Maksymalne stawki podatku od nieruchomości wzrosną w 2023 r. o ok. 12 proc. Na ile odczują to mieszkańcy, ustali indywidulanie każda gmina.
Zgodnie z ustawą o podatkach i opłatach lokalnych, stawki podatku od nieruchomości ustala w uchwale rada gminy lub miasta. Stawki nie mogą jednak przekroczyć ustawowego maksimum. Określa je corocznie w drodze obwieszczenia minister finansów, w stopniu odpowiadającym wskaźnikowi inflacji w pierwszym półroczu, zaokrąglając je do pełnych groszy w górę. Inflacja w pierwszym półroczu wyniosła 11,8 proc.
Obwieszczenie MF w sprawie górnych granic stawek kwotowych podatków i opłat lokalnych na rok 2023 zostało opublikowane w Monitorze Polskim (poz. 731). Stąd wiemy, do jakiego pułapu samorządy mogą podwyższyć stawki podatku od nieruchomości w 2023 r.
Podatek od nieruchomości w 2023 r. – górne granice stawek
Górne stawki dla poszczególnych rodzajów gruntów i budynków zawiera poniższa tabela:
| 2022 | 2023 | |
| OD GRUNTÓW (stawka dotyczy 1 m2 powierzchni) | ||
| a) związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej, bez względu na sposób zakwalifikowania w ewidencji gruntów i budynków | 1,03 | 1,16 zł |
| b) pod wodami powierzchniowymi stojącymi lub wodami powierzchniowymi płynącymi jezior i zbiorników sztucznych | 5,17 | 5,79 zł |
| c) pozostałych, w tym zajętych na prowadzenie odpłatnej statutowej działalności pożytku publicznego przez organizacje pożytku publicznego | 0,54 | 0,61 zł |
| d) niezabudowanych objętych obszarem rewitalizacji* | 3,40 | 3,81 zł |
| OD BUDYNKÓW LUB ICH CZĘŚCI (stawka dotyczy 1 m2 powierzchni użytkowej) | ||
| a) mieszkalnych | 0,89 | 1 zł |
| b) związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej oraz od budynków mieszkalnych lub ich części zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej | 25,74 | 28,78 zł |
| c) zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie obrotu kwalifikowanym materiałem siewnym | 12,04 | 13,47 zł |
| d) związanych z udzielaniem świadczeń zdrowotnych w rozumieniu przepisów o działalności leczniczej, zajętych przez podmioty udzielające tych świadczeń | 5,25 | 5,87 zł |
| e) pozostałych, w tym zajętych na prowadzenie odpłatnej statutowej działalności pożytku publicznego przez organizacje pożytku publicznego | 8,68 | 9,71 zł |
| OD BUDOWLI | 2% ich wartości | 2% ich wartości |
* chodzi o grunty niezabudowane objęte obszarem rewitalizacji, o którym mowa w ustawie z dnia 9 października 2015 r. o rewitalizacji (Dz. U. z 2021 r. poz. 485), i położonych na terenach, dla których miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego przewiduje przeznaczenie pod zabudowę mieszkaniową, usługową albo zabudowę o przeznaczeniu mieszanym obejmującym wyłącznie te rodzaje zabudowy, jeżeli od dnia wejścia w życie tego planu w odniesieniu do tych gruntów upłynął okres 4 lat, a w tym czasie nie zakończono budowy zgodnie z przepisami prawa budowlanego.
Co to oznacza? Przykładowo, za mieszkanie o powierzchni 60 m kw. płaciliśmy maksymalnie 53,4 zł w 2022 r., a w 2023 r. będzie to 60 zł - do tego dochodzi jeszcze podatek od udziału w części wspólnej i gruncie oraz miejsca postojowego lub garażu. 150-metrowy dom na działce o powierzchni 1000 m kw. w 2022 r. mógł być opodatkowany maksymalnie kwotą 673,5 zł. W przyszłym roku górna wysokość wyniesie 760 zł.
Stawki podatku od nieruchomości mogą się różnić w poszczególnych gminach
O tym, czy w danej gminie będą obowiązywać stawki maksymalne, czy też niższe, zdecydują radni. Zwykle rady gmin podejmują tego typu uchwały w IV kwartale. Ich polityka w tym zakresie bywa różna. Na przykład w Warszawie stawki podatku od nieruchomości w 2022 r. przeważnie odpowiadają ustawowemu maksimum. Jedyny wyjątek dotyczy podmiotów leczniczych udzielających świadczeń w budynkach o powierzchni użytkowej powyżej 2000 m kw., do których stosuje się niższą stawkę.
Mniejsze miasta i gminy często decydują się natomiast określić stawki niższe od górnej granicy. I tak np. w gminie Bodzechów w województwie świętokrzyskim wszystkie stawki są niższe niż maksimum: przykładowo, za metr kwadratowy gruntu na potrzeby działalności gospodarczej płaci się tylko 75 gr, a za metr kwadratowy powierzchni użytkowej w budynku mieszkalnym 56 gr. W Elblągu maksymalne stawki w roku 2022 dotyczą tylko gruntów pod wodami powierzchniowymi i na obszarach rewitalizacji oraz budynków na potrzeby działalności związanej z obrotem materiałem siewnym i działalności leczniczej. Przeciętny mieszkaniec i przedsiębiorca z tego miasta płaci w 2022 r. mniej niż wynosi górna granica.
Ustawa o podatkach i opłatach lokalnych przewiduje ponadto sytuacje, w których rada gminy może też różnicować wysokość stawek dla poszczególnych rodzajów przedmiotów opodatkowania, uwzględniając np. lokalizację, rodzaj prowadzonej działalności, rodzaj zabudowy, sposób wykorzystywania, stan techniczny oraz wiek budynków.
Kto płaci podatek od nieruchomości
Przypomnijmy, podatek od nieruchomości płaci właściciel, posiadacz samoistny oraz użytkownik wieczysty nieruchomości. W niektórych przypadkach obowiązek zapłaty dotyczy też posiadacza (np. dzierżawcy, najemcy) nieruchomości należącej do samorządu lub Skarbu Państwa.
Terminy płatność podatku od nieruchomości
W przypadku osób fizycznych, podatek ustala w drodze decyzji organ podatkowy (wójt, burmistrz lub prezydent miasta). Podatek jest płatny w kwartalnych ratach: do 15 marca, 15 maja, 15 września i 15 listopada.
Osoby prawne i inne podmioty niebędące osobami fizycznymi muszą składać do 31 stycznia deklaracje na podatek od nieruchomości na dany rok. Podatek wpłacają bez wezwania na rachunek gminy w miesięcznych ratach do 15. dnia każdego miesiąca, a za styczeń – do końca tego miesiąca. Te same reguły obowiązują np., gdy nieruchomość jest współwłasnością osób fizycznych i osób prawnych.
W przypadku gdy kwota podatku nie przekracza 100 zł, podatek jest płatny jednorazowo w terminie płatności pierwszej raty.