Subskrybuj nas na Youtube
Dochód potomstwa może pozbawić ulgi prorodzinnej i uprawnienia do rozliczenia jako samotny opiekun. Ważna jest przy tym nie tylko jego wysokość, ale też rodzaj, a ponadto wiek pociechy
Czy liczy się forma opodatkowania
Syn czytelnika w wieku 20 lat rozpoczął prowadzenie sezonowej działalności gospodarczej jako przewodnik turystyczny. Jako sposób opodatkowania wybrał ryczałt ewidencjonowany. Czy ojciec będzie mógł kontynuować rozliczenia jako osoba samotnie wychowująca dziecko i uwzględnić ulgę na syna?
Podatnik straci obie preferencje. Opodatkowanie w sposób przewidziany dla osób samotnie wychowujących dzieci jest wyłączone w sytuacji, gdy do takiej osoby lub do jej dziecka mają zastosowanie przepisy dotyczące opodatkowania działalności gospodarczej: liniowym PIT, ryczałtem ewidencjonowanym lub kartą podatkową. Zakaz ten ma również zastosowanie w przypadku ulgi prorodzinnej, przy czy w tym wypadku odnosi się wyłącznie do dochodów dziecka (ale już nie rodzica).
Jeśli więc syn zarejestrował działalność gospodarczą i jako formę opodatkowania wybrał ryczałt, to ojciec nie odliczy ulgi prorodzinnej ani nie rozliczy się jako osoba samotnie wychowująca dziecko.
Podstawa prawna
Art. 6 ust. 8, art. 27f ust. 7 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.).
Czy dochód zawsze się kumuluje
Córka podatniczki ma 24 lata i studiuje. W lipcu odbywała staż, uzyskując z tego tytułu 2 tys. zł. Jednocześnie otrzymuje rentę rodzinną po ojcu, zatem w sumie jej roczny dochód znacznie przekroczy limit w wysokości 3089 zł. Czy to oznacza, że matka nie będzie mogła odliczyć ulgi na córkę?
Z ulgi będzie można skorzystać. Limit zarobków dzieci pełnoletnich obejmuje dwie kategorie dochodów. Po pierwsze, opodatkowane skalą (art. 27 ustawy o PIT). Po drugie, objęte 19-proc. zryczałtowanym PIT dochody z odpłatnego zbycia m.in. papierów wartościowych (art. 30b ustawy o PIT). Zarobek uzyskany w ramach stażu podlega opodatkowaniu na ogólnych zasadach, według skali podatkowej. To samo dotyczy renty rodzinnej, ale ten właśnie dochód jako jedyny został wyraźnie wskazany jako nie uwzględniany przy obliczaniu limitu.
Stosując ulgę prorodzinną, należy więc brać pod uwagę tylko dochód córki ze stażu. Jeśli nie przekroczy on 3089 zł, z ulgi będzie można skorzystać bez względu na wysokość renty rodzinnej.
Podstawa prawna
Art. 6 ust. 4 pkt 3, art. 27f ust. 6 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.).
Czy liczba dzieci ma znaczenie
Małżonkowie mają dwoje dzieci w wieku 16 i 24 lata. Starsza córka studiuje i w wakacje podjęła pracę. Łącznie za okres trzech miesięcy jej dochód wyniesie ok. 4,5 tys. zł. Czy małżonkowie zachowają ulgę prorodzinną na młodsze z nich, w sytuacji gdy ich własne dochody przekraczają 112 tys. zł rocznie?
W konstrukcji ulgi prorodzinnej istnieje ograniczenie dotyczące dochodów rodziców posiadających jedno dziecko. Przy określaniu na potrzeby stosowania tej preferencji liczby dzieci (niezależnie od tego, ile ich faktycznie podatnicy mają) należy brać pod uwagę – ze wszystkimi tego konsekwencjami – tylko to potomstwo, które spełnia ustawowe kryteria.
Ustawodawca pozwala korzystać z ulgi na dzieci małoletnie, w stosunku do których rodzic dysponuje prawem wykonywania władzy rodzicielskiej oraz dzieci wymienione w art. 6 ust. 4 pkt 2–3 ustawy o PIT, które rodzic utrzymuje w związku z wykonywaniem obowiązku alimentacyjnego. Przepis ten wymienia m.in. dzieci do ukończenia 25 lat, uczące się, pod warunkiem jednak, że ich roczny dochód nie przekroczy 3089 zł. Z pytania wynika, że córka podatników, która pojęła wakacyjną pracę, tego ostatniego warunku nie spełni.
Z tego względu rodzice są uprawnieni do odliczenia od podatku ulgi tylko na jedno dziecko. A to z kolei oznacza, że ma do nich zastosowanie limit dochodów. Nie ma przy tym znaczenia, że faktycznie posiadają dwoje dzieci. W rezultacie w związku z tym, że dochód małżonków rocznie przekracza 112 tys. zł, to nie będą oni mogli skorzystać z ulgi prorodzinnej za 2014 r. na młodsze dziecko.
Podstawa prawna
Art. 27f ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 361 ze. zm.).
Czy wiek potomka jest ważny
Syn czytelniczki ma 17 lat. Za zgodą matki podjął pracę sezonową w miejscowości turystycznej, gdzie sprzedaje fast foody. Czy mimo że syn osiągnie dochód, matka rozliczy się jako osoba samotnie wychowująca dziecko?
Preferencyjny sposób obliczenia podatku adresowany jest do osób samotnie wychowujących m.in. dzieci małoletnie, czyli takie, które nie ukończyły jeszcze 18 lat. Takim dzieciom ustawodawca nie stawia dodatkowych wymogów, co w praktyce oznacza, że ulgowe rozliczenie należy się rodzicowi niezależnie od tego, czy osiągnęło ono jakiś dochód (wyjątkiem są dochody z działalności gospodarczej opodatkowane na zasadach uproszczonych). Warto podkreślić, że to samo dotyczy korzystania z ulgi prorodzinnej – obejmuje ona dzieci małoletnie, bez względu na to czy w roku podatkowym uzyskały dochód.
Podatniczka będzie więc mogła rozliczyć się jako osoba samotnie wychowująca dziecko, a ponadto skorzystać z ulgi na syna. Czym innym jest natomiast sprawa opodatkowania uzyskanego przez niego dochodu z pracy wakacyjnej. Zasadą jest, że dochodów dzieci małoletnich z ich własnej pracy nie dolicza się do dochodów rodzica, lecz wykazuje w osobnym PIT (wystawionym na imię i nazwisko dziecka) i opodatkowuje odrębnie.
Podstawa prawna
Art. 6 ust. 4 pkt 1, art. 27f ust. 1 pkt 1 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.).
Czy składki wpływają na ulgę
Córka podatnika jest uczennicą liceum. W lutym ukończyła 18 lat. Na okres wakacji zatrudniła się w charakterze niani na podstawie tzw. umowy uaktywniającej. Czy na potrzeby odliczenia ulgi prorodzinnej brany będzie pod uwagę jej dochód po odliczeniu składek ZUS?
Zgodnie z jednolitym stanowiskiem organów podatkowych decydować będzie kwota zarobków przed potrąceniem składek.
Aby móc skorzystać z ulgi na pełnoletnie dziecko (do ukończenia 25 lat), musi ono się uczyć i nie może zarobić więc, niż pozwala na to ustawodawca. I tak dochody dziecka podlegające opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 27 lub art. 30b ustawy o PIT nie mogą łącznie przekroczyć ilorazu kwoty zmniejszającej podatek oraz stawki podatku, określonych w pierwszym przedziale skali podatkowej (z wyjątkiem renty rodzinnej). W 2014 r. limit dochodu wynosi więc 3089 zł (556,02 zł / 18 proc.).
Ustawa o PIT w art. 9 ust. 2 definiuje dochód jako nadwyżkę przychodów nad kosztami ich uzyskania. Chodzi tu zatem o dochód wykazywany w pozycji 66 formularza PIT-37 za 2014 r. Natomiast kwota uzyskiwana w wyniku pomniejszenia dochodu m.in. o kwoty składek na ubezpieczenie społeczne to podstawa obliczenia podatku (wykazywana w poz. 112 zeznania).
Organy podatkowe twierdzą, że skoro ustawodawca jednoznacznie zdefiniował pojęcie dochodu, odróżniając je równocześnie od podstawy obliczenia podatku, to dla ustalenia prawa do ulgi prorodzinnej dochód należy określić zgodnie z art. 9 ust. 2 ustawy o PIT – jako różnicę pomiędzy przychodem a kosztami uzyskania przychodu (tak np. dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy w interpretacji z 7 maja 2014 r., nr ITPB2/415-100/14/MN).
Podstawa prawna
Art. 9 ust. 2, art. 27f ust. 6 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.).
Czy praca za granicą jest istotna
Podatnik ma 22-letniego syna studenta, który w wakacje pracuje w Niemczech na podstawie sezonowej umowy o pracę. Jego wynagrodzenie wyniesie ok. 5 tys. zł. Po zakończeniu wakacji do końca roku już pracować nie będzie. Czy dochód z pracy w Niemczech – jako zwolniony z opodatkowania w Polsce – będzie miał wpływ na prawo ojca do ulgi prorodzinnej?
Limit dochodów pełnoletniego dziecka określony w przepisach, tj. 3089 zł, obejmuje zarobek uzyskany za granicą, bez względu na to, jaka metoda unikania podwójnego opodatkowania ma do nich zastosowanie. Nie ma więc znaczenia to, że dochód uzyskany w Niemczech jest – zgodnie z metodą wyłączenia z progresją – zwolniony z opodatkowania w Polsce.
Wyjaśnijmy, że ustawa o PIT do limitu dochodów dzieci nakazuje wliczać dochody, o których mowa w art. 27 ustawy o PIT. Organy podatkowe podkreślają, że w prawie podatkowym występują dwie metody pozwalające na uniknięcie podwójnego opodatkowania: wyłączenia z progresją oraz proporcjonalnego odliczenia. Obie uregulowane są w art. 27 ustawy o PIT, a zatem zagraniczne dochody podlegają opodatkowaniu na zasadach określonych w tym przepisie.
Oznacza to, że limit dochodów pełnoletnich dzieci na potrzeby stosowania ulgi prorodzinnej (oraz rozliczenia w sposób przewidziany dla osób samotnie wychowujących dzieci) obejmuje zarówno zarobki uzyskane w Polsce, jak i za granicą i to bez względu na to, jaka metoda unikania podwójnego opodatkowania ma do nich zastosowanie. Zdaniem organów podatkowych, odmienne rozumienie przepisów byłoby sprzeczne z zasadą racjonalności ustawodawcy. Argumentują, że racjonalny ustawodawca nie różnicuje podatników chcących korzystać z ulgi prorodzinnej, uzależniając korzystanie z niej od faktu, czy dziecko uzyskuje dochody w Polsce, czy za granicą (por. np. interpretację dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z 6 marca 2014 r., nr IPTPB2/415-751/13-4/KSM, która dotyczyła wakacyjnej pracy w Norwegii).
Podstawa prawna
Art. 27, art. 27f ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.).
Czy limit obejmuje każdy zarobek
18-letnia córka podatnika za drobne wakacyjne prace dorywcze otrzymuje kwoty do 200 zł. Czy mają one wpływ na ulgę prorodzinną?
Jeśli wynagrodzenie w takiej wysokości wynika z umowy cywilnoprawnej (np. zlecenia) to zleceniodawca powinien potrącić od niego podatek zryczałtowany w wysokości 18 proc. Takich dochodów nie dolicza się do dochodów opodatkowanych skalą podatkową. W konsekwencji nie mają one wpływu na ulgę prorodzinną.
Podstawa prawna
Art. 30 ust. 1 pkt 5a ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.).
