- Kiedy w kwietniu 2013 r. zawalił się budynek Rana Plaza i zginęło ponad 1000 osób, zidentyfikowanie firm zlecających produkcję w tamtejszych fabrykach miało kluczowe znaczenie w ustaleniu odpowiedzialności, a następnie zapewnieniu odszkodowań ofiarom. Jedynym sposobem identyfikacji tych europejskich firm było szukanie metek na gruzach Rana Plaza. Taka sytuacja nie powinna mieć miejsca. Dlatego potrzebna jest jawność łańcuchów dostaw – mówi Joanna Szabuńko z Fundacji Kupuj Odpowiedzialnie.

Garbarnie, gdzie zaczyna się produkcja skórzanych butów, to jedne z najbardziej toksycznych miejsc pracy na świecie. Buty mogą też być ręcznie szyte przez pracujące chałupniczo kobiety, które zwykle mają niewiele praw, żadnej pewności zatrudnienia i są w ogromnym stopniu narażone na wyzyskiwanie przez pracodawcę. A skąd się wzięły nasze buty? Niestety zwykle tego nie wiemy.

- Przemysł obuwniczy, podobnie jak odzieżowy, działa globalnie, poprzez skomplikowane łańcuchy dostaw. Obejmują one różne kraje, głównie w Azji. Często firma zleca produkcję fabryce podwykonawcy, ten może podzlecić ją dalej do mniejszej fabryki, warsztatu czy nawet do pracowników chałupniczych. Zdarza się, że same firmy nie wiedzą gdzie dokładnie wyprodukowane ich markowe ubrania czy buty. Wiele nie bierze też odpowiedzialności za ten proces. Tymczasem docierają do nas sygnały od pracowników i aktywistów z krajów produkcyjnych, którzy informują o przypadkach nieprzestrzegania praw pracowniczych, standardów BHP czy standardów ochrony środowiska przy produkcji butów, jak i wykorzystywanych do niej skór. Niektóre z problemów to płace nie starczające na godne życie, ciągłe narażenie na szkodliwe substancje chemiczne, brak dostępu do ubezpieczeń (zawłaszcza wśród osób pracujących chałupniczo), czy brak swobody działalności związkowej. Łańcuch dostaw jest skomplikowany, ale nie musi być tajny. Trudno monitorować i zapobiegać naruszeniom bez informacji o miejscach produkcji. Dlatego w ramach kampanii Kupuj Odpowiedzialnie Buty (ang. Change Your Shoes) konsumenci i konsumentki w 15 krajach europejskich apelują o jawność łańcuchów dostaw podpisując petycję skierowaną do czołowych marek obuwniczych. Można ją podpisać na naszej stronie: www.ekonsument.pl” - mówi gazetaprawna.pl Joanna Szabuńko z Fundacji Kupuj Odpowiedzialnie.

Trudno monitorować i zapobiegać naruszeniom bez informacji o miejscach produkcji. Dlatego w ramach kampanii Kupuj Odpowiedzialnie Buty konsumenci w 15 krajach europejskich apelują do czołowych marek obuwniczych o jawność łańcuchów dostaw podpisując petycję skierowaną m. in. do CCC, Deichmann, Camper, Prada, Birkenstock. Jej postulaty to:

- opublikowanie nazw i adresów wszystkich swoich dostawców,

- przedstawianie raportów z postępów w odchodzeniu od stosowania niebezpiecznych chemikaliów,

- pokazanie, że przestrzegają praw człowieka osób produkujących ich buty, zapewniając im godne płace i bezpieczne warunki pracy.

Do informowania o przestrzeganiu praw człowieka w całych łańcuchach wzywają instytucje międzynarodowe, m.in. poprzez Wytyczne ONZ ds. biznesu i praw człowieka jak i Dyrektywę UE o raportowaniu pozafinansowym. Niektóre firmy obuwniczo-odzieżowe już zaczęły publikować te informacje (m.in. Nike i Adidas), a coraz więcej zobowiązuje się, że to zrobi. Pora, żeby też inne czołowe marki obuwnicze zaczęły działać, w tym największa polska firma obuwnicza – CCC S.A., obecna w kilkunastu krajach europejskich i na warszawskiej giełdzie. Jej dynamiczny rozwój powinien pociągać za sobą wzięcie odpowiedzialności za łańcuch dostaw.

W związku z kampanią #Chcemy Wiedzieć, w dniach 28-31 maja Polskę odwiedzą obrońcy praw pracowniczych z Indii: Gopinath Parakuni i Brinda Devi z organizacji Cividep, która współpracuje bezpośrednio z pracownicami i pracownikami zatrudnionymi w przemyśle obuwniczym i skórzanym.

Gopinath Parakuni jest jednym z założycieli organizacji Cividep, której rolą jest monitorowanie wpływu praktyk korporacji na lokalną społeczność oraz pociąganie przedsiębiorców do odpowiedzialności za wszelkie naruszenia praw człowieka, w tym praw pracowniczych.

Brinda Devi współpracuje bezpośrednio z kobietami pracującymi w przemyśle obuwniczym i skórzanym. Zbiera informacje na temat naruszeń ich praw i dostarcza im wiedzy z zakresu praw pracowniczych. Brinda posiada informacje z pierwszej ręki na temat warunków życia i pracy pracownic.

Spotkanie 29 maja poprowadzi Magdalena Płonka, dwukrotna stypendystka Lion’s Club, zdobywczyni wielu znaczących nagród oraz wyróżnień: Złota Nitka, Srebrna Pętelka, Gala Amberiff, Gala Martini, Debiuty Mody, Magazynu Uroda. Autorka książki „Etyka w modzie- CSR w przemyśle odzieżowym”. Wykładowczyni CSR w modzie na MSKPU.

Jak wygląda rzeczywistość pracowników szyjących nasze buty w Indiach? W jakich warunkach pracują? Jaka jest rola dużych marek obuwniczych i co my w Polsce możemy zrobić?