Udział osób fizycznych nabywających mieszkania na potrzeby własne oszacowano na poziomie 30% rynku, a w celach inwestycyjnych na poziomie 70% na koniec 2022 r., podał Narodowy Bank Polski (NBP).
"W opinii deweloperów wysoka inflacja oraz utrzymująca się dobra koniunktura na rynku najmu mieszkań zachęcała do lokowania oszczędności w mieszkania o podwyższonym standardzie, w dobrych lokalizacjach. Kupujący mieszkania za gotówkę w trudnym otoczeniu ekonomicznym preferują deweloperów o silnej pozycji rynkowej i finansowej. Znacząco zmieniła się struktura kupujących osób fizycznych biorąc pod uwagę cel zakupu mieszkania. Na koniec 2022 r. osoby fizyczne nabywające na potrzeby własne oszacowano na poziomie 30%, a w celach inwestycyjnych na poziomie 70%" - czytamy w raporcie "Informacja o cenach mieszkań i sytuacji na rynku nieruchomości mieszkaniowych i komercyjnych w Polsce w IV kwartale 2022 r.".
W projektach o przeciętnej lokalizacji w 2022 r. spadek liczby osób fizycznych kupujących swoje pierwsze mieszkanie sięgnął -80%, a kupujących kolejne mieszkanie, tj. na poprawę warunków bytowych - 50%, podano także.
"Od kilku lat wśród nabywców dominują krajowe osoby fizyczne, a ich poziom wynosi ok. 93%. Udział pozostałych osób jest niewielki i zmienił się nieznacznie (5% zagraniczne osoby fizyczne, około 1% fundusze inwestycyjne i 1% przedsiębiorstwa i inne podmioty). W inwestycjach znajdujących się na obrzeżach największych rynków niewielki odsetek deweloperów wskazał na wzrost sprzedaży mieszkań osobom fizycznym z Ukrainy, które przybyły w celach zarobkowych przed 24 lutego 2022 r." - czytamy dalej.
W 2022 r. nie więcej niż jedno mieszkanie nabyło 86% osób fizycznych, 13% kupiło od 2 do 99 lokali i 1% zakupił więcej niż 100 mieszkań. Nabywanie jednorazowo powyżej 100 mieszkań w 2022 r. (zakupy pakietowe) dotyczyło głównie dużych firm deweloperskich. Wraz ze spadkiem dostępności kredytów hipotecznych w 2022 r. przy zakupie mieszkania na potrzeby własne istotnie zmniejszył się udział transakcji finansowanych środkami bankowymi (spadek do 40% transakcji w 2022 r. wobec ponad 60% w latach poprzednich), zwiększył się udział mieszkań nabytych z przewagą środków własnych (do 25% transakcji w 2022 r. wobec 20% w 2021 r. i 18% w 2020 r.) oraz finansujących zakup wyłącznie własną gotówką (do 35% w 2022 r. wobec 18% w 2021 r., 22% w 2020 r. i 20% w 2019 r.), podał też bank centralny.
"Wśród mieszkań zakupionych na wynajem znacznie przeważały transakcje finansowane środkami własnymi, a ich udział wzrósł do 68% w 2022 r. wobec 51% w 2021 r. Jednocześnie do 22% zmniejszył się udział mieszkań zakupionych z przewagą środków własnych i do 10% finansowanych kredytem bankowym. Nabywcy, którzy zakupili mieszkania z zamiarem odsprzedaży w korzystnym okresie w 81% finansowali zakup wyłącznie środkami własnymi, w 13% z przewagą środków własnych i w 7% kredytem bankowym wobec odpowiednio 59%, 23% i 17% w 2021 r." - czytamy też w raporcie.
W opinii deweloperów w ostatnich miesiącach 2022 r. oraz w styczniu 2023 r. zamrożenie cen mieszkań wynikało z niskiego popytu, natomiast niewielki ich wzrost z dużej presji rosnących kosztów budowy, w tym cen materiałów budowlanych, cen usług wykonawców oraz z coraz bardziej widocznego procesu ograniczania podaży mieszkań.
"Niewielki odsetek ankietowanych deweloperów (10%) przewiduje w umowach z nabywcami mieszkań indeksację kolejnych płatności sprzedanych mieszkań lub korektę ceny mieszkania w formie jednej płatności, np. o wskaźnik inflacji. Deweloperzy podnoszą lub utrzymują ceny mieszkań, aby jak efektywniej wykorzystać swoją ofertę w celu maksymalizacji rentowności prowadzonych projektów. W 2022 r. wzrost cen transakcyjnych mieszkań na rynku pierwotnym w 7. miastach, w tym w Warszawie był nieco niższy od tempa wzrostu kosztów budowy budynku mieszkalnego wielorodzinnego 5-kondygnacyjnego (wzrost o 18%). W 10. miastach ceny mieszkań wzrosły o kilka procent wyżej ponad koszty budowy" - napisano dalej w raporcie.
Według danych ankietowych wśród badanych deweloperów podaż mieszkań dostępnych w ofercie sprzedaży na koniec 2022 r. była o 32% wyższa od stanu na koniec 2021 r. oraz porównywalna ze stanem na koniec III kw. 2022 r.
(ISBnews)