Kilka dni temu zadzwonili do mnie z zakładu energetycznego z pytaniem, czy chcę płacić niższe rachunki za energię. Oczywiście, że tak – powiedziałem. Nie wspomnieli jednak o kosztach, jakie będę musiał ponieść. Już naliczają mi 25 zł za każdy miesiąc do 2014 r., a do tej pory żadna umowa w formie papierowej do mnie nie przyszła – pisze pan Andrzej. – Czy skoro nie zostałem o wszystkim poinformowany, mogę zerwać umowę bez konsekwencji? – pyta czytelnik.
Konsultanci wielu firm dzwonią do nas, oferując zawarcie umów na dostawę różnych usług, np. energii, internetu, telefonicznych. Mimo że przedstawiane przez nich niższe ceny usług brzmią kusząco, warto uważać na tego typu propozycje. To, co wydaje się niezobowiązującą rozmową, w rzeczywistości jest często umową zawartą na odległość.
Oferta konsultanta powinna w sposób jednoznaczny wskazywać, że nie chodzi np. o reklamę usług, ale właśnie o zawarcie umowy, jednak w praktyce firmy często nie przestrzegają obowiązku precyzyjnego informowania potencjalnych klientów.
Na szczęście konsumenci zawierający tego typu umowy są chronieni przez prawo. Ponieważ w przypadku pana Andrzeja upłynęło zaledwie kilka dni, może on odstąpić od umowy w terminie 10 dni bez podania przyczyn. Termin liczy się od dnia, w którym telefonicznie zgodził się na jej zawarcie. Odstąpienie od umowy powinno nastąpić na piśmie, listem poleconym za potwierdzeniem odbioru. Jeżeli pan Andrzej zmieści się w terminie 10 dni, umowa zostanie uznana za niezawartą, a nasz czytelnik będzie zwolniony z wszelkich zobowiązań wobec zakładu energetycznego. Co więcej, ma prawo domagać się zwrotu już poniesionych kosztów wraz z odsetkami.
To nie jedyna forma ochrony konsumenta zawierającego umowę na odległość. Przedsiębiorca, który ją oferuje, ma obowiązek poinformować potencjalnego klienta w sposób jasny i zrozumiały najpóźniej w chwili złożenia propozycji zawarcia umowy m.in. o:
● imieniu i nazwisku (nazwie), adresie zamieszkania (siedziby) przedsiębiorcy, organie, który zarejestrował działalność gospodarczą przedsiębiorcy, a także numerze, pod którym został zarejestrowany;
● cenie za usługę obejmującej wszystkie jej składniki,
● zasadach zapłaty ceny lub wynagrodzenia za usługę lub towar,
● kosztach oraz terminie i sposobie dostawy;
● prawie odstąpienia od umowy w terminie 10 dni, ze wskazaniem wyjątków,
● terminie, w jakim oferta lub informacja o cenie albo wynagrodzeniu mają charakter wiążący;
● minimalnym okresie, na jaki ma być zawarta umowa,
● miejscu i sposobie składania reklamacji;
● prawie wypowiedzenia umowy.
Co więcej, wszystkie te informacje muszą być przekazane także w formie pisemnej. Jeśli konsument nie otrzyma ich najpóźniej w dniu, w którym przedsiębiorca rozpoczął dostarczanie usług, może odstąpić od umowy. Ma na to trzy miesiące licząc od dnia jej zawarcia (w tym przypadku od rozmowy telefonicznej). Gdyby w tym czasie otrzymał potwierdzenie warunków zawarcia umowy, termin na odstąpienie wynosi 10 dni od daty otrzymania informacji.

Jak można zawrzeć umowę na odległość

Cechą charakterystyczną jest brak jednoczesnej osobistej obecności stron. Zawierana jest za pomocą np. telefonu, drukowanego lub elektronicznego formularza zamówienia niezaadresowanego lub zaadresowanego, listu w postaci drukowanej lub elektronicznej, reklamy prasowej z wydrukowanym formularzem zamówienia, reklamy w postaci elektronicznej, katalogu, radia, telewizji, poczty elektronicznej lub innych środków komunikacji.

PORADA EKSPERTA

Katarzyna Konieczny, radca prawny, Kancelaria Radcy Prawnego Joanny Szanser-Smagacz w Krakowie
Jeżeli umowa nie została zawarta w związku z działalnością gospodarczą lub zawodową czytelnika, będzie przysługiwało mu prawo odstąpienia od takiej umowy w terminie 10 dni. Uprawnienie to wynika z art. 7 ust. 1 ustawy z 2 marca 2000 r. o ochronie niektórych praw konsumentów oraz o odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny (dalej: ustawa). Termin na odstąpienie od umowy wydłuża się do 3 miesięcy od dnia jej zawarcia, jeżeli przedsiębiorca nie dopełni ustawowego obowiązku pisemnego potwierdzenia udzielonych przy zawarciu umowy informacji, zgodnie z art. 10 ust. 2 ustawy. Podstawowym prawem konsumenta zawierającego umowę na odległość jest prawo do żądania informacji o istotnych elementach oferowanej transakcji, sposobie i terminie jej realizacji, jak również o możliwości odstąpienia od umowy oraz jej wypowiedzenia, uregulowane w art. 9 ustawy. Ponadto, zgodnie z art. 11 ustawy konsument powinien mieć możliwość wstrzymania się z zapłatą ceny lub wynagrodzenia do momentu otrzymania towaru lub rozpoczęcia wykonywania usługi. Z kolei przedsiębiorca oferujący konsumentowi zawarcie umowy na odległość ma obowiązek przede wszystkim w sposób jednoznaczny i zrozumiały udzielić mu informacji dotyczących istotnych elementów umowy (w tym ceny) oraz prawa odstąpienia od umowy. Najpóźniej w momencie rozpoczęcia wykonywania umowy zawartej przez telefon powinien również przekazać konsumentowi pisemne potwierdzenie udzielonych informacji.

Podstawa prawna

Art. 6–13 ustawy z 2 marca 2000 r. o ochronie niektórych praw konsumentów oraz o odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny (t.j. Dz.U. z 2012 r., poz. 1225 z późn. zm.).