Już od 10 grudnia przedstawiciele większości zawodów prawniczych będą musieli korzystać z systemu e-doręczeń. Na razie mają problem ze znalezieniem informacji, jak go wdrożyć.
E-doręczenia docelowo mają zastąpić listy polecone za potwierdzeniem odbioru. Aby z nich korzystać, należy uzyskać adres do doręczeń elektronicznych wpisany do publicznej bazy oraz aktywować skrzynkę. Grudniowy termin na wykonanie tego obowiązku dotyczy m.in. adwokatów, radców prawnych, doradców podatkowych, doradców restrukturyzacyjnych, rzeczników patentowych i notariuszy. Wynika to z komunikatu ministra cyfryzacji wydanego na podstawie ustawy o doręczeniach elektronicznych (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 285).
– Termin wydaje mi się nierealistyczny. Zostały niecałe dwa miesiące, a nikt nic nie wie – mówi tymczasem DGP jeden z adwokatów.
Jak słyszymy w Krajowej Radzie Radców Prawnych oraz w Naczelnej Radzie Adwokackiej, w najbliższych tygodniach wystartują kampanie informacyjne na ten temat. – Jesteśmy w tym zakresie zależni od Poczty Polskiej, która będzie operatorem systemu. Będziemy informować adwokatów, z czego taki obowiązek wynika, jakie są skutki nieposiadania skrzynki, jak ją założyć i jak się nią posługiwać – zapewnia prezes NRA Przemysław Rosati.
Wskazówki możemy już znaleźć na stronach rządowych oraz niektórych izb prawniczych. Okręgowa Izba Radców Prawnych w Katowicach przypomina, że skrzynkę musi posiadać każdy radca prawny wykonujący zawód: zarówno prowadzący jednoosobową kancelarię, jak i zatrudniony na podstawie umowy o pracę lub umowy cywilnoprawnej, w tym w administracji publicznej.
Anna Żmidzińska, radczyni prawna z kancelarii Leśniewski Borkiewicz Kostka & Partners, zwraca uwagę, że będzie to następny – obok Portalu Informacyjnego Sądów, Portalu Rejestrów Sądowych, EPU i ePUAP – równolegle funkcjonujący mechanizm doręczeń.
– Wprowadzenie kolejnego narzędzia – w sytuacji gdy nie ujednolicono chociażby jednego miejsca logowania do wszystkich wcześniej wymienionych form – może wprowadzać chaos i dezorganizować pracę – ostrzega.
Praktyczne zastosowania e-doręczeń
Tomasz Zalewski, radca prawny i partner w kancelarii Bird & Bird Szepietowski i wspólnicy, nazywa e-doręczenia wręcz rewolucją. – Chociaż usługa rejestrowanych doręczeń elektronicznych wynika z rozporządzenia eIDAS z 2014 r., to dopiero raczkuje nie tylko w Polsce, ale i w Europie – mówi.
Dodaje, że w relacjach z urzędami podobnie działa ePUAP, jest on jednak dobrowolny.
– W przypadku e-doręczeń ustawa wprowadza dla określonych podmiotów obowiązek posiadania skrzynki i jej sprawdzania. Wiąże się to z domniemaniem doręczenia: jeśli dany podmiot niepubliczny ma obowiązek posiadania skrzynki do e-doręczeń i dostanie na nią wiadomość, po upływie określonego czasu (14 dni) ta wiadomość będzie uważana za dostarczoną – mówi mec. Zalewski.
Krajowy System Doręczeń Elektronicznych będzie wprowadzany według harmonogramu rozpisanego na lata.
– Początkowo korzystanie z e-doręczeń przez adwokatów będzie dotyczyło głównie kontaktów z administracją publiczną. Nie będzie można w ten sposób komunikować się z sądem w ramach procedury cywilnej lub karnej – mówi prezes Rosati.
Sądy nadal będą się komunikować z pełnomocnikiem przez portal informacyjny, zaś pełnomocnik z sądem – metodą papierową. Dopiero w 2029 r. e-doręczenia zaczną być stosowane przez sądy, prokuratury i komorników. Eksperci zwracają jednak uwagę, że adwokaci i radcowie prawni już od 10 grudnia br. będą mogli stosować e-doręczenia w korespondencji między sobą.
– Przykładowo w postępowaniu cywilnym istnieje obowiązek dostarczenia odpisu pism procesowych pełnomocnikowi drugiej strony. Jestem przekonany, że zdecydowana większość adwokatów i radców prawnych będzie korzystać w tym zakresie z doręczeń elektronicznych – mówi Tomasz Zalewski.
Od 10 grudnia adres do doręczeń będą posiadać również nowe podmioty rejestrowane w Krajowym Rejestrze Sądowym, a od 1 stycznia 2024 r. – w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej. Z czasem adres e-doręczeń będą musiały uzyskać podmioty założone wcześniej. Stwarza to możliwość stosowania elektronicznej komunikacji na linii prawnik –przedsiębiorca.
– Można wysłać w ten sposób wezwania do zapłaty, pod warunkiem że pismo kierujemy do podmiotu zobowiązanego do posiadania skrzynki e-doręczeń. Będzie to odpłatne, ale pozwoli zaoszczędzić na czasie – mówi Anna Żmidzińska.
– W sprawach gospodarczych często powstaje konieczność wysłania pism, które wymagają dowodu ich dostarczenia. To np. wezwania do zapłaty albo pisma, które mogą przydać się na etapie sporu sądowego. W tej chwili trzeba je wysyłać pocztą listem poleconym lub doręczać bezpośrednio. Po zmianach będzie można wysłać je z e-skrzynki na e-skrzynkę, co wywoła taki sam skutek jak wysłanie listu poleconego – tłumaczy mec. Zalewski.
Skrzynka rządowa lub komercyjna
– Podmioty niepubliczne mogą korzystać z e-doręczeń na dwa sposoby. Można albo skorzystać z publicznej usługi rejestrowanego doręczenia elektronicznego (dostępnej na podstronach gov.pl), albo z kwalifikowanej usługi rejestrowanego doręczenia elektronicznego świadczonej przez podmioty komercyjne – mówi Tomasz Zalewski. Dodaje, że będzie możliwe posiadanie kilku adresów – np. dla siebie jako osoby fizycznej, dla prowadzonej działalności gospodarczej oraz dla wykonywanego zawodu zaufania publicznego.
Anna Żmidzińska uważa, że małe kancelarie nie powinny mieć problemów z założeniem i bieżącą kontrolą skrzynek, co innego duże kancelarie i korporacje. – W ich przypadku wprowadzenie e-doręczeń będzie wymagało zaangażowania organizacyjnego i technicznego związanego z koniecznością zintegrowania z istniejącymi już systemami zarządzania korespondencją, nadaniem odpowiednich uprawnień administratorom skrzynek do ich obsługi – mówi.
Jak dodaje, ustawa o doręczeniach elektronicznych nie przewiduje sankcji za niewdrożenie e-doręczeń, obowiązek korzystania z tego rozwiązania został natomiast wprowadzony do ustaw korporacyjnych. Nasi rozmówcy są zgodni, że jego naruszenie może być potraktowane jako delikt dyscyplinarny.©℗
/>
