Sejm odrzucił w piątek senackie poprawki do zmiany Kodeksu postępowania cywilnego odnoszące się do umożliwienia szerszej jawności spraw cywilnych rozpatrywanych w warunkach pandemii oraz poszerzenia składów sędziowskich rozpatrujących takie sprawy.
Łącznie spośród 24 poprawek zaproponowanych przez Senat do tej nowelizacji Sejm przyjął 13, a 11 odrzucił. Nowelizacja Kodeksu postępowania cywilnego trafi teraz do prezydenta.
Nowelizacja Kpc, przyjęta przez Sejm w drugiej połowie kwietnia, odnosi się przede wszystkim do rozszerzenia elektronicznych licytacji. Ponadto - m.in. w ramach nowelizacji ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych ze zwalczaniem COVID-19 - zmiana ma stanowić odpowiedź na utrudnienia w sprawowaniu wymiaru sprawiedliwości spowodowane trwającą od marca ubiegłego roku pandemią.
W związku z tym nowelizacja zawiera zmiany dotyczące procedur cywilnych w kwestiach doręczeń oraz modyfikacje dotyczące liczebności składów orzekających - jako zasadę przewidziano możliwość orzekania w II instancji w składach jednoosobowych.
Według aktualnych rozwiązań zawartych w ustawie o szczególnych rozwiązaniach związanych ze zwalczaniem COVID-19 jako zasadę przewidziano przeprowadzanie jawnych rozpraw w sprawach cywilnych, choć przy użyciu urządzeń umożliwiających prowadzenie ich na odległość. Po zmianie zawartej w nowelizacji sędzia mógłby zarządzić przeprowadzenie posiedzenia niejawnego, gdy nie można przeprowadzić jawnej rozprawy na odległość z jednoczesnym bezpośrednim przekazem obrazu i dźwięku.
Ma być natomiast zapewniona jawność rozpraw toczących się przed sądami administracyjnymi na skutek odwołań od decyzji komisji weryfikacyjnej ws. reprywatyzacji. Sprawy te bowiem od początku pandemii, podobnie jak wiele innych, są rozpoznawane na posiedzeniach niejawnych. Zgodnie z zapisem nowelizacji mają być one rozstrzygane na rozprawach, z udziałem stron i zapewnieniem transmisji.
Trzy poprawki przyjęte w połowie maja przez Senat miały natomiast przyznać stronom prawo zgłoszenia sprzeciwu wobec skierowania sprawy na posiedzenie niejawne. W piątek za odrzuceniem głównej z tych poprawek głosowało 229 posłów, przeciw było 226 posłów, nikt nie wstrzymał się od głosu.
Ponadto w nowelizacji dot. zwalczania COVID-19 zapisano, że "w pierwszej i drugiej instancji sąd rozpoznaje sprawy w składzie jednego sędziego; prezes sądu może zarządzić rozpoznanie sprawy w składzie trzech sędziów, jeżeli uzna to za wskazane ze względu na szczególną zawiłość lub precedensowy charakter sprawy".
Według innej z poprawek Senatu, z przepisu tego miałyby zostać wykreślone słowa: "i drugiej". Oznaczałoby to pozostawienie sędziowskich składów kolegialnych w postępowaniach odwoławczych. W piątek za odrzuceniem poprawki głosowało 234 posłów, a 219 było przeciw. Nikt nie wstrzymał się od głosu.
Zasadnicza część nowelizacji ma umożliwić prowadzenie sprzedaży nieruchomości w drodze e-licytacji - zapewnić wyższy poziom bezpieczeństwa dla uczestników tych czynności i obniżyć ich koszty.
Według tych przepisów, przetarg w drodze elektronicznej będzie się odbywał wyłącznie na wniosek wierzyciela. Wskazano ponadto, że przetarg będzie przeprowadzany w systemie teleinformatycznym. W pierwszej kolejności komornik udostępniać będzie obwieszczenie o licytacji na stronie internetowej Krajowej Rady Komorniczej. E-przetarg będzie trwał tydzień, wzorem funkcjonujących aukcji elektronicznych. Rozwiązanie ma umożliwić uczestnikom dogodny udział w licytacji i pozwolić na uzyskanie możliwie najwyższej ceny ze sprzedaży nieruchomości.
Spośród pozostałych poprawek senackich duża ich część miała charakter redakcyjny oraz precyzujący. Sejm przyjął m.in. poprawkę precyzującą zakres danych osobowych, do których podania jest zobowiązany uczestnik licytacji. Przyjęto też poprawki łagodzące część wymogów dotyczących obiegu pism sądowych między profesjonalnymi pełnomocnikami a sądem za pośrednictwem systemu teleinformatycznego.(PAP)
autorzy: Marcin Jabłoński, Sonia Otfinowska
mja/ sno/ jann/