Jestem w ciąży, termin porodu lekarz wyznaczył na 1 maja. Teraz mam zwolnienie lekarskie, ale z chwilą urodzenia dziecka przejdę na urlop macierzyński. Będzie mi przysługiwał urlop roczny, prawdopodobnie będę chciała wykorzystać go w całości. Czy od razu jednak muszę się decydować na rok, czy na razie powinnam napisać wniosek o pierwszą część urlopu, a następnie o jego przedłużenie? – pyta pani Justyna.
Wątpliwości pani Justyny prawdopodobnie wzięły się z tego, że jesteśmy właśnie w trakcie zmian przepisów dotyczących urlopów przysługujących z okazji urodzenia dziecka. Ustawa o dodatkowym, 26-tygodniowym urlopie rodzicielskim nie została jednak jeszcze uchwalona, więc nasza czytelniczka nie może wnioskować o roczny urlop.
Na razie ma prawo do 20 tygodni podstawowego urlopu macierzyńskiego (o ile urodzi jedno dziecko) i czterech tygodni urlopu dodatkowego. Pierwszych 14 tygodni musi wykorzystać sama, potem może dzielić urlop z ojcem dziecka.
Podczas tego urlopu pani Justynie będzie przysługiwać zasiłek macierzyński w wysokości 100 proc. jej dotychczasowych poborów. Ponieważ nowe przepisy jeszcze nie obowiązują, nasza czytelniczka powinna na razie złożyć wniosek o przysługujące jej teraz 24 tygodnie urlopu, które miną mniej więcej w połowie października. Tymczasem od 1 września najprawdopodobniej zaczną obowiązywać przepisy wprowadzające nową instytucję – 26-tygodniowy urlop rodzicielski, do którego będą mieli prawo oboje rodzice.
Ten urlop będzie płatny w wysokości 60 proc. dotychczasowego uposażenia. Jeżeli pani Justyna zdecyduje się skorzystać z niego w całości, na 14 dni przed końcem 24-tygodniowego urlopu macierzyńskiego (w ostatnich dniach września) nasza czytelniczka będzie mogła złożyć wniosek o urlop rodzicielski. Wtedy razem uzbiera się 50 tygodni, czyli prawie rok.

Nowe przepisy przewidują dwie możliwości złożenia wniosku

● na 14 dni przed przewidywaną datą porodu będzie można złożyć wniosek o 20 tygodni urlopu, potem w terminie nie krótszym niż 7 dni przed rozpoczęciem dodatkowego urlopu macierzyńskiego złożyć wniosek o udzielenie takiego urlopu, a następnie w terminie nie krótszym niż 14 dni przed rozpoczęciem urlopu rodzicielskiego – pisemny wniosek o udzielenie kolejnego urlopu

● na 14 dni przed przewidywaną datą porodu można będzie złożyć pisemny wniosek o udzielenie bezpośrednio po urlopie macierzyńskim dodatkowego urlopu macierzyńskiego w pełnym wymiarze, a bezpośrednio po nim urlopu rodzicielskiego również w pełnym wymiarze. Zasiłek macierzyński w czasie urlopu macierzyńskiego i dodatkowego urlopu macierzyńskiego ma wynosić 100 proc. dotychczasowych zarobków. Zasiłek za czas urlopu rodzicielskiego będzie wynosił co do zasady 60 proc. Jeśli jednak kobieta podejmie decyzję o wykorzystaniu wszystkich urlopowych możliwości jeszcze przed urodzeniem dziecka, cały czas będzie odbierać zasiłek macierzyński w wysokości 80 proc. podstawy wymiaru.

Podstawa prawna

Art. 180–184 ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (Dz.U. z 1974 r. nr 24, poz. 141).