdująca potwierdzenie w wynikach kontroli
- Utrata zaufania do pracownika, która musi znajdować uzasadnienie w obiektywnych i racjonalnych przesłankach
- Prywatne działania pracownika, które zagrażają dobremu imieniu pracodawcy
- Długotrwała lub powtarzająca się absencja chorobowa
Podstawa prawna
Ustawa z dnia 26.06.1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 1998 r. nr 21, poz. 94 ze zm.)
wyrok Sądu Najwyższego z 19 kwietnia 2010 roku (II PK 306/09)
Wyrok Sądu Najwyższego z 7 października 2009 roku (III PK 34/09)
wyrok Sądu Najwyższego z dnia 21 listopada 2006 roku (II PK 41/06)