Im mniej pozostaje odliczeń, tym mniej mamy wątpliwości. Ciągle jednak pojawiają się kłopoty z darowiznami, rozliczeniami dzieci czy inwalidów. Część osób rozliczających się z fiskusem ma między innymi problemy ze składaniem zeznań rocznych przez internet. Potwierdziło to wspomniane badanie KPMG. Do końca 2015 r. kontrowersje wzbudzało upoważnienie pełnomocnika do składania deklaracji. Od 1 stycznia 2016 r. zmieniły się przepisy na korzyść podatników, ale praktyczny problem pozostał.



Przypomnijmy, że zeznania roczne składamy na pięciu formularzach: PIT-36 (głównie prowadzący działalność opodatkowani skalą podatkową), PIT-36L (przedsiębiorcy opodatkowujący dochody stawką liniową), PIT-37 (zatrudnieni na etatach czy umowach o dzieło i umowach-zleceniach), PIT-38 (m.in. osiągający przychody z giełdy) oraz PIT-39 (rozliczający przychody ze zbycia nieruchomości, w tym korzystający z ulgi mieszkaniowej).

11. Czy można odliczyć wcześniejsze wydatki
Orzeczenie o niepełnosprawności uzyskałem pod koniec ubiegłego roku – pisze pan Kazimierz. Jednak wydatki związane z jego typem dysfunkcji czytelnik poniósł jeszcze przed uzyskaniem dokumentu. – Czy mogę je uwzględnić w rozliczeniu za 2015 r. – pyta mężczyzna.
TAK
Kluczowe jest posiadanie przez podatnika zaświadczenia o niepełnosprawności w roku, w którym chce skorzystać z preferencji. Nie jest ono konieczne w momencie ponoszenia wydatków. Wystarczy, że zainteresowany był w tym momencie niepełnosprawny. Wprawdzie innego zdania są organy podatkowe, ale Naczelny Sąd Administracyjny stanął w tej sprawie po stronie podatników.
NSA zwrócił uwagę, że zgodnie z art. 26 ust. 1 pkt 6 ustawy o PIT podstawę obliczenia podatku stanowi dochód, po odliczeniu wydatków na cele rehabilitacyjne oraz wydatków związanych z ułatwieniem wykonywania czynności życiowych, poniesionych w roku podatkowym przez podatnika będącego osobą niepełnosprawną lub podatnika, na którego utrzymaniu są osoby niepełnosprawne.
Natomiast art. 26 ust. 7d PIT mówi, że warunkiem odliczenia wydatków jest posiadanie przez osobę, której dotyczy wydatek, orzeczenia o zakwalifikowaniu do jednego z trzech stopni niepełnosprawności, określonych w odrębnych przepisach. Tymi odrębnymi przepisami są paragrafy ustawy z 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz.U. z 2010 r. nr 214, poz. 1407 ze zm.) i wydane na jego podstawie rozporządzenie.
Sąd zwrócił uwagę, że na gruncie ustawy o PIT ustawodawca rozróżnia pojęcie „osoby niepełnosprawnej” („podatnika będącego osobą niepełnosprawną” – art. 26 ust. 1 pkt 6) od osoby posiadającej orzeczenie o ustaleniu jej stopnia niepełnosprawności („posiadania przez osobę, której dotyczy wydatek, orzeczenia o zakwalifikowaniu przez organy orzekające do jednego z trzech stopni niepełnosprawności – art. 26 ust. 7d)”.
W związku z tym NSA doszedł do wniosku, że wynikającymi z tych przepisów przesłankami warunkującymi skorzystanie z ulgi rehabilitacyjnej są: z jednej strony – poniesienie (w roku podatkowym) wydatku przez osobę niepełnosprawną, a drugiej strony – dokonanie odliczenia przez osobę posiadającą ustalony stopień niepełnosprawności. „Innymi słowy, ten drugi przymiot, wprawdzie warunkuje dokonanie odliczenia, ale nie musi wystąpić, jak błędnie przyjął minister finansów, już w momencie poniesienia wydatków, gdyż tu wystarczy, aby wydatek dotyczył osoby niepełnosprawnej”– stwierdził sąd.
Podstawa prawna
Art. 26 ust. 7a ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.).
12. Czy można uwzględnić wszczepienie endoprotezy
W ubiegłym roku przeszedłem operację wszczepienia endoprotezy biodrowej – pisze pan Zbigniew. – Czy jako osoba z orzeczoną niepełnosprawnością koszt operacji mogę odliczyć od dochodu w ramach ulgi rehabilitacyjnej – pyta czytelnik.
NIE
W rozliczeniu rocznym można uwzględnić ewentualnie koszt samej endoprotezy. Przy korzystaniu z ulgi rehabilitacyjnej należy pamiętać, że katalog kosztów, które można odliczyć, określony w art. 26 ust. 7a ustawy o PIT, ma charakter zamknięty. Nie można więc odliczyć innych wydatków. Zgodnie z art. 26 ust. 7a pkt 6 dochód można pomniejszyć m.in. o wydatki na pobyt w zakładzie lecznictwa uzdrowiskowego, w zakładzie rehabilitacji leczniczej, w zakładach opiekuńczo-leczniczych i pielęgnacyjno-opiekuńczych oraz wydatki na zabiegi rehabilitacyjne. Tych ostatnich nie można utożsamić z zabiegami operacyjnymi.
Potwierdzają to liczne interpretacje prawa podatkowego. Jedną z nich wydał np. dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach 17 i 24 czerwca 2015 r. (nr IBPBII/1/4511-232/15/MZ i IBPBII/1/4511-232/15/MZ) i 27 listopada 2015 r. (nr IBPB-2-1/1/4511-422/15/MCZ).
Podatnicy powołują się na wyrok z 17 listopada 2011 r. (sygn. akt II FSK 1927/09), w którym Naczelny Sąd Administracyjny stwierdził, że jeżeli zabieg chirurgiczny jest niezbędny i konieczny do przywrócenia ograniczonych funkcji, zmniejszenia następstw nieodwracalnych zmian lub wyrównania ich w takim stopniu, aby poszkodowanemu przywrócić społecznie przydatną sprawność, to stanowi on część rehabilitacji zmierzającej do maksymalnego przywrócenia sprawności.
Organy podatkowe jednak nie przyjmują tego argumentu. Można natomiast odliczyć koszty samej endoprotezy. Pozwala na to art. 26 ust. 7a pkt 3 ustawy o PIT. Przepis ten pozwala bowiem na odliczenie wydatków na indywidualny sprzęt, urządzenia i narzędzia techniczne, jeżeli są one niezbędne w rehabilitacji oraz ułatwiają wykonywanie czynności życiowych. Te warunki spełniają endoprotezy biodrowe, o których pisze czytelnik. Wszczepione do organizmu umożliwiają samodzielne poruszanie się niepełnosprawnego. Dla odliczeń potrzebny jest jednak dowód poniesienia takiego wydatku. Poddając się operacji, należy zadbać, aby na fakturze koszt samych endoprotez zastał wyodrębniony od kosztów operacji. W przeciwnym razie urząd skarbowy zakwestionuje odliczenie. Potwierdzają to już wspomniane interpretacje.
Podstawa prawna