Kiedy myślimy o technologiach mobilnych, smartfonach, tabletach zazwyczaj wyobrażamy sobie, że są one dedykowane osobom pełnosprawnym a przede wszystkim widzącym. Niewidomi mogą jednak korzystać ze smartfona jako pomocy w codziennym życiu.

Oczywiście na rynku jest wiele urządzeń elektronicznych dla osób niedowidzących i niewidomych, które mogą wykorzystywać, jednak nie są one kompletne, a także wymagają ponoszenia wysokich kosztów. Według producentów aplikacji dla niewidomych, wystarczy te urządzenia zastąpić zwykłym smartfonem z dostępem do Internetu.

Odpowiednio oprogramowany smartfon może bowiem spełniać np. funkcje takich udźwiękowionych, dedykowanych urządzeń jak:
- Udźwiękowiony kalkulator, zegarek i kompas , słownik języków obcych, radio internetowe, detektor kolorów, detektor źródeł światła, stacja pogody, nawigator GPS, notatnik dźwiękowy i tekstowy, dyktafon, lupa elektroniczna.

Na rynku dostępne jest też oprogramowanie wykorzystujące skaner i aplikacje rozpoznającą znaki (funkcję skanera w tym przypadku spełnia aparat fotograficzny) – często kombinacja tych funkcji występuje pod nazwą urządzeń lektorskich. Tutaj zdecydowanie najlepszym przykładem jest aplikacja KNFB Reader, ale kosztuje ona chyba ze 100 USD. Rodzinę tych aplikacji określa się jako OCR (Optical Character Recognition).

Niewiele osób wie, że klawiatura brajlowska w systemie iOS jest to już funkcja systemowa. Daje ona możliwość wprowadzania znaków (pisania) z użyciem kombinacji sześciu punktów – na których jest oparte pismo Braille’a.

Jednym z takich rozwiązań, którą łączy większość ww. możliwości jest grupa aplikacji Seeing Assistant. Jest ona wykorzystywana przez niewidomych w naszym kraju. Seeing Assistant Move to program do nawigacji pieszej. Umożliwia uzyskanie informacji na temat tego, w jakiej lokalizacji adresowej aktualnie znajduje się użytkownik, nawigowanie do wybranego punktu, tworzenie tras od punktu do punktu oraz zapisywanie własnego śladu, dzięki któremu osoba niewidoma jest w stanie samodzielnie wrócić ta sama droga.

- Główną zaletą aplikacji jest fakt, iż stworzona została w Polsce i tutaj też jest rozwijana, przez co mamy realny wpływ na jej kształt, a twórcy uwzględniają nasze uwagi. Przyjazny interfejs sprawia, że możemy łatwo z niej korzystać i co więcej zwiększa ona samodzielność osób niewidomych oraz podnosi bezpieczeństwo w trakcie poruszania się po mieście. Dużą zaletą programu jest możliwość wysłania współrzędnych punktów innym użytkownikom, dzięki temu mogą się dzielić swoimi ulubionymi miejscami. To bardzo ułatwia funkcjonowanie osobom niewidomym – mówi Jan Gawlik, pracownik Działu ds. Absolwentów z Towarzystwa Opieki nad Ociemniałymi w Laskach.

Natomiast np. Seeing Assistant Home wspomaga użytkowników w codziennych czynnościach domowych, oferując miedzy innymi rozpoznawanie kolorów, odnajdywanie źródeł światła, lupę elektroniczna, rozpoznawanie i generowanie kodów kreskowych oraz kodów QR.

Więcej możliwości na smartfonie?

W części przypadków funkcjonalność rozwiązań w smartfonie nie będzie, aż tak wysokiej jakości jak w urządzeniach specjalizowanych, ale ta kombinacja sprzętu i oprogramowania daje również wiele możliwości, które nie były do tej pory dostępne dla osób z dysfunkcjami wzroku w formie przenośnej/mobilnej. Wymienić tutaj można:
Dźwiękowe przewodniki turystyczne – wykorzystanie nawigacji GPS, oraz np. zasobów internetowych Wikipedii do informowania zwiedzającego o tym co się znajduje w pobliżu miejsca, w którym został on zlokalizowany przez system GPS. Polska aplikacja AudioTrip – bardzo polecam bo jest z pięknymi opisami lektorów i zawiera wiele tras turystycznych z Polski ale i zagraniczne. Aplikacja oparta na zasobach Wikipedii to np. World Explorer.

Przewodniki wirtualne – dają możliwość zwiedzania różnego rodzaju obiektów siedząc sobie wygodnie w fotelu. Przy wykorzystaniu technologii filmów 360 stopni, audiodeskrypcji i innych technologii, zwiedzanie takie może być bardzo bliskie realnemu pobytowi w danym miejscu. Nie mam tutaj na ten moment jakiejś poglądowej aplikacji, może jeszcze znajdę.
Komunikator audio-video –dzięki możliwości przekazania obrazu za pomocą wbudowanej w każdy smartphone kamery (niezbędne połączenie z Internetem), osoba niewidoma może połączyć się z osobą widzącą i poprosić ją o opisanie tego co znajdzie się w obszarze widzenia kamery. To potężne narzędzie mogące dać osobie niewidomej namiastkę poczucia, że może widzieć – oczywiście przy pomocy wzroku innej osoby.

Wywiad

Sławomir Strugarek - analityk dostępności aplikacji i Adam Bancarewicz - Produkt Manager w Transition Technologies.

Jaki był cel zbudowania aplikacji?

Nadrzędnym celem było dostrzeżenie problemów osób niewidomych i słabowidzących, które, na co dzień borykają się z niemożnością odczytania chociażby nazw przystanków autobusowych czy rozróżnienia charakterystycznych budynków czy ulic. Rozwój systemów lokalizacji GPS oraz wzbogacenie systemu iOS firmy Apple o aplikację odczytu ekranu VoiceOver w rezultacie sprawiło, że wiele funkcji , które oferują te urządzenia stały się dostępne dla osób niewidomych oraz słabowidzących. Brakowało jednak kompletnej aplikacji odpowiedniej aplikacji, która w możliwie jak najlepszy sposób wesprze takie osoby. Idea naszej aplikacji została zainicjowana przez przedstawicieli tego środowiska, którzy aktywnie uczestniczą również w jej tworzeniu.

Czy planowane są prace nad jej rozbudową?

Planujemy rozwój aplikacji, a główny nacisk położony zostanie na aplikacji Seeing Assistant Move. Zamierzamy wdrożyć usprawnienia w funkcji rejestrowania i śledzenia tras oraz wprowadzenie funkcji nawigowania „zakręt po zakręcie” (ang. „turn-by-turn”). Staramy się również na bieżąco realizować sugestie użytkowników dotyczące naszych aplikacji, którzy zgłaszają nam swoje potrzeby. Równolegle rozpatrujemy również możliwości przeniesienia naszych aplikacji na platformę Android, która pod względem dostępności jest coraz lepsza i bardziej popularna w środowisku osób z dysfunkcją wzroku

Co wyróżnia tę aplikację od innych dostępnych na rynku?

Główną zaletą aplikacji jest to, że posiada rozwiązania pozwalające na znaczną automatyzację jej funkcji. Oprócz doprowadzenia osoby niewidomej do punktu pozwala również na zapisanie tej trasy wraz z punktami orientacyjnymi, sprawdzać, co znajduje się w okolicy czy dzielić się punktami i trasami z innymi użytkownikami. Aplikacja działa w dowolnym miejscu na świecie, a wiele funkcji aplikacji można wywołać także przy pomocy komend głosowych. Jesteśmy dumni z faktu, że w tej chwili Seeing Assistant Move jest chyba najbardziej zaawansowaną na świecie aplikacją w swojej klasie

Czy planujecie wprowadzenie nowych aplikacji?

Aktualnie Seeing Assistant to grupa 6 aplikacji. Aktualnie kładziemy nacisk na te aplikacje, które już powstały. Utrzymujemy kontakt z wieloma osobami ze środowiska osób z dysfunkcją wzroku i wiemy ile jeszcze dobrego możemy w tym kierunku zrobić. Nie wykluczamy nowych aplikacji w przyszłości.

Źródło: własne, inf. prasowe