Prowadzę firmę przewozową. Okręgowy inspektor pracy nakazał mi wypłacić jednemu z kierowców 2 tys. zł. Kwotę tę wcześniej potrąciłem mu z diet za podróże służbowe za szkody, które wyrządził w służbowym aucie. W tej sprawie toczy się odrębny proces sądowy (dysponuję oświadczeniem pracownika, że będzie ponosił koszty szkód). Czy inspekcja mogła wydać nakaz, skoro toczy się spór?
Decyzja okręgowego inspektora pracy z wysokim prawdopodobieństwem jest zasadna. Z art. 11 pkt 7 ustawy o Państwowej Inspekcji Pracy (dalej: u.p.i.p.) wynika, że w razie stwierdzenia naruszenia przepisów prawa pracy lub przepisów dotyczących legalności zatrudnienia właściwe organy PIP mogą nakazać pracodawcy wypłatę należnego wynagrodzenia za pracę, a także innego świadczenia przysługującego pracownikowi. Z kolei art. 33 ust. 1 pkt 1 u.p.i.p. stanowi, że w wyniku ustaleń w toku kontroli inspektor pracy wydaje odpowiednie decyzje, m.in. tę, o której mowa w art. 11 pkt 7. Nakaz wypłaty wynagrodzenia inspektor pracy może jednak wydać tylko wtedy, gdy z okoliczności jednoznacznie wynika, że wynagrodzenie przysługuje pracownikowi i nie zostało mu wypłacone. Natomiast gdy budzi to kontrowersje, zwłaszcza gdy strony odmiennie interpretują okoliczności albo jedna z nich wręcz zaprzecza ich wystąpieniu, jedynym kompetentnym organem do weryfikacji spornych roszczeń jest sąd pracy. PIP powołana jest bowiem jedynie do sprawowania nadzoru i kontroli przestrzegania prawa pracy. Nie może więc wkraczać w zakres kompetencji zastrzeżonych na rzecz sądów pracy. Ingerencja inspektora może zatem dotyczyć tylko sytuacji niespornych (por. np. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 4 stycznia 2010 r., sygn. akt I OSK 791/09, wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie z 27 kwietnia 2017 r., sygn. akt II SA/Sz 17/17).
W omawianej sprawie pracodawca nie przeczy, że świadczenie z tytułu diet za podróże służbowe przysługiwało byłemu pracownikowi. Potrącił jednak z niego koszty szkód, które podwładny miał spowodować w służbowym aucie. Z tego wynika, że pracodawca nie kwestionuje należności z tytułu podróży służbowych, w tym jej wysokości. Prowadzi to do wniosku, że inspekcja pracy była uprawniona do wydania decyzji nakazującej wypłatę świadczenia. Podobnie przyjął WSA w Krakowie w wyroku z 18 lipca 2017 r. (sygn. akt III SA/Kr 520/17) wydanym w zbliżonym stanie faktycznym. W orzeczeniu podkreślił, że takie potrącenie nie mieści się w katalogu, o którym mowa w art. 91 par. 1 k.p. Dodał, że aby od przysługujących pracownikowi należności odliczyć kwotę na pokrycie zawinionych przez niego strat, wymagana jest jego zgoda. Takiego potrącenia nie uzasadnia zaś zgoda blankietowa, ogólna, która nie dotyczy konkretnej istniejącej wierzytelności.
Podstawa prawna
Art. 11 pkt 7, art. 11a, art. 33 ust. 1 pkt 1 ustawy z 13 kwietnia 2007 r. o Państwowej Inspekcji Pracy (t.j. Dz.U z 2017 r. poz. 786 ze zm.).
Art. 91 par. 1 ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 108 ze zm.).
