Czy posłowie Maciej Wąsik i Mariusz Kamiński mają jeszcze prawne możliwości odwołania się i uniknięcia wykonania kary pozbawienia wolności (potocznie kary więzienia)?

Jako adwokat i były sędzia orzekający nie tylko w sprawach z zakresu prawa pracy, ale także w sprawach karnych poniżej krótka analiza tego, co z punktu widzenia prawa, w tym prawa karnego i prawa karnego wykonawczego jest możliwe.

Po pierwsze skazani mogą wnieść kasację do Sądu Najwyższego od wyroku Sądu Okręgowego w Warszawie, który skazał ich na bezwzględną karę pozbawienia wolności. To jednak nie wstrzymuje wykonania kary. Ale zgodnie z art. 532 k.p.k. można wnieść o wstrzymanie wykonania orzeczenia. Takie wstrzymanie może dotyczyć zarówno kary, jak i innych rozstrzygnięć zawartych w wyroku (np. co środka karnego zakazu zajmowania stanowisk publicznych). Instytucja wstrzymania wykonania orzeczenia ma zgodnie z orzecznictwem charakter wyjątkowy. Na przykład w postanowieniu z 27.10.2023 r. w sprawie II KK 295/23, SN stwierdził, że Sąd Najwyższy może z niej skorzystać wyłącznie, gdy przemawiają za tym: bardzo wysokie prawdopodobieństwo uwzględnienia kasacji, nietrafność merytoryczna wyroku oraz ustalenie, że wykonanie kary przed rozpoznaniem kasacji spowodowałoby dla skazanego wyjątkowo dolegliwe i w zasadzie nieodwracalne skutki.

Po drugie zgodnie z art. 150 par. k.k.w. sąd może odroczyć wykonanie kary pozbawienia wolności na okres do roku, jeżeli natychmiastowe wykonanie kary pociągnęłoby dla skazanego lub jego rodziny zbyt ciężkie skutki.

Po trzecie skazani mogą wnosić o prawo łaski do Prezydenta RP.

Po czwarte od decyzji Marszałka Sejmu w sprawie stwierdzenia wygaśnięcia mandatu posłowie mogą odwołać się do Sądu Najwyższego, który w terminie 7 dni ma obowiązek wydać orzeczenie. Jeżeli SN nie zgodzi się z postanowieniem Marszałka może orzec, że stwierdzenie wygaśnięcia mandatów było niezgodne z prawem. Od orzeczenia SN nie ma odwołania. Brak pozbawienia immunitetu uniemożliwia wykonanie orzeczonej kary pozbawienia wolności.

Czy uważasz, że polski system prawny nie daje zbyt dużych przywilejów posłom czy senatorom w stosunku do innych obywateli,. np. w zakresie immunitetu? Czy prawo łaski w każdej sprawie karnej ogóle powinno być nadal prawem Prezydenta RP? A może takie prawo jest zbyt daleką ingerencją w niezawisłość sędziów i niezależność sądów?

Autor: dr Artur Rycak