Prawo do urlopu wypoczynkowego to jedno z podstawowych uprawnień pracowniczych (oto 5 podstawowych praw, jakie przysługują pracownikowi w Polsce>> ) - urlop powinien być przyznawany corocznie, płatny oraz nieprzerwany.
Sposób, w jaki pracownik wykorzystuje urlop wypoczynkowy zależy wyłącznie do samego zatrudnionego. Pracodawca nie może więc zmusić podwładnego do wykonywania zajęć podczas dwutygodniowego wypoczynku, nie powinien kontaktować się z nim również telefonicznie - dzwoniąc czy to na telefon służbowy, czy prywatny. Czy trzeba odbierać telefony od szefa w czasie urlopu>>
Kiedy pracodawca może przerwać urlop? Jest tylko jeden wyjątek, kiedy pracodawca ma prawo skontaktować się z pracownikiem podczas jego urlopu - szef może odezwać się do podwładnego, jeśli chce go odwołać z urlopu, ponieważ wystąpiły okoliczności, które wymagają obecności konkretnej osoby w miejscu pracy. Chodzi o sytuacje, których pracodawca nie mógł przewidzieć w momencie rozpoczynania urlopu przez podwładnego, a które spowodowały, że powrót pracownika jest niezbędny dla zapewnienia prawidłowego toku pracy z uwagi na posiadane przez niego kwalifikacje - może być to na przykład choroba osoby zastępującej urlopującego pracownika, awaria, kontrola w firmie czy ważne spotkanie, na którym potrzebna jest wiedza pracownika, a które wcześniej nie było zaplanowane.
Pracodawca może do pracownika zatelefonować, wysłać e-maila czy SMS-a - ważne, aby informacja dotarła do osoby odwoływanej z urlopu. Więcej o odwoływaniu z urlopu SMS-em przeczytasz tutaj>> Odwołanie pracownika z urlopu ma charakter polecenia, któremu pracownik ma obowiązek się podporządkować. Jeśli tego nie zrobi, przełożony może wciągnąć wobec podwładnego konsekwencje, z wypowiedzeniem umowy, a nawet dyscyplinarką włącznie.
Na pracodawcy spoczywa obowiązek zwrotu pracownikowi wydatków poniesionych w związku z powrotem do pracy, które zatrudniony już poniósł na przygotowanie wypoczynku.
Kiedy urlop można podzielić na części? Prawo pracownika do nieprzerwanego urlopu oznacza, że wypoczynek powinien zostać udzielony w całości i bez dzielenia go na części. Kodeks pracy dopuszcza podział urlop na części, ale tylko jeśli jedna z części będzie trwała minimum dwa tygodnie>> Ponadto podział urlopu jest możliwy w przypadku:
- czasowej niezdolności do pracy wskutek choroby,
- odosobnienia w związku z chorobą zakaźną,
- odbywania ćwiczeń wojskowych albo przeszkolenia wojskowego przez czas do 3 miesięcy,
- urlopu macierzyńskiego.
Urlop wypoczynkowy zostaje więc przerwany, a niewykorzystaną część pracodawca musi udzielić podwładnemu w terminie późniejszym. Nie ma przy tym znaczenia, ile trwała niezdolność do pracy danej osoby - nawet więc jednodniowa niedyspozycja zostaje odliczona od całości urlopu. Potem pracownik i pracodawca wspólnie ustalają, kiedy dana osoba wykorzysta część urlopu, którą obejmuje zwolnienie lekarskie. Jak ustala się termin urlopu, dowiesz się tutaj>>
Co jeśli pracownik chce skrócić urlop? Przepisy kodeksu pracy w ogóle nie przewidują możliwości samodzielnego skrócenia urlopu wypoczynkowego przez pracownika i wcześniejszego powrotu do pracy.
W efekcie pracownik może skrócić urlop wypoczynkowy, ale tylko za zgodą pracodawcy. Jeśli przełożony zgody nie wyrazi, pracownik musi wykorzystać urlop w pełnym wymiarze, o jaki wnioskował we wniosku urlopowym.