Subskrybuj nas na Youtube
W Dzienniku Ustaw została już opublikowana ustawa o zmianie niektórych ustaw w celu przeciwdziałania przestępczości środowiskowej (Dz.U. z 2022 r. poz. 1726). Po 14-dniowym okresie vacatio legis nowe przepisy wejdą w życie 1 września.
Przygotowane w Ministerstwie Klimatu i Środowiska regulacje mają w większym stopniu odstraszać od popełnienia przestępstw na szkodę środowiska naturalnego i ułatwić wyciąganie konsekwencji wobec firm winnych zniszczeniom w świecie przyrody.
Z pięciu do ośmiu lat wzrośnie maksymalna kara pozbawienia wolności za spowodowanie zniszczenia w świecie roślinnym lub zwierzęcym w znacznych rozmiarach. Taka sama zmiana dotyczy sankcji za zanieczyszczenie wody lub powietrza w sposób istotnie obniżający ich jakość bądź zagrażający ludzkiemu życiu lub zdrowiu. Ostrzej mają też być karane czyny związane z gospodarką odpadami – za ich nielegalny przywóz z zagranicy sądy będą mogły teraz wymierzyć od 2 do 12 lat pozbawienia wolności, a za składowanie i przetwarzanie odpadów w sposób zagrażający ludziom lub środowisku – od roku do 10 lat.
Dotkliwsze staną się też finansowe konsekwencje przestępstw środowiskowych. Sądy będą teraz miały obowiązek orzec wobec umyślnego sprawcy takich czynów nawiązkę na rzecz Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w wysokości od 10 tys. zł do 10 mln zł. Odstąpienie od tego środka będzie możliwe tylko, gdy zagroziłby on utrzymaniu sprawcy i jego rodziny.
Zmianą o dużym znaczeniu jest ułatwienie karania za szkodzenie środowisku osób prawnych i innych jednostek organizacyjnych. Za sprawą dodania nowego przepisu w ustawie o odpowiedzialności podmiotów zbiorowych za czyny zabronione pod groźbą kary (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 358) w przypadku przestępstw środowiskowych do karania spółek czy spółdzielni nie będzie już potrzebny wcześniejszy wyrok skazujący ich pracownika lub członka zarządu. Do tej pory, by ukarać firmę winną np. zatrucia rzeki, niezbędne było wcześniejsze stwierdzenie przez sąd, że winę za to ponosi konkretna osoba działająca na korzyść przedsiębiorstwa. Finansowa kara dla spółki musiała więc poczekać na koniec trwającego często kilka lat postępowania wobec pracowników lub zarządzających. Teraz te procesy będą od siebie niezależne – prokurator będzie mógł domagać się kary dla firmy bez skazania, a nawet odnalezienia konkretnej osoby winnej zniszczeniom w przyrodzie. Minimalna grzywna wyniesie 10 tys. zł. Ministerstwo Sprawiedliwości ujawniło już plany uregulowania w taki sam sposób odpowiedzialności podmiotów zbiorowych za wszystkie przestępstwa, nie tylko te dotyczące środowiska.
Opisana ustawa to jednak prawdopodobnie nie koniec. Mimo że zmiany nie weszły jeszcze w życie, to w ostatnich dniach przedstawiciele rządu w reakcji na katastrofę ekologiczną na Odrze zapowiadali dalsze zaostrzanie kar za przestępczość środowiskową.
Etap legislacyjny
Ustawa opublikowana w Dzienniku Ustaw
