Sprawa dotyczyła Wojciecha G., który kupił działkę na terenie upadłej stoczni Wisła w Gdańsku. Na nieruchomości znajduje się nitka wodociągu. W czasie gdy stocznia funkcjonowała, czerpano z niego wodę na potrzeby zakładów. Potem instalacje wodno-kanalizacyjne stoczni przejęła spółka S. zarządzająca miejskimi wodociągami w Gdańsku. I to jej Wojciech G. płacił za dostawy wody – na zasadzie ryczałtu. W 2008 r. na terenie jego gruntu doszło do awarii – stare instalacje rozszczelniły się i nastąpił wyciek ponad 20 tys. m sześc. wody. Spółka S. zamknęła wodociąg. O decyzję było tym łatwiej, że teren byłej stoczni był już od kilku lat podłączony do miejskiej sieci wodno-kanalizacyjnej. Spółka uznała też, że winnym całego zdarzenia jest Wojciech G., i zażądała od niego zapłaty ponad 60 tys. zł z tytułu zwiększonego zużycia wody spowodowanego wyciekiem.
Polska przegrywa przed ETPC: Zbyt niskie zadośćuczynienie nie naprawia krzywdy
Polska przegrywa przed ETPC: Zbyt niskie zadośćuczynienie nie naprawia krzywdy

Zobacz również
Sądy obu instancji uwzględniły powództwo, uznając, że kupując działkę po byłej stoczni, Wojciech G. przejął także fragment sieci wodociągowej: rury i instalacje stały się częścią składową nabytego gruntu. Tym samym Wojciech G. jako właściciel ziemi i fragmentu sieci wodociągowej odpowiada za awarię i jej skutki.
Nie zgodził się z tym jednak Sąd Najwyższy, który nakazał ponowne rozpoznanie sprawy. W uzasadnieniu wskazał, że sądy popełniły błąd: instalacje wodno-kanalizacyjne nigdy nie stały się częścią składową gruntów. Stanowiły i stanowią część składową przedsiębiorstwa w rozumieniu przedmiotowym – w myśl art. 55 kodeksu cywilnego. SN przypomniał, że zgodnie z art. 49 par. 1 k.c. urządzenia służące do doprowadzania lub odprowadzania płynów, pary, gazu, energii elektrycznej oraz inne urządzenia podobne nie należą do części składowych nieruchomości, jeżeli wchodzą w skład przedsiębiorstwa. A tak właśnie jest w omawianej sprawie – po byłej stoczni przejęła je spółka S. i stała się ich właścicielem.
20 tys. zł zadośćuczynienia za hałas. Legalna działalność nie wyklucza odpowiedzialności
20 tys. zł zadośćuczynienia za hałas. Legalna działalność nie wyklucza odpowiedzialności

Zobacz również
– Nabywca działki nie mógł więc kupić razem z nią części wodociągu – stwierdził sędzia Jacek Grela. – Tym samym nie może ponosić odpowiedzialności za jego awarię – dodał.

Urządzenia przewodzące wodę czy gaz nie są składową nieruchomości

ORZECZNICTWO

Wyrok Sądu Najwyższego z 4 marca 2015 r., sygn. akt IV CSK 387/14.