Prawo budowlane rozróżnia dwa typy altan - wolnostojące budowane na działkach, które nie znajdują się na terenach rodzinnych ogródków działkowych („ROD”) oraz altany działkowe położone na terenie działek w ROD. Jakie są zasady stawiania altan i czy jest potrzebne pozwolenie na ich budowę?

Definicja altany wolnostojącej

Prawo budowlane nie zawiera definicji wolnostojących altan, jednak jak wynika z orzecznictwa, altana to niewielka budowla ogrodowa, zwykle drewniana o ażurowych ścianach, służąca do wypoczynku i ochrony przed słońcem i deszczem. Jest to obiekt ściśle związany z użytkowaniem ogrodu, stanowiący jego zaplecze socjalne i gospodarcze.

Altana wolnostojąca – czy potrzebne jest zezwolenie

Ustawa z 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane przewiduje, że budowa wolnostojących altan o powierzchni zabudowy do 35 m2 oraz altan działkowych i obiektów gospodarczych, o których mowa w ustawie z 13 grudnia 2013 r. o rodzinnych ogrodach działkowych nie wymaga decyzji o pozwoleniu na budowę, ani zgłoszenia. Prawo Budowlane rozróżnia zatem dwa typy altan: wolnostojące budowane na działkach, które nie znajdują się na terenach rodzinnych ogródków działkowych („ROD”) oraz altany działkowe położone na terenie działek w ROD.

- W związku z brakiem legalnej definicji „wolnostojącej altany” należy każdorazowo przeanalizować dany przypadek, chodzi o parametry budowanego obiektu, bo w Prawie budowlanym opisane są także zasady wznoszenia innych obiektów budowlanych, które mogą pewnymi cechami przypominać altany, na przykład: wiaty, oranżerie, ganki, wolno stojące parterowe budynki rekreacji indywidualnej – twierdzi adwokat Nina Horbowiec z Kancelarii Prawnej CDZ Chajec i Wspólnicy. - Należy także pamiętać, że łączna liczba altan na swojej działce nie może przekraczać dwóch na każde 500 m2 powierzchni działki.

Dzięki nowelizacji Prawa budowlanego (która weszła w życie 19 września 2020 roku) budowa altan do 35 m2 nie wymaga nawet zgłoszenia, a zatem altanę wolnostojącą do 35 m2 można wybudować bez dodatkowych formalności. Jednak w przypadku zamiaru budowy wolnostojącej altany o powierzchni większej niż 35 m2, trzeba wystąpić do właściwego organu nadzoru o wydanie decyzji o pozwoleniu na budowę.

Altana działkowa na ROD

Jeśli chodzi o stawianie altan na terenach rodzinnych ogródków działkowych, to są dodatkowe kryteria. Zgodnie z ustawą o rodzinnych ogrodach działkowych poprzez altanę działkową należy rozumieć wolno stojący budynek rekreacyjno-wypoczynkowy lub inny obiekt budowlany spełniający taką funkcję, położony na terenie działki w rodzinnym ogrodzie działkowym, o powierzchni zabudowy do 35 m2 oraz o wysokości do 5 m przy dachach stromych i do 4 m przy dachach płaskich, przy czym do powierzchni zabudowy nie wlicza się tarasu, werandy lub ganku, o ile ich łączna powierzchnia nie przekracza 12 m2.

- Ustawodawca wskazał, że na terenie ROD, nie jest dopuszczalna budowa altan niespełniających określonych w przepisach kryteriów. Zatem budowa altany do 35 m2 na działkach położonych w ROD, nie wymaga dodatkowych formalności, poza spełnieniem ewentualnych dodatkowych warunków budowy przewidzianych przez regulaminy poszczególnych rodzinnych ogrodów działkowych – zauważa adwokat z CDZ Chajec i Wspólnicy.

Ważne: W przypadku informacji, że na terenie działki wybudowano, nadbudowano lub rozbudowano altanę działkową lub inny obiekt z naruszeniem przepisów prawa, stowarzyszenie ogrodowe zgłasza naruszenie do właściwego organu administracji publicznej.

Zgodność wybudowanej altany działkowej z przepisami

Działkowiec może wystąpić do właściwego organu nadzoru budowlanego z wnioskiem o wydanie zaświadczenia potwierdzającego zgodność wybudowanej altany działkowej z wymaganiami.

Do wniosku, dołącza się:

  • aktualny na dzień złożenia wniosku wypis z ewidencji działek,
  • oświadczenie działkowca o powierzchni zabudowy altany działkowej znajdującej się na jego działce, zawierające również wskazanie powierzchni tarasów, werand lub ganków.