Sędzia w stanie spoczynku zwróciła się do ministra sprawiedliwości o udostępnienie informacji, czy począwszy od 1980 r. była podsłuchiwana albo inwigilowana innymi metodami. Resort skierował wniosek do prokuratora generalnego.
Tam jednak dyrektor biura PG poinformował, że udzielenie jakiejkolwiek odpowiedzi na pytania (pozytywnej czy negatywnej) nie jest możliwe w trybie ustawy o dostępie do informacji publicznej (Dz.U. z 2014 r. poz. 782). Bo zgodnie z jej art. 5 ust. 1. prawo do informacji publicznej podlega ograniczeniu w zakresie i na zasadach określonych w przepisach o ochronie informacji niejawnych oraz o ochronie innych tajemnic ustawowo chronionych.
Jawność jest podstawową zasadą przetargów

Zobacz również
Obywatelka wniosła skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, zarzucając prokuratorowi generalnemu bezczynność, ale sąd ją oddalił (sygn. akt II SAB/Wa 418/12). Naczelny Sąd Administracyjny, rozpoznając skargę kasacyjną, uchylił jednak wyrok niższej instancji i nakazał WSA ponownie rozpatrzeć sprawę (wyrok z 30 października 2013 r. sygn. akt I OSK 1413/13). Wskazał, że WSA powinien przyjąć, że zgłoszone przez skarżącą żądanie dotyczy udostępnienia informacji publicznej. Następnie zaś powinien ocenić, czy odpowiedź udzielona przez PG świadczy o bezczynności, czy też nie. Tak też się stało i WSA uznał, że PG dopuścił się bezczynności i powinien rozpoznać wniosek dotyczący informacji publicznej (wyrok z 12 czerwca 2014 r., sygn. akt II SAB/Wa 254/14).
PG ponownie pochylając się nad sprawą poinformował obywatelkę, że wszelkie dokumenty dotyczące działalności organów bezpieczeństwa państwa przed 1990 r. znajdują się w zasobach Instytutu Pamięci Narodowej – Głównej Komisji Badania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu. Do ich udostępnienia stosuje się przepisy szczególne, czyli ustawę o IPN (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 1075).
Natomiast co do udostępnienia informacji dotyczących stosowania względem wnioskodawczyni czynności operacyjno-rozpoznawczych w latach późniejszych, do 2014 r., PG wydał decyzję odmowną. Argumentował, że czynności dotyczące kontroli operacyjnej są niejawne, co wynika z przepisów regulujących zasady działania poszczególnych służb. Prokurator Generalny jest zobowiązany do przedstawiania co roku Sejmowi i Senatowi informacji o stosowaniu podsłuchów i kontroli operacyjnej. Informacja ta ma charakter jawny. To zdaniem PG – a contrario – wskazuje, że jeżeli ustawodawca przesądził o jawności informacji zbiorczej, to przekazanie innego rodzaju informacji może nastąpić wyłącznie w sposób przewidziany dla informacji niejawnych. Brak jest bowiem innych regulacji uprawniających organ do ujawnienia informacji, które są niejawne.
I na tę decyzję sędzia poskarżyła się do WSA w Warszawie. Ten przyznał jej rację częściowo: właśnie w zakresie informacji o czynnościach operacyjnych podejmowanych ewentualnie wobec niej.
WSA przypomniał, że prawo do informacji publicznej podlega ograniczeniu w zakresie i na zasadach określonych w przepisach o ochronie informacji niejawnych oraz o ochronie innych tajemnic ustawowo chronionych (art. 5 ust. 1). Ze względu na art. 61 ust. 3 Konstytucji RP ograniczenia te mogą mieć jednak charakter wyjątkowy, znajdujący uzasadnienie w regulacji rangi ustawowej.
Kwestię ochrony informacji niejawnych reguluje ustawa o ochronie informacji niejawnych (Dz.U. z 2010 r. nr 182, poz. 1228 ze zm.). Co do zasady jej przepisy „nie naruszają przepisów innych ustaw o ochronie tajemnicy zawodowej lub innych tajemnic prawnie chronionych”. Tyle że pojęcie „tajemnicy ustawowo chronionej" nie zostało zdefiniowane. Biorąc jednak pod uwagę konstytucyjny charakter prawa do informacji publicznej – zdaniem WSA – pojęcie „tajemnicy ustawowo chronionej" powinno być wykładane ściśle. Ilekroć bowiem ustawodawca przewiduje potrzebę ochrony danego rodzaju informacji, wprost wskazuje w ustawie, że chodzi o tajemnicę, a więc wiadomość, której ujawnienie osobom nieuprawnionym objęte jest zakazem. Tyle że każdy zakaz reglamentujący prawa konstytucyjne adresatów działań administracji musi być wyrażony wprost. Nie wolno konstruować jakichkolwiek domniemań na rzecz jego istnienia. Tymczasem PG poprzestał jedynie na stwierdzeniu, że czynności operacyjne są czynnościami niejawnymi z mocy prawa. Nie rozwinął jednak tego stwierdzenia, nie uzasadnił go ani też nie przywołał jakichkolwiek konkretnych przepisów potwierdzających tę tezę. Powołanie się na ochronę informacji niejawnych bez wykazania, że żądane informacje rzeczywiście taki charakter mają, nie uzasadnia odmowy udostępnienia danych – stwierdził WSA.
WSA nie podzielił też argumentacji, że przepisy nie pozwalają PG na udostępnianie innych informacji niż te, które przedstawia Sejmowi i Senatowi. W razie bowiem kolizji ustaw pierwszeństwo mają przepisy ustaw szczególnych, ale tylko w wypadku odmiennego uregulowania zasad i trybu dostępu do informacji publicznych. W tym przypadku jednak ustawa o prokuraturze (Dz.U. z 2011 r. nr 270, poz. 1599 ze zm.) nie wyłącza prawa do uzyskiwania informacji publicznych ani w tym, ani w szerszym zakresie, i przez inne niż parlament podmioty w trybie ustawy o dostępie do informacji publicznej.
Pojęcie tajemnicy ustawowo chronionej powinno być rozumiane ściśle
ORZECZNICTWO
Wyrok WSA w Warszawie z 3 czerwca 2015 r., II SA/Wa 140/15.