Podwyższenie stawek za urzędówki to rozwiązanie ad hoc

Radcowie prawni „kierunkowo pozytywnie” oceniają projekty rozporządzeń ws. urzędówek, przypominając jednocześnie, że sprawa ta powinna być uregulowana systemowo i kompleksowo.

Przypomnijmy, dwa projekty rozporządzeń ministra sprawiedliwości dotyczące wynagrodzeń za pomoc prawną świadczoną przez adwokatów i radców prawnych z urzędu co do zasady przewidują dwukrotne podwyższenie tych opłat, a tym samym zrównanie ich ze stawkami dla prawników z wyboru.

Regulacje miały wejść w życie 1 stycznia 2024 r., prace nie zostały jednak ukończone przed zmianą rządu. Jak informuje DGP biuro komunikacji i promocji Ministerstwa Sprawiedliwości, nowe kierownictwo resortu „zdecydowało o kontynuowaniu prac nad projektami obu rozporządzeń i zwróciło się z prośbą o ich pilne zaopiniowanie przez Komisję Wspólną Rządu i Samorządu Terytorialnego”.

Prośbę o ponowne opinie otrzymały także samorządy prawnicze. Ośrodek Badań, Studiów i Legislacji Krajowej Rady Radców Prawnych (OBSiL) odpowiedział stanowiskiem opracowanym przez radcę prawnego Piotra Gryskę. Wynika z niego, że samorząd radcowski ocenia projekty pozytywnie, ale jako „rozwiązania interwencyjne i ad hoc eliminujące luki powstałe w wyniku zapadłych w tym obszarze wyroków Trybunału Konstytucyjnego i wynikającej z nich linii orzeczniczej”.

Radcowie przypominają postulaty środowiska prawniczego o potrzebie dalej idących zmian, w tym na poziomie ustawowym. Jak czytamy, prace powinny zmierzać m.in. do odpowiedzi na pytanie, „czy utrzymywać archaiczny już system wynagrodzeń kwotowych, czy wprowadzić nowy, oparty np. na rozliczeniu godzinowym z odwołaniem do waloryzowanego okresowo wskaźnika?”.

OBSiL proponuje też, by w wygranych sprawach cywilnych wynagrodzenie było wypłacane bez zbędnej zwłoki, a dochodzenie roszczeń z tego tytułu wobec strony przegrywającej proces obciążało Skarb Państwa, a nie pełnomocnika z urzędu. Obecnie (co najnowsze wersje projektów utrzymują), taki pełnomocnik otrzymuje koszty od państwa dopiero, gdy wykaże bezskuteczność ich egzekucji od strony przeciwnej. ©℗