Rodzicom przysługuje szereg przywilejów podczas urlopów rodzicielskich, w tym zasiłek macierzyński czy dodatek wychowawczy. Jakie świadczenia otrzymasz na urlopach rodzicielskich, dowiesz się tutaj>>
Kobieta w ciąży. Silna ochrona przed zwolnieniem obowiązuje już w okresie ciąży - pracodawca nie może wypowiedzieć ani rozwiązać umowy takiej pracownicy. Jeśli więc umowa została zawarta na czas określony lub na okres próbny przekraczający miesiąc i miałaby ulec rozwiązaniu po upływie trzeciego miesiąca ciąży, to w takim wypadku ulega przedłużeniu do dnia porodu. Z ochrony nie korzystają tylko pracownice zatrudnione na okres próbny nie przekraczający jednego miesiąca.
Żadna ciężarna nie jest jednak chroniona przez zwolnieniem, gdy zachodzą przyczyny uzasadniające rozwiązanie umowy bez wypowiedzenia z winy pracownicy, czyli gdy doszło do:
- ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków pracowniczych,
- popełnienia w czasie trwania umowy o pracę przestępstwa, które uniemożliwia dalsze zatrudnianie go na zajmowanym stanowisku, jeżeli przestępstwo jest oczywiste lub zostało stwierdzone prawomocnym wyrokiem,
- zawinionej utraty uprawnień koniecznych do wykonywania pracy na zajmowanym stanowisku.
Pracodawca może również zwolnić ciężarną pracownicę w przypadku ogłoszenia upadłości lub likwidacji firmy - może jej wtedy skrócić okres wypowiedzenia, jednocześnie wypłacając pracownicy odszkodowanie. Likwidacja firmy: 7 obowiązków pracodawcy wobec pracownika>> W każdym z wymienionych przypadków, zanim pracodawca zwolni pracownicę, musi najpierw uzyskać na to zgodę reprezentującej ją zakładowej organizacji związkowej. Ochrona zostaje jednak utrzymana w przypadku zwolnień grupowych w firmie, nie niewynikających z ogłoszenia upadłości czy likwidacji. Zwolnienia grupowe: Jakie prawa ma pracownik>>
Natomiast kobiecie w ciąży można wręczyć wypowiedzenie zmieniające, czyli wypowiedzenie zmieniające warunki pracy lub płacy zatrudnionej, ale tylko wtedy, gdy pracodawca zatrudnia co najmniej 20 pracowników i wprowadza w firmie zmiany wynikające z przyczyn niedotyczących pracownicy - może chodzić na przykład o konieczność zmiany organizacji pracy w firmie. O szczegółach wypowiedzenia zmieniającego przeczytasz tutaj>>
Urlop macierzyński. Ochrona przed zwolnieniem dotyczy także urlopu macierzyńskiego i rodzicielskiego - pracownicy można wypowiedzieć umowę tylko w przypadku ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków pracowniczych czy likwidacji lub upadłości zakładu.
Jednak pracownicy wracającej po urlopie macierzyńskim i rodzicielskim nie przysługuje już szczególna ochrona stosunku pracy. Pracodawca może więc zwolnić taką pracownicę, ale jego zachowanie nie może mieć charakteru dyskryminacji kobiet powracających do pracy po urlopie macierzyńskim.Dostałeś nieskuteczne wypowiedzenie? Zobacz, czego możesz domagać się od pracodawcy>>
Pracodawca nie ma natomiast prawa rozstać się z pracownicą, gdy jest ona ona uprawniona do urlopu wychowawczego i zdecyduje się na obniżenie wymiaru czasu pracy, maksymalnie o połowę pełnego wymiaru. Zakaz zwalniania obowiązuje jednak nie dłużej niż przez łączny okres 12 miesięcy.
Urlop wychowawczy. Ochrona stosunku pracy przysługuje natomiast pracownicy, która złoży wniosek o urlop wychowawczy - pracodawca ma obowiązek jej go udzielić maksymalnie na trzy lata.
Zwolnienie pracownika na wychowawczym jest możliwe tylko w razie ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy, lub gdy zachodzą przyczyny uzasadniające rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownicy. Kiedy można dyscyplinarnie zwolnić pracownika, dowiesz się>>
Podobnie jak w przypadku urlopu macierzyńskiego i rodzicielskiego, powracający pracownik ma ustawowo zagwarantowane prawo powrotu do pracy na stanowisko, jakie zajmował przed rozpoczęciem urlopu, z wynagrodzeniem nie niższym od wynagrodzenia za pracę przysługującego przed urlopem. Co jeśli powrót na stare stanowisko nie jest możliwy, przeczytasz tutaj>>