Jeżeli pracodawca zamierza zlikwidować stanowisko pracy, może porozumieć się z pracownikiem w sprawie rozwiązania umowy o pracę. W takim przypadku w świadectwie pracy nie musi być podana przyczyna porozumienia.
Pracownik został poinformowany, że firma nie może utrzymać jego stanowiska pracy i musi je zlikwidować. Ponieważ podwładny spełniał warunki do otrzymania świadczenia przedemerytalnego, zgodził się na rozwiązanie umowy na mocy porozumienia stron. Na świadectwie pracy pracodawca podał jako podstawę prawną ustania stosunku pracy art. 30 par. 1 pkt 1 kodeksu pracy.
ZUS odmówił pracownikowi prawa do świadczenia przedemerytalnego, gdyż zdaniem zakładu – stosunek pracy nie został rozwiązany z przyczyn dotyczących zakładu pracy, w rozumieniu przepisów ustawy z 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz.U. nr 99, poz. 1001 z późn. zm.).

Decyzja ZUS

ZUS w uzasadnieniu decyzji odmownej stwierdził, że informacja o likwidacji stanowiska jako przyczynie rozwiązania umowy powinna być umieszczona w świadectwie pracy. Jednocześnie nie odniósł się do złożonego przez pracownika dokumentu zawierającego oświadczenia stron o rozwiązaniu umowy z podaniem przyczyn rozwiązania.
Zgodnie z przepisem art. 2 ust. 1 pkt 29 ustawy o promocji zatrudnienia, ilekroć w ustawie jest mowa o przyczynach dotyczących zakładu pracy – oznacza to – między innymi – rozwiązanie stosunku pracy z powodu likwidacji stanowiska pracy z przyczyn ekonomicznych, organizacyjnych, produkcyjnych albo technologicznych.

Ważne oba dokumenty

Dla ustalenia i opisania rzeczywistych przyczyn rozwiązania umowy o pracę należy dokonać łącznej interpretacji świadectwa pracy oraz dokumentu zawierającego oświadczenia stron o rozwiązaniu umowy. Świadectwo pracy nie jest dokumentem urzędowym w rozumieniu art. 244 kodeksu postępowania cywilnego (por. wyrok SN z 20 lutego 1991 r., sygn. akt I PR 422/90, niepubl.).
Stanowi więc dokument prywatny, o którym mowa w art. 245 k.p.c. i jest wyłącznie dowodem na to, że pracodawca podpisał oświadczenie stanowiące treść tego świadectwa (por. wyrok SA w Warszawie z 25 listopada 1997 r., sygn. akt III AUa 897/97, OSA 1998, nr 1, poz. 4 – por. „Świadectwo pracy. Komentarz”, prof. dr hab. Wojciech Muszalski, red. zmian dr Krzysztof Walczak 2005, pkt II teza 2).
W świadectwie pracy nie ma potrzeby uzasadniania danego trybu rozwiązania umowy o pracę. Więcej – w jego wzorze nie ma na to nawet miejsca. Nie jest zatem błędem zapisanie w nim, że umowa o pracę została rozwiązana na mocy porozumienia stron i powołanie art. 30 par. 1 pkt 1 kodeksu pracy, bez podawania przyczyn takiego uzgodnienia stron.

Zakład wyjaśnia

W razie wątpliwości ZUS powinien przeprowadzić stosowne postępowanie wyjaśniające i dopiero w oparciu o jego wyniki wydać właściwą decyzję. Należy jednoznacznie podkreślić, że brak jest przepisów prawnych zakazujących rozwiązania stosunku pracy z przyczyn określonych w art. 2 ust. 1 pkt 29 lit. b ustawy o promocji zatrudnieni na mocy porozumienia stron.
Pracownik może zatem odwołać się od decyzji ZUS do sądu pracy i ubezpieczeń społecznych, przedstawiając dowody na rzeczywiste przyczyny rozwiązania umowy o pracę.

Dariusz Gawron, radca prawny

Podstawa prawna
Art. 2 ust. 1 pkt 29 ustawy z 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz.U. nr 99, poz. 1001 z późn. zm.). Art. 30 par. 1 pkt 1 ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (t.j. Dz.U. z 1998 r. nr 21, poz. 94 z późn. zm.).