Sprawa dotyczy skargi złożonej na działalność platform takich jak Allegro czy OLX, które weryfikują tożsamość użytkowników, żądając przesłania skanu dowodu osobistego. Skarżący zażądał od RPO, by ten interweniował u prezesa Urzędu Ochrony Danych Osobowych oraz Głównego Inspektora Informacji Finansowej, które wcześniej zostały poinformowane o łamaniu prawa, ale nie wszczęły postępowań. RPO w odpowiedzi wskazał, że nie jest władny do podjęcia żądanej interwencji. Przypomniał, że może działać tylko w granicach wyznaczonych ustawą o Rzeczniku Praw Obywatelskich (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 1264 ze zm.). Zgodnie z nią RPO bada, czy organy, organizacje i instytucje nie naruszają prawa, a także zasad współżycia i sprawiedliwości społecznej oraz zasad równego traktowania. Chodzi więc o interwencje wobec działań lub zaniechań organów władzy publicznej. Platformy internetowe takimi organami nie są, dlatego znajdują się poza sferą oddziaływania RPO.
RPO nie jest organem administracji publicznej
Odpowiedź ta nie usatysfakcjonowała skarżącego, który skierował sprawę o bezczynność RPO do sądu administracyjnego. Ten jednak odrzucił skargę, uznając, że nie podlega ona rozpoznaniu. Zwrócił uwagę, że zakres kontroli sprawowanej przez sądy administracyjne wynika z ustawy – Prawo o ustroju sądów administracyjnych (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 1267 ze zm.). Zgodnie z jej przepisami kontrola sądowoadministracyjna obejmuje działalność organów administracji publicznej lub organów bądź podmiotów, które wykonują zadania z zakresu administracji publicznej. RPO jest co prawda organem państwowym, ale nie jest organem administracji publicznej.
Skarga na RPO nie może zostać rozpoznana
„Rzecznik nie może ani wszcząć, ani prowadzić postępowania w trybie przepisów kodeksu postępowania administracyjnego. Organ ten nie podejmuje czynności w formie decyzji administracyjnych, postanowień wydanych w postępowaniu administracyjnym oraz innych aktów lub czynności z zakresu administracji publicznej dotyczących uprawnień lub obowiązków wynikających z przepisów prawa. Podkreślić także trzeba, że żadne obowiązujące przepisy nie przyznają RPO uprawnień władczych, które mogłyby stanowić podstawę do podejmowania działań, które mogłyby stać się przedmiotem skargi” – podkreślił WSA w Warszawie w uzasadnieniu swego postanowienia, uznając skargę na bezczynność RPO za niedopuszczalną. ©℗
orzecznictwo
Podstawa prawna
Postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 4 września 2025 r., sygn. akt I SAB/Wa 141/25 www.serwisy.gazetaprawna.pl/orzeczenia