Oboje z mężem mamy niewielkie dochody, a w przyszłości zapewne równie niskie emerytury. Obecnie potrzebujemy pieniędzy na leczenie męża, ale kredytu raczej nie dostaniemy. Jedyny nasz majątek to własnościowe mieszkanie i zastanawiamy się nad wzięciem pod nie kredytu. Mamy jednak pewne obawy – pisze pani Leokadia. – Czy można dostać go, nie będąc jeszcze emerytem, i czy w każdym czasie można się z niego wycofać
Kredyt, o który pyta pani Leokadia, nazywa się odwróconym kredytem hipotecznym, potocznie określanym odwróconą hipoteką. Umożliwia uzyskiwanie przez osoby będące właścicielami nieruchomości (głównie mieszkań i domów) określonych pieniędzy od banku w zamian za zrzeczenie się praw do tej nieruchomości. Bank udziela kredytu, którego zabezpieczeniem jest hipoteka wpisywana w księdze wieczystej mieszkania lub domu, wypłacając klientowi (np. jednorazowo lub w miesięcznych ratach) sumę pieniędzy. Wysokość wypłat uzależniona jest m.in. od wartości nieruchomości oraz wieku kredytobiorcy. Nieruchomość nie jest przejmowana od razu, lecz dopiero po jego śmierci.
Osoba biorąca odwrócony kredyt hipoteczny w każdym czasie ma prawo odstąpić od umowy. Może to zrobić w terminie 30 dni od dnia jej zawarcia oraz późnej – zachowując 30-dniowy termin wypowiedzenia. Wówczas kwota udzielonego kredytu (wraz z odsetkami i innymi kosztami) staje się wymagalna, co oznacza, że należy ją zwrócić na rzecz banku. Ważne jest, by mieszkanie pozostawało w stanie niepogorszonym i by terminowo uiszczać podatki oraz wszelkie opłaty związane z korzystaniem z nieruchomości. W przeciwnym razie mogą być problemy z zerwaniem umowy.
Kredyt skierowany jest przede wszystkim do osób starszych, ale w polskich przepisach nie ma dolnej granicy wieku osób starających się o pieniądze. Zatem każdy niezależnie od wieku, kto spełnia pozostałe warunki, ma prawo wystąpić do banku. To, czy dostanie kredyt czy nie, zależy już od konkretnej sytuacji.
Odwrócona hipoteka może być zawarta nie tylko przez osoby samotne, lecz także przez małżeństwo będące właścicielem nieruchomości. Wtedy prawo własności do nieruchomości bank przejmie dopiero po śmierci obojga małżonków.
Podstawa prawna
Art. 2, art. 4, art. 13–14, art. 25 ustawy z 23 października 2014 r. o odwróconym kredycie hipotecznym (Dz.U. z 2014 r. poz. 1585).