Członkostwo Polski w strefie Schengen daje nam możliwość swobodnego przemieszkania się pomiędzy państwami będącymi stronami porozumienia. Granice niektórych krajów w Europie, na podstawie zawartych umów międzynarodowych, możemy przekroczyć, legitymując się jedynie dowodem osobistym. Jednak podróże do większości państw na świecie wiążą się z posiadaniem ważnego paszportu. Jego utrata może pozbawić nas możliwości powrotu do kraju. Jak postępować w sytuacji gdy okaże się, że podczas wakacji w egzotycznym kraju twój paszport zniknął?

Konsul pomoże

Pierwszą rzeczą, jaką powinieneś zrobić po stwierdzeniu zaginięcia paszportu (również tymczasowego), to niezwłoczne zgłoszenie się do lokalnej placówki dyplomatycznej Rzeczpospolitej Polskiej. Może być to konsulat bądź wydział konsularny ambasady RP w danym kraju. Pamiętaj, że nie w każdym kraju istnieje wyodrębniona jednostka konsularna zajmująca się sprawami obywateli RP – może ona funkcjonować przy ambasadzie.

Jeśli przebywasz w kraju, w którym nie ma polskiego urzędu konsularnego, możesz zwrócić się o wydanie tymczasowego dokumentu podróży ETD (Emergency Travel Dokument) do konsula przedstawicielstwa państwa członkowskiego UE. Jest to dokument, który może być wydany na pojedynczy przejazd w celu powrotu do Polski lub do innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej. ETD wydawane jest z upoważnienia polskiego konsula. Po otrzymaniu dokumentu istotne jest, aby zapoznać się z warunkami opuszczenia danego kraju na podstawie ETD.

Zaznaczyć należy, że od momentu zgłoszenia utraty paszportu konsulowi dokument ten traci swoją ważność, nawet w przypadku późniejszego odnalezienia. Gdy jednak po jakimś czasie zaginiony paszport trafi z powrotem w Twoje ręce, należy go zwrócić właściwemu miejscowo organowi paszportowemu – informuje MSZ.

Utrata daty ważności paszportu nie pozbawia jego posiadacza prawa przybycia na podstawie tego dokumentu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Pamiętaj o dzieciach

Jeśli zaginie paszport twojego dziecka (osoby małoletniej), przy przekraczaniu granicy możesz doświadczyć nieprzyjemnych sytuacji. Niedopełnienie wymogu przedstawienia niniejszego dokumenty skutkować będzie nałożeniem mandatu na opiekunów i koniecznością udania się do najbliższej placówki konsularnej w celu uzyskania paszportu tymczasowego – czytamy w informacji dla podróżujących na stronie MSZ.

Paszport na powrót do kraju

W celu uzyskania nowego paszportu na powrót do kraju należy wypełnić kwestionariusz dostępny w placówce, załączyć zdjęcie oraz napisać oświadczenie, w którym dokładnie opiszemy okoliczności utracenia dokumentu – paszportu bądź dowodu osobistego. W przypadku braku dokumentu potwierdzającego tożsamość i obywatelstwo polskie, załączyć należy inny dokument ze zdjęciem (np. prawo jazdy). W przypadku utraty wszystkich dokumentów należy do konsulatu udać się z osobą, która potwierdzi twoją tożsamość – przedstawiając swoje dokumenty tożsamości.

Konsul po potwierdzeniu danych i tożsamości wydaje paszport tymczasowy na powrót do miejsca pobytu stałego. Czas oczekiwania na niniejszy paszport jest z reguły krótki i zależy w głównej mierze od konkretnego konsulatu. Otrzymać go możemy nawet tego samego dnia, choć konsul ma na wydanie dokumentu 3 tygodnie. Termin ważności paszportu tymczasowego to maksymalnie 12 miesięcy.

Zabierz dowód i paszport

Przed wyjazdem na wczasy sprawdź listę krajów, do których możesz dostać się bez konieczności wyrabiana paszportu. Dokumentem uprawniającym do przekroczenia granicy będzie dowód osobisty, bądź tymczasowy dowód osobisty, który może być wydany osobie nawet zaraz po urodzeniu. Ważność takiego dokumentu wynosi 5 lat.
Jeśli jednak jesteś posiadaczem ważnego paszportu, warto zabrać go ze sobą. W przypadku utraty dowodu osobistego, będziesz w posiadaniu drugiego dokumentu, na podstawie którego masz prawo opuścić kraj, w którym obecnie przebywasz.

Nie ma możliwości złożenia wniosku o dowód osobisty (nawet tymczasowy) w jednostce konsularnej RP. Nie jest to bowiem dokument niezbędny do przekraczania granicy i pobytu w innym kraju. Polak mieszkający za granicą ma jedynie prawo, a nie obowiązek posiadania dowodu osobistego.

W przypadku utraty dowodu osobistego – jeśli jest to nasz jedyny dokument uprawniający do przekroczenia granicy – musimy ubiegać się o wydanie paszportu tymczasowego. Wniosek o nowy dowód składamy natomiast w urzędzie gminy właściwej ze względu na adres stałego zameldowania.

Przedstawiając tylko dowód osobisty masz prawo wjechać do:

  • Austrii, Belgii, Bułgarii, Chorwacji, Czech, Cypru, Danii, Estonii, Francji, Finlandii, Grecji, Holandii, Hiszpanii, Irlandii, Litwy, Luksemburga, Łotwy, Malty, Niemiec, Portugalii, Rumunii, Słowacji, Słowenii, Szwecji, Węgier, Wielkiej Brytanii, Włoch, Islandii, Lichtensteinu, Norwegii, Szwajcarii, Albanii, Bośni i Hercegowiny, Czarnogóry, Macedonii, Serbii.