Naczelna Rada Adwokacka chce zmiany kodeksu postępowania karnego. Postuluje, aby osoby niebędące stronami w postępowaniu karnym – w tym świadkowie – mieli prawo do ustanowienia pełnomocnika bez konieczności uzyskiwania zgody organów procesowych. To odpowiedź na przesłuchanie Barbary Skrzypek.
Podczas posiedzenia Prezydium Naczelnej Rady Adwokackiej została podjęta uchwała w sprawie złożenia w interesie publicznym petycji dotyczącej zmiany kodeksu postępowania karnego. Rada zwróciła się do Prezydenta RP, Sejmu RP, Senatu RP i Rady Ministrów o podjęcie inicjatywy ustawodawczej w celu zmiany art. 87 § 2 k.p.k. oraz uchylenia § 3 tego artykułu.
Proponowany przepis miałby brzmieć:
Osoba niebędąca stroną może ustanowić pełnomocnika. Niestawiennictwo pełnomocnika na terminie czynności procesowej nie stanowi przeszkody w jej przeprowadzeniu.
Jak wyjaśnia NRA, celem proponowanych zmian jest zagwarantowanie osobom niebędącym stronami w postępowaniu karnym – w tym świadkom – prawa do ustanowienia pełnomocnika bez konieczności uzyskiwania zgody organów procesowych. Propozycja ma na celu podniesienie standardu ochrony praw obywatelskich oraz zapewnienie zgodności polskich przepisów z normami prawa unijnego.
"Obecny stan prawny wymaga, aby osoba niebędąca stroną wykazała interes w ustanowieniu pełnomocnika, co ocenia sąd lub prokurator. Taka regulacja pozostawia dużą swobodę decyzyjną organom postępowania, co może prowadzić do ograniczania prawa do pomocy prawnej. Ponadto, brak pełnomocnika w kluczowych momentach postępowania może naruszać prawo do rzetelnego procesu i osłabiać ochronę praw obywatelskich" - czytamy w komunikacie prasowym NRA.
Jak podkreśla Rada, proponowana zmiana usunie wątpliwości interpretacyjne i wyeliminuje możliwość arbitralnego ograniczania dostępu do pełnomocnika przez organy procesowe w postępowaniu karnym.
Poza tym, argumentują adwokaci, przyjęcie proponowanych przepisów:
- wzmocni prawo do pomocy prawnej dla osób niebędących stronami w postępowaniu karnym,
- zwiększy standard rzetelnego procesu karnego,
- umożliwi pełną realizację prawa do obrony,
- wyeliminuje arbitralność organów procesowych w kwestii dopuszczenia pełnomocnika,
- zapewni zgodność polskiego prawa z unijnymi standardami prawnymi,
- nie pociąga za sobą dodatkowych kosztów dla budżetu państwa.
W związku ze śmiercią wieloletniej współpracowniczki prezesa PiS Barbary Skrzypek i jej wcześniejszym przesłuchaniem w prokuraturze wśród prawników na nowo rozgorzała dyskusja na temat konstytucyjności art. 87 par. 3 kodeksu postępowania karnego - pisaliśmy w "Dzienniku Gazecie Prawnej".
To właśnie ten przepis był podstawą decyzji podjętej przez prokurator Ewę Wrzosek o niedopuszczeniu do czynności mecenasa Krzysztofa Gotkowicza, pełnomocnika Barbary Skrzypek, wezwanej do złożenia zeznań w charakterze świadka.