Z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych pracownik może się starać nie tylko o dofinansowanie do wakacji w lecie, ale także do wypoczynku zimowego i ferii swoich dzieci.
Kiedy otrzymasz dofinansowanie do wypocyznku. ZFŚS obowiązkowo musi utworzyć pracodawca, który zatrudnia co najmniej 50 pracowników w przeliczeniu na pełne etaty, ale pozostałe firmy mogą założyć Fundusz na zasadzie dobrowolności. Obligatoryjnie ZFŚS musi natomiast powstać w jednostkach budżetowych i samorządowych zakładach budżetowych.
Pracodawca, który decyduje się utworzyć ZFŚS, nie może dowolnie rozporządzać środkami na nim zgromadzonymi. Fundusze powinny zostać przeznaczone między innymi na działalność socjalną, czyli dopłaty lub refundacje do działalności kulturalno-oświatowej, sportowo-rekreacyjnej, opieki nad dziećmi, a także na pomoc materialną dla pracowników oraz dofinansowanie do różnych form wypoczynku.
Ponadto przyznawanie świadczeń oraz ich wysokość powinna zależeć od sytuacji życiowej, rodzinnej i materialnej pracownika. Oznacza to, że kryterium przyznania dofinansowania jest wysokość dochodów osób, prowadzących wraz z pracownikiem gospodarstwo domowe. Jednocześnie niedozwolone jest uzależnianie dofinansowania do wczasów czy jego wysokości od kwalifikacji lub stanowiska pracownika, albo stażu pracy. Jak orzekł Sąd Najwyższy, w wyroku z dnia 16 sierpnia 2005 r. (I PK 12/05), wydatkowanie środków zakładowego funduszu świadczeń socjalnych z zastosowaniem kryterium stażu pracy, bez uwzględnienia kryterium socjalnego i sprzecznie z zakładowym regulaminem świadczeń socjalnych, jest niezgodne z przepisami ustawy o ZFŚS.
Pracodawca może przy tym dofinansować wypoczynek zorganizowany przez zakład pracy, połączony z pobytem w sanatorium, czy wakacje zorganizowane przez pracownika we własnym zakresie, także poza granicami kraju, o ile odpowiednie zapisy znajdą się w regulaminie ZFŚS.
Co zawiera regulamin ZFŚS. W regulaminie ZFŚS powinna zostać także określona częstotliwość przyznawania dofinansowania do wypoczynku. Zazwyczaj dopłata przysługuje raz do roku, ale jeśli pracodawca dysponuje odpowiednimi środkami, może wypłacać dofinansowanie dwa razy w roku, w tym za letni i zimowy wypoczynek.
Regulamin powinien określać także, za jaki okres należy się dopłata - zwyczajowo jest to 14 dni kalendarzowych, pokrywających się z urlopem wypoczynkowym pracownika. Pracodawca może też dodatkowo zdecydować się na dofinansowanie obejmujące krótszy okres, na przykład krótsze wycieczki.
Także termin forma i sposób składania powinny zostać doprecyzowane w regulaminie, wraz z listą dokumentów wymaganych do wypłaty dofinansowania, w tym zaświadczeniem o zarobkach członków rodziny lub oświadczeniem potwierdzającym dochody poszczególnych członków wspólnego gospodarstwa domowego.
W regulaminie ZFŚS powinien zostać również określony termin wypłaty "wczasów pod gruszą". Może to nastąpić przed rozpoczęciem urlopu, zapewniając pracownikowi pomoc finansową w zorganizowaniu wczasów, ale dopuszczalna jest także wypłata pieniędzy już po urlopie, jeśli na przykład przepisy wewnątrzzakładowe przewidują konieczność przedstawienia dowodu poniesionych kosztów, jak faktura lub potwierdzenie wpłaty za obóz lub kolonię dziecka.
Dopłata do ferii dziecka. W wewnętrznych przepisach pracodawca może objąć dofinansowaniem do wypoczynku także dzieci pracowników - może chodzić zarówno o obozy, kolonie czy zimowiska, jak i zielone szkoły dla dzieci i młodzieży. W tym wypadku kryterium socjalne także powinno zostać zachowane.
Z funduszu socjalnego pracodawca może więc dofinansować wypoczynek letni lub zimowy w danym roku kalendarzowym każdemu z dzieci pracownika, jeśli nie ukończyły one jeszcze 18 lat. Co ważne, pracownik może się starać o pieniądze także wtedy, gdy sam uzyskał dopłatę do wakacji, jak i wtedy, gdy takie samo świadczenie otrzymał w swoim zakładzie pracy jego współmałżonek.
Kiedy pracownik dostanie świadczenie urlopowe. Natomiast tylko raz w roku pracownik może starać się o tzw. świadczenie urlopowe, które przyznaje firma bez funduszu świadczeń socjalnych (zatrudniająca mniej niż 20 pracowników). W przeciwieństwie do dopłaty z ZFŚS, świadczenie przysługuje każdemu zatrudnionemu, który korzysta w danym roku kalendarzowym z urlopu wypoczynkowego w wymiarze co najmniej 14 kolejnych dni.
Wysokość świadczenia nie może przekroczyć wysokości odpisu podstawowego na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych odpowiedniego do rodzaju zatrudnienia pracownika. Zależy też od wymiaru czasu pracy - osoba zatrudniona jest w wymiarze ½ etatu otrzyma połowę podstawowego świadczenia (proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy danej osoby).
Podstawowe stawki świadczenia urlopowego od 1 stycznia do 31 grudnia 2017 roku wynoszą:
1. Dla pracownika zatrudnionego w normalnych warunkach:
- na pełny etat – 1 185,66 zł,
- na 3/4 etatu – 889,25 zł,
- na 1/2 etatu – 592,83 zł,
- na 1/4 etatu – 296,42 zł.
2. Dla pracownika wykonującego prace w szczególnych warunkach lub prace o szczególnym charakterze:
- na pełny etat – 1 580,89 zł,
- na 3/4 etatu – 1 185,67 zł,
- na 1/2 etatu – 790,45 zł,
- na 1/4 etatu – 395,22 zł.
3. Dla pracownika młodocianego:
- w I roku nauki – 158,09 zł,
- w II roku nauki – 189,71 zł,
- w III roku nauki – 221,31 zł.
Świadczenie urlopowe musi być wypłacone nie później niż w ostatnim dniu poprzedzającym rozpoczęcie przez pracownika urlopu wypoczynkowego.