Aby wyegzekwować dług z części majątku małżeńskiego, objętego wcześniej wspólnością ustawową, nie jest konieczne dokonywanie jego formalnego podziału. Komornik może od razu egzekwować dług z połowy nieruchomości należącej do tego z małżonków, który jest dłużnikiem – uchwalił Sąd Najwyższy.

Ewa S. w 2001 r. zawarła ze swoim mężem notarialną umowę małżeńską, wyłączającą wspólność majątkową. Dotychczasowy majątek wspólny, w skład którego wchodziły m.in. mieszkanie i nieruchomość, został przekształcony we współwłasność w częściach ułamkowych – po połowie na każdego z małżonków.
Wnoszący skargę pauliańską musi udowodnić swą krzywdę

Zobacz również
Nieruchomość wraz z mieszkaniem małżonkowie podarowali w 2009 r. swojemu synowi. Jednak w akcie notarialnym, zawierającym umowę darowizny, Ewa S. i jej mąż wskazali, że jest ona objęta wspólnością majątkową.
Wkrótce potem wszczęto przeciwko Ewie S. postępowanie egzekucyjne. Już rok po dokonaniu darowizny sąd uznał ją za bezskuteczną w stosunku do wierzyciela. Ten złożył więc do komornika wniosek o dokonanie oszacowania i opisu udziału w nieruchomości, należącego do dłużniczki Ewy S. Komornik jednak oddalił wniosek, twierdząc, że powinien najpierw dysponować postanowieniem o nadaniu klauzuli wykonalności także przeciwko małżonkowi dłużnika, czyli w praktyce w stosunku do całej nieruchomości.
Na to postanowienie złożył skargę wierzyciel. Sąd I instancji oddalił ją, ale sąd II instancji rozpoznający zażalenie dostrzegł w sprawie poważny problem prawny. Zgodnie z art. 43 par. 1 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego małżonkowie mają w majątku wspólnym równe udziały. W związku z tym powstał problem – czy po ustaniu wspólności majątkowej małżeńskiej wierzyciel jednego z małżonków może prowadzić od razu egzekucję z ułamkowej części nieruchomości, czy też zaspokojenie jego wierzytelności powinno nastąpić dopiero po przeprowadzeniu podziału majątku i zajęciu tej części, która zostanie przypisana dłużnikowi. Takie zagadnienie prawne sąd II instancji przekazał do rozstrzygnięcia Sądowi Najwyższemu.
W odpowiedzi SN w składzie trzech sędziów wydał uchwałę, zgodnie z którą wierzyciel jednego z małżonków może prowadzić egzekucję z udziału tego małżonka we własności nieruchomości wchodzącej poprzednio w skład majątku wspólnego. Nie jest do tego konieczne przeprowadzanie formalnego działu majątku wspólnego.
ORZECZNICTWO
Uchwała Sądu Najwyższego z 17 kwietnia 2015 r., sygn. III CZP 9/15. www.serwisy.gazetaprawna.pl/orzeczenia