Każdy ubezpieczony pracownik, który jest niezdolny do pracy i przebywa na zwolnieniu lekarskim ma prawo do zasiłku (lub wynagrodzenia) chorobowego, albo do świadczenia rehabilitacyjnego. Zasiłek chorobowy a świadczenie rehabilitacyjne. Komu i kiedy przysługują>> W ten sposób ustawodawca stworzył pracownikowi warunki do jak najszybszego odzyskania pełnej zdolności do pracy.
Osoba przebywająca na zwolnieniu lekarskim powinna więc wykorzystywać je prawidłowo, bowiem w przypadku kontroli pracownikowi grożą poważne konsekwencje.
zobacz także:
Kiedy kontrola zwolnienia lekarskiego? Kontrola ZUS lub pracodawcy z zakresu zaświadczeń lekarskich może dotyczyć:
- prawidłowości orzekania o czasowej niezdolności do pracy,
- prawidłowości wykorzystania zwolnień lekarskich.
Pierwszy rodzaj kontroli ma charakter formalny - firma może sprawdzić, czy zwolnienie wystawione zostało wydane zgodnie z przepisami w sprawie zasad i trybu wystawiania zaświadczeń lekarskich oraz czy nie zostało sfałszowane. Co ma zrobić pracodawca, jeśli zauważy nieprawidłowości, dowiesz się tutaj>>
Z kolei kontrola prawidłowości wykorzystywania zwolnień lekarskich polega na ustaleniu, czy dana osoba w okresie, w którym jest niezdolna do pracy nie wykonuje pracy zarobkowej lub czy nie wykorzystuje zwolnienia lekarskiego od pracy w sposób niezgodny z jego celem. Ten typ kontroli najczęściej przeprowadza ZUS, bowiem pracodawca może ją przeprowadzić tylko wtedy, gdy zgłasza do ubezpieczenia chorobowego powyżej 20 ubezpieczonych.
Kiedy pracownik źle wykorzystuje zwolnienie? Okres zwolnienia pracownik powinien bowiem wykorzystać w sposób, który umożliwi mu jak najszybszy powrót do zdrowia. Za wykorzystanie zwolnienia od pracy niezgodnie z jego celem można uznać między innymi nieprzestrzeganie wskazań lekarskich dotyczących nakazu leżenia w łóżku, podejmowanie niektórych prac domowych prac w ogrodzie lub gospodarstwie rolnym, czy też uczestnictwo w różnego rodzaju zajęciach dokształcających, na przykład kursach językowych. Jak wynika z wyroku Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 12 listopada 2002 r. (III AUa 3189/01), "adnotacja na zwolnieniu lekarskim o treści: "pacjent może chodzić" nie usprawiedliwia wykonywania pracy przez pracownika, którego taka adnotacja dotyczy. Taki zapis upoważnia go jedynie do wykonywania zwykłych czynności życia codziennego, np. poruszanie się po mieszkaniu, udanie się na zabieg czy kontrolę lekarską."
Podczas zwolnienia lekarskiego zabronione jest również wykonywanie wszelkiego rodzaju pracy zarobkowej. Jak orzekł Sąd Najwyższy (wyrok z dnia 16 listopada 2000 r., sygn. I PKN 44/00), w czasie przebywania za zwolnieniu pracownik powinien stosować się do wskazań lekarskich i nie podejmować czynności, które mogłyby przedłużyć niezdolność do pracy. A do takich czynności należy między innymi podejmowanie pracy zarobkowej. O rozpoczęciu pracy nie decyduje przy tym charakter stosunku prawnego, ale rodzaj wykonywanych czynności - praca zarobkowa to więc nie tylko podjęcie zatrudnienia na podstawie umowy o pracę, ale wszelkie działania prowadzące do osiągnięcia korzyści majątkowej, w tym aktywność na podstawie umów cywilnoprawnych czy samozatrudnienia.
Nie liczy się także, w jakim wymiarze praca jest wykonywana (pełny lub częściowy wymiar), czy znacznie obciąża organizm pracownik. Bez znaczenia jest także cel i motywacja samego zatrudnionego. Potwierdził to Trybunał Konstytucyjny (wyrok z dnia 25 lutego 2014 r., sygn. SK 18/13), zaznaczając, że chory czerpiący przychody z tytułu wykonywania usług na podstawie umowy-zlecenia, nie może tłumaczyć się tym, że podjęte zadania miały cel terapeutyczny. Szczegółów wyroku dowiesz się tutaj: TK o zasiłkach chorobowych - Nie można dorabiać nawet w ramach terapii>>
zobacz także:
Kiedy ZUS obniży zasiłek chorobowy? W przypadku nieprzestrzegania zasad wykorzystania zaświadczenia lekarskiego pracownik traci prawo do zasiłku chorobowego za cały okres zwolnienia, w trakcie którego praca była świadczona.
ZUS zabierze świadczenie nawet wtedy, gdy wykonywane przez pracownika czynności nie obciążały w istotny sposób organizmu chorego i nie pozostawały sprzeczności z zaleconym leczeniem (wyrok SN z dnia 5 kwietnia 2005r., sygn. I UK 370/04). Na zwolnieniu dozwolone jest wykonywanie tylko pracy, która ma charakter sporadyczny, incydentalny i jest wymuszona okolicznościami niezależnymi od pracownika - na przykład gdy chodzi o udział w posiedzeniach rady nadzorczej spółdzielni mieszkaniowej (wyrok SN z dnia 25 kwietnia 2013 r., sygn. I UK 606/12).
Kiedy chory straci pracę? W większości przypadków chory nie straci pracy za nadużycie zwolnienia lekarskiego. Jednak , jeżeli podejmuje czynności prowadzące do przedłużenia nieobecności w pracy, jednocześnie godzące w dobro pracodawcy, a dodatkowo, gdy działania te są sprzeczne z obowiązkami zatrudnionego (lojalność wobec pracodawcy; obowiązek świadczenia pracy i usprawiedliwienia nieobecności) - to może dojść do ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków pracowniczych, co może skutkować dyscyplinarnym zwolnieniem pracownika. Tak orzekł Sąd Najwyższy (wyrok z dnia 1 lipca 1999 r., I PKN 136/99). Kiedy dokładnie można zwolnić chorego pracownika, przeczytasz tutaj>>
Inspektor Pracy(2017-06-28 08:49) Zgłoś naruszenie 254
Odpowiem tak --składka na tzw chorobowe powinna być dobrowolna -- skończyli by na niej zerować oszuści ale też urzędasy. Dostawał być w razie braku jej oplacania urlop bezpłatny.
Pokaż odpowiedzi (2)OdpowiedzInspektor(2017-06-29 06:56) Zgłoś naruszenie 50
do M - i tak przychodzą po takich artykulach z GP . Obawiaja się iść na 70% chorobowego aby pracodawca Im dodatkowo nie obnizył premii. Zarażają tez innych --więc po co skladki ,niech będą dobrowolne lub niech każdy gdy nie wykorzysta chorobowego je odbierze jako dodatkowy Urlop.Wszak to pieniądze wpłacajacych.
M(2017-06-28 16:03) Zgłoś naruszenie 41
Albo przyszedłby do pracy, pozarażał innych urzędasów a ty byś miał nowy powód do narzekania na innych ludzi.
Inspektor Pracy(2017-06-29 07:16) Zgłoś naruszenie 150
Problem w tym że większość art w GP na ten temat to artykuły sponsorowane przez ubezpieczycieli a wiec daleko nie niezalezne. Prawo do "Miru Domowego" zapewnia Każdemu intymność i brak obowiązku wpuszczania Kogokolwiek poza wyjatkami z innych ustaw--do wlasnego mieszkania lub meldowania sie we wlasnym domu przedstawicielom pracodawcy . Nie masz obowiązku ani otwierać drzwi ani czuwać pod nimi dla komisji kontrolnej pracodawcy . Ponadto jak mi opowiadał znajomy z USA gdzie pracuje, tam jest uznane że pieniądze ze składki na chorobowe są tych co je wpłacali więc gdy po 5 latach jak nie wykorzystaleś chorobowego jedziesz na dodatkowy urlop. Co z tymi co później zachorują -splacają kredyt,lub specjalne poza domem noclegi w lecznicy. Takie artykuły jak ten powyżej prowadzą do tego ze ludzie chorzy rezygnują z leczenia i wracaja do pracy zarażajac innych oraz że Prezesi firm ubezpieczeniowych mają taaaaaaaaaaaaakie zyski
OdpowiedzKamis(2017-06-28 13:43) Zgłoś naruszenie 122
A gdzie jest przepis ze chorowac można tylko w domu? Potrzdbowalem opieki to zajela się mna kochanka. I jaszcze jedno nie wolno wyjasniac dla czego dostalem zwolnienie.Ja chcialem isc do pracy a lekarz powiedzial nie. To lekarz wystawiam l4 i to lekarza niech pytana dla czego wystawil l4.kazdy lekarz wybrnie z tego bezproblemowo.
OdpowiedzIda(2017-06-28 10:09) Zgłoś naruszenie 63
Nasza byla kolezanka w pracy prawie co roku chodzila na zwolnienie lekarskie. Zawsze latem, na 1-2 miesiace. Miala jakieś dziwne reakcje ukladu odpornościowego i brala caly czas leki. Byla u niej kilka razy kontrola - zawsze w domu, w dresie domowym i lapciach, w czerwonych plamach lub nie mogaca mówić, ze znieksztalcona twarza. Czyli wszystko niby ok.. Dopiero kiedy odchodzila na emeryture zdradzila. o co chodzilo: hodowala psy rasowe i zawsze kryla suki tak, zeby mioty urodzily sie latem, kiedy jest cieplo. Jak juz suczka urodzila i trzeba bylo zostać z malymi w domu, przestawala brać leki i natychmiast pojawial sie obrzek na twarzy, w gardle ( nie mogla mówić) i cala pokrywala sie czerwonymi plamami. Lekarz natychmiast dawal jej zwolnienie. Kolezanka dalej leków nie brala, plamy nie znikaly, obrzeki pojawialy sie gdzie indziej. Lekarz sie dziwil, a ona uparcie twierdzila, ze leki nie dzialaja. Widocznie juz sie na nie udpornila. Kiedy juz szczenieta zostaly sprzedane kolejny zapisany przez lekarza lek nagle "zadzialal" i kolezanka wracal do pracy.Kasa ze sprzedazy malych jej nie tylko pokryla róznice pomiedzy pensja a zasilkiem chorobowym, ale jeszcze sporo zarobila. Zima nigdy szczeniat nie miala, ogrzewanie by za duzo kosztowalo, zbyt maly zarobek. Do tego wykonywala rózne chaltury na kompie - jakieś tlumaczenia, blogi, itd. Tak sie kombinuje na L4 !
OdpowiedzCiężarna na L4(2018-10-08 07:37) Zgłoś naruszenie 01
czy będąc na zwolnieniu lekarskim L4 z tytułu ciąży, można zasiadać w OKW?? Nie jest podpisywana żadna umowa zlecenie czy umowa o pracę czy jest to zatem niezgodne z prawem??
Odpowiedz