"Osoby i rodziny z dwójką dzieci będą mogły otrzymywać dofinansowanie wkładu własnego w wysokości 20 proc. (obecnie jest 15 proc.), natomiast w przypadku trójki dzieci i więcej – dopłata wyniosłaby 30 proc. (obecnie jest 15 proc.). Dla rodzin z trojgiem dzieci, w połączeniu ze zwiększeniem podstawy wymiaru wsparcia, oznacza to wzrost wysokości dofinansowania wkładu własnego o 160 proc." - szacuje rząd, który we wtorek przyjął projekt nowelizacji ustawy "o pomocy państwa w nabyciu pierwszego mieszkania przez ludzi młodych", w oparciu, o którą realizowany jest rządowy program "Mieszkanie dla Młodych" (MdM).
Tak znaczący wzrost dofinasowania - o 160 proc. - wynika z dwóch istotnych zmian, które resort infrastruktury zapisał w projekcie nowelizacji, i które poparł rząd. Po pierwsze, z podniesienia wspomnianej już kwoty dofinansowania wkładu własnego z 15 do 30 proc. wartości odtworzeniowej mieszkania. Po drugie, w przypadku rodzin i osób z trójką lub więcej dzieci zwiększony zostanie także powierzchniowy parametr podstawy naliczenia wysokości wsparcia z 50 mkw. do 65 mkw.
Obecnie jest tak, że jeśli wielkość kupowanego mieszkania mieści się w wyznaczonym przez ustawę o MdM limicie metrów kwadratowych - czyli 85 mkw. dla rodziny z trójką i więcej dzieci, rodzina taka może dostać dofinansowanie obejmujące tylko 15 proc. wartości odtworzeniowej 50 mkw. Po zmianach natomiast będzie mogła dostać 30 proc. wartości odtworzeniowej liczonej dla 65 mkw.
Szacunki rządu potwierdzają deweloperzy. Agata Szymborska-Sutton, analityk z firmy Topnorma wylicza, że w Warszawie, gdzie wartość odtworzeniowa mieszkania jest najwyższa z polskich miast i wynosi 5 984,68 zł za mkw. w I kw. 2015 r., kwota dofinasowania dla rodzin lub osób z trójką dzieci, ma wzrosnąć z aktualnych 44 885 zł do prawie 117 tys. zł. Daje to wzrost o 71 816 zł. Wsparcie będzie więc o 160 proc. wyższe niż obecnie, co zgadza się z szacunkami rządu.
Wzrost dofinasowania, choć mniejszy dotyczy też rodzin i osób z dwójką dzieci. W ich przypadku wzrost dopłat do wkładu własnego z 15 proc. do 20 proc. wartości odtworzeniowej mieszkania oznacza, że w Warszawie maksymalna kwota dofinansowania wkładu własnego wzrośnie z aktualnych 44 885 zł do 59 847 zł. Będzie więc wyższe o 14 962 zł, czyli o ok. 33 proc.
Zdaniem Szymborskiej-Sutton w projekcie nowelizacji zapisano też inne korzystne zmiany. "Dużym plusem dla rodzin z trójką i więcej dzieci jest także inna zaplanowana zmiana – otóż w ich przypadku projekt ustawy przewiduje zniesienie warunku +pierwszego mieszkania+ oraz limitu wieku. Tym samym wsparcie MdM może zostać rozszerzone na osoby powyżej 35 lat, reprezentujące wielodzietne rodziny, które mają już mieszkanie, ale chciałyby na przykład zamienić je na większe, co obecnie nie jest możliwe" - podkreśla.
W jej ocenie wejście w życie nowelizacji zwiększy szanse rodzin wielodzietnych na otrzymanie rządowego wsparcia do kredytu. "Pytanie tylko, czy wielodzietne rodziny znajdą dla siebie odpowiednie mieszkanie, mieszczące się nie tylko w limicie metrów kwadratowych, ale i w limicie ceny za metr. W przypadku dużych miast znalezienie mieszkania spełniającego oba warunki może być trudne, i choć nie jest to niemożliwe, to tego typu nieruchomości trzeba szukać raczej nie w centrum, tylko w dzielnicach na obrzeżach miast" - zauważa Szymborska-Sutton. Resort infrastruktury podkreśla jednak, że w tym roku spodziewa się lepszego dopasowania oferty deweloperów do potrzeb klientów, chcących skorzystać z MdM-u.
MIR zaproponował, a rząd poparł, zmiany w programie MdM właśnie dlatego, że po pierwszym roku funkcjonowania programu (ruszył od 2014 r.) okazało się, że wykorzystano na wsparcie tylko jedną trzecią zaplanowanych środków - z puli 600 mln zł na umowy dofinansowania w 2014 r. przeznaczono nieco ponad 207 mln zł.
Ponadto program był krytykowany, właśnie przez bardzo ograniczony udział w nim rodzin i osób wielodzietnych. Jak wynika z danych za 2014 r., czyli pierwszy rok funkcjonowania programu, najliczniejszą grupą jego beneficjentów były osoby samotne (52,03 proc. umów zawartych na dofinasowanie zakupu mieszkania). Małżeństwa bezdzietne stanowiły drugą dużą grupę beneficjentów - 24,59 proc. Natomiast na ogólną sumę 13 968 zawartych umów kredytowych, tylko 37 z nich dotyczyło małżeństw z co najmniej trójką dzieci (0,26 proc. wszystkich zawartych umów). W 2014 r. nie zawarto ani jednej umowy z rodzicem samotnie wychowującym co najmniej trójkę dzieci.