W celu ich opracowania uchwałą Sejmu z 18 października 2024 r. powołana została specjalna komisja nadzwyczajna ds. ochrony zwierząt, do zadań której należy zarówno rozpatrywanie zgłoszonych projektów – aktualnie w ramach komisji rozpatrywanych jest 10 projektów – jak i zajmowanie się innymi zgłaszanymi w ramach prac komisji tematami ważnymi dla dobrostanu i ochrony zwierząt.

Komisja nadzwyczajna ds. ochrony zwierząt

Do tej pory komisja podjęła uchwałę w sprawie przeprowadzenia wysłuchania publicznego dotyczącego obywatelskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o ochronie zwierząt oraz zmianie niektórych innych ustaw (druk nr 700 – zwany projektem „Stop łańcuchom, pseudohodowlom i bezdomności zwierząt”, pod którym zebrano 534 077 podpisów poparcia). Na wysłuchanie zgłosiło się 165 podmiotów (68 organizacji i stowarzyszeń oraz 97 osób fizycznych), co wskazuje na bardzo duże zainteresowanie społeczne zawartymi w projekcie postulatami, takimi jak zakaz stosowania łańcuchów, wprowadzenie powszechnego obowiązku znakowania psów oraz kotów, wprowadzenie i doprecyzowanie obowiązków gmin w zakresie opieki nad zwierzętami bezdomnymi. Projekt poszerza też katalog czynów uznawanych za znęcanie się nad zwierzętami (np. o detaliczną sprzedaż żywych ryb – z wyjątkiem akwariowych, pozostawienie zwierzęcia domowego w zamknięciu, izolacji lub samotności w warunkach lub przez okres skutkujący jego cierpieniem). Ponadto wprowadza obowiązkową kastrację psów i kotów, zakaz sprzedaży zwierząt domowych na giełdach i targowiskach, zakaz sprzedaży psów i kotów na aukcjach internetowych, zakaz montowania lub utrzymywania na budynkach elementów mogących zranić ptaki (np. druty, kolce). Jak wskazano w uzasadnieniu projektu potrzeba wprowadzenia zmian podyktowana jest zarówno rozwojem cywilizacyjnym społeczeństwa, jak i wynikami badań naukowych w zakresie potrzeb zwierząt czy ich inteligencji emocjonalnej.

Projekty poprawiające sytuację zwierząt

Do prac w komisji skierowano także poselskie projekty:

  • zmian w procedurze odbioru zwierząt oraz wprowadzający rozróżnienie między „znęcaniem się nad zwierzęciem” jako czynem świadomym, ukierunkowanym na zadanie cierpienia a „uchybieniami w standardach pielęgnacji” jako działaniami niezamierzonymi, wynikającymi z niewiedzy czy zdarzeń losowych (np. choroba, podeszły wiek). Projekt wprowadza również obowiązek rejestracji obrazu w ubojniach;
  • ograniczenia stosowania petard i fajerwerków dla ochrony dobrostanu zwierząt. Decyzja o wprowadzeniu ograniczenia miałaby należeć do rady gminy (akt prawa miejscowego). Natomiast zakazy mogłyby zostać zniesione ze względu na ważny cel, taki jak obchody Sylwestra i Nowego Roku;
  • ograniczenia liczby pasażerów w zarobkowym przewozie pojazdami z użyciem siły pociągowej zwierząt. Propozycja zakłada wprowadzenie zakazu przewozu więcej niż sześciu osób;
  • zakazu trzymania psów na uwięzi (możliwe tylko na spacerze i w transporcie) i ustalenia minimalnej powierzchni kojca dostosowanej do wielkości zwierzęcia;
  • wprowadzenia zakazu hodowli zwierząt futerkowych. W projekcie przewidziano 15-letni okres przejściowy (do końca roku 2039). Tworzenie nowych ferm nie byłoby możliwe od dnia wejścia w życie ustawy. Nie zostały przewidziane natomiast ani odszkodowania, ani odprawy;
  • organizacji hodowli oraz utrzymywania rasowych kotów i psów. Określa m.in. zasady działania stowarzyszeń zrzeszających hodowców kotów lub psów rasowych, wydawania rodowodów, jak również utrzymywania kotów i psów rasowych w hodowli.

Czy wszystkie ze złożonych projektów będą faktycznie korzystne dla dobrostanu zwierząt, wykażą prace komisji. Podkreślić należy natomiast, że już samo jej powołanie wpisuje się w oczekiwania społeczne w zakresie konieczności poprawy dobrostanu zwierząt. Bowiem w przeprowadzonym w lipcu 2024 r. przez Biostat badaniu ponad trzy czwarte uczestników badania (77,7 proc.) uznało, że obecny rząd powinien poprawić ochronę zwierząt w Polsce. ©℗