Choć definicja elastycznego czasu pracy (ruchomy czas pracy) nie pojawia się w Kodeksie pracy, zawarte w nim przepisy pozwalają na wprowadzenie ruchomego czasu pracy w firmie. Można to zrobić na dwa sposoby.

Elastyczny czas pracy w firmie umożliwia pracownikom pogodzenie dodatkowych aktywności związanych np. z dokształcaniem się czy innymi sprawami osobistymi z obowiązkami zawodowymi. Rozwiązanie to pozwala na dość swobodne regulowania godzin pracy oraz uniezależnienie ich od konkretnego rozkładu.

Warto na wstępie zaznaczyć, że elastyczny czas pracy nie jest systemem czasu pracy – jest rozkładem, który może być stosowany np. w systemie równoważnym czy podstawowym.

Co na to Kodeks pracy?

Nowelizacja Kodeksy pracy z 23 sierpnia 2013 r. wprowadziła możliwość oficjalnego regulowania godzin rozpoczynania i kończenia pracy przez pracownika w danym dniu (art. 1401) .
Zgodnie z tym przepisem, ruchomy czas pracy stosowany może być w dwóch wersjach.

1. Pierwsza wersja umożliwia ustalanie rozkładów czasu pracy przewidujących różne godziny rozpoczynania pracy w dniach pracy pracowników.

Jak to działa w praktyce? Możliwe jest wyznaczenie pracownikom różnych godzin rozpoczynania pracy w poszczególne dni. Obowiązuje przy tym zasada, że w kolejnym dniu pracownik rozpoczyna pracę o godzinie wcześniejszej niż w dniu poprzednim – wtedy pracy tej nie uznaje się bowiem za pracę nadliczbową. Należy natomiast zachować ogólne przepisy o wymiarze czasu pracy oraz obowiązkowym odpoczynku tygodniowym oraz dobowym.

2. Drugi sposób nazwać możemy „godzinowymi widełkami”, w których pracodawca zobowiązuje pracownika do stawiania się w pracy. Korzyścią takiego rozwiązania dla pracodawcy jest fakt, iż jeśli pracownik sam zdecyduje rozpocząć prace wcześniej niż w dniu poprzednim, praca ta nie będzie kwalifikować się do godzin nadliczbowych. Poza tym „wyjątkiem”, obowiązują tutaj te same zasady dotyczące wymiaru czasu pracy oraz odpoczynku zarówno dziennego jak i dobowego.

Jak łatwo zauważyć, rozwiązania dotyczące elastycznego czasu pracy umożliwiają naruszenie tzw. doby pracowniczej – czyli 24 godzin poczynając od godziny, w której pracownik rozpoczyna pracę zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy.