Podczas wakacji pracownikowi zatrudnionemu na podstawie umowy o pracę przysługuje kilka uprawnień - jakich dokładnie, dowiesz się tutaj>>
Wczasy pod gruszą. Jeżeli pracodawca zatrudnia minimum 50 pracowników w przeliczeniu na pełen etat, musi utworzyć Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych. Przy czym firma zatrudniająca co najmniej 20 i mniej niż 50 pracowników tworzy Fundusz na wniosek zakładowej organizacji związkowej. Bez względu na liczbę pracowników ZFSŚ zakładają zakłady budżetowe oraz jednostki samorządowe.
Pracodawca nie może środkami zgromadzonymi na ZFŚS dysponować dowolnie - przyznawanie świadczeń oraz ich wysokość powinna zależeć od sytuacji życiowej, rodzinnej i materialnej pracownika. Kryterium dofinansowania jest więc wysokość dochodów pracownika oraz jego rodziny. Natomiast, co potwierdziły sądowe wyroki, nie można uzależniać dofinansowania do wczasów czy jego wysokości od kwalifikacji lub stanowiska pracownika, albo stażu pracy. Jak orzekł Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 16 sierpnia 2005 r. (I PK 12/05), wydatkowanie środków zakładowego funduszu świadczeń socjalnych z zastosowaniem kryterium stażu pracy, bez uwzględnienia kryterium socjalnego i sprzecznie z zakładowym regulaminem świadczeń socjalnych, jest niezgodne z przepisami ustawy o ZFŚS.
Dokładne zasady przyznawania świadczeń z ZFŚS powinny zostać określane w regulaminie, który zawiera między innymi termin wypłaty i okres, za jaki dofinansowanie przysługuje. Wczasy pod grusza mogą więc zostać wypłacone przed rozpoczęciem urlopu, ale dopuszczalna jest także wypłata pieniędzy już po urlopie, jeśli na przykład przepisy wewnątrzzakładowe przewidują konieczność przedstawienia dowodu poniesionych kosztów, jak faktura lub potwierdzenie wpłaty za obóz lub kolonię dziecka. Dopłata przysługuje zazwyczaj za okres 14 dni kalendarzowych, pokrywających się z urlopem wypoczynkowym pracownika. Pracodawca może też dodatkowo zdecydować się na dofinansowanie obejmujące krótszy okres, na przykład do krótszych wycieczek.
Dopłata do kolonii dziecka. Z funduszu socjalnego pracodawca może więc także dofinansować wypoczynek letni lub zimowy każdemu z dzieci pracownika, jeśli nie ukończyły one jeszcze 18 lat. Dopłatę może otrzymać także pracownik, który sam otrzymał dopłatę do wakacji lub gdy z dofinansowania skorzystał jego współmałżonek w swoim zakładzie pracy.
Świadczenie urlopowe. Natomiast jeśli w firmie nie działa fundusz świadczeń socjalnych (ponieważ zakład zatrudnia mniej niż 20 pracowników), pracodawca może w zamian przyznać pracownikowi tzw. świadczenie urlopowe. W przeciwieństwie do dopłaty z ZFŚS przysługuje każdemu zatrudnionemu, który korzysta w danym roku kalendarzowym z urlopu wypoczynkowego w wymiarze co najmniej 14 kolejnych dni.
Wysokość świadczenia nie może przekroczyć wysokości odpisu podstawowego na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych odpowiedniego do rodzaju zatrudnienia pracownika. Zależy też od wymiaru czasu pracy - osoba zatrudniona jest w wymiarze ½ etatu otrzyma połowę podstawowego świadczenia (proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy danej osoby).
Podstawowe stawki świadczenia urlopowego od 1 stycznia do 31 grudnia 2017 roku wynoszą:
1. Dla pracownika zatrudnionego w normalnych warunkach:
- na pełny etat – 1 185,66 zł,
- na 3/4 etatu – 889,25 zł,
- na 1/2 etatu – 592,83 zł,
- na 1/4 etatu – 296,42 zł.
2. Dla pracownika wykonującego prace w szczególnych warunkach lub prace o szczególnym charakterze:
- na pełny etat – 1 580,89 zł,
- na 3/4 etatu – 1 185,67 zł,
- na 1/2 etatu – 790,45 zł,
- na 1/4 etatu – 395,22 zł.
3. Dla pracownika młodocianego:
- w I roku nauki – 158,09 zł,
- w II roku nauki – 189,71 zł,
- w III roku nauki – 221,31 zł.
Świadczenie urlopowe musi być wypłacone nie później niż w ostatnim dniu poprzedzającym rozpoczęcie przez pracownika urlopu wypoczynkowego.