Prowadzę działalność gospodarczą, ale mam poważne zadłużenie składkowe. ZUS chce wpisać hipotekę na moim udziale w nieruchomości. W księdze wieczystej figuruje jednak nieaktualny wpis. Jakiś czas temu rozwiodłem się, a w księdze jest wpisana wspólność majątkowa moja i byłej małżonki. ZUS wystąpił do sądu z pozwem o uzgodnienie księgi wieczystej ze stanem prawnym. Czy ma do tego prawo?
Z okoliczności faktycznych wynika, że przedsiębiorca posiada wyrok rozwodowy, a w księdze wieczystej nieruchomości (która była objęta wspólnością małżeńską) nie uregulowano stanu prawnego. Powództwo ZUS w trybie uzgodnienia księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym nie wydaje się jednak rozwiązaniem dopuszczalnym. Prawna dopuszczalność takiego powództwa wynika z art. 10 ust. 1 ustawy o księgach wieczystych i hipotece (dalej: ustawa), gdzie wskazano, że w razie niezgodności między stanem prawnym nieruchomości ujawnionym w księdze wieczystej a rzeczywistym stanem prawnym osoba, której prawo nie jest wpisane lub jest wpisane błędnie albo jest dotknięte wpisem nieistniejącego obciążenia lub ograniczenia, może żądać usunięcia niezgodności.
W podanej sytuacji tryb ten nie może być zastosowany przez ZUS z przyczyn formalnoprawnych. Nie posiada bowiem legitymacji czynnej do wniesienia powództwa, bowiem nie należy do kręgu upoważnionym osób, który wynika jednoznacznie z art. 10 ustawy.
Czas na wnioski o dotacje do opieki wytchnieniowej
Czas na wnioski o dotacje do opieki wytchnieniowej

Zobacz również
ZUS może jednak złożyć wniosek w trybie postępowania wieczystoksięgowego. Z art. 6262 kodeksu postępowania cywilnego wynika, że wniosek o wpis składa się na urzędowym formularzu. Wniosek o wpis może złożyć właściciel nieruchomości, użytkownik wieczysty, osoba, na rzecz której wpis ma nastąpić, albo wierzyciel, jeżeli przysługuje mu prawo, które może być wpisane w księdze wieczystej. W sprawach dotyczących obciążeń powstałych z mocy ustawy wniosek może złożyć uprawniony organ. Dokonanie korekty jest możliwe, o ile uprawniony (wnioskodawca) dysponuje orzeczeniem sądu albo innym odpowiednim dokumentem stanowiącym podstawę wpisu w księdze wieczystej. ZUS powinien złożyć wniosek bezpośrednio do księgi wieczystej o wpisanie pozwanych jako współwłaścicieli nieruchomości w udziałach po 1/2 części dla każdego z nich.
Podsumowując, w podanym stanie faktycznym ZUS nie ma możliwości wytoczenia sprawy o uzgodnienie księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym. Nie oznacza to jednak, że nie może złożyć wniosku do sądu rejonowego o wpisanie nowego stanu własnościowego, czyli udziałów po 1/2 dłużnika i byłej małżonki w nieruchomości. Może to skutkować wpisem hipoteki przymusowej na udziale przedsiębiorcy.
Podstawa prawna
Art. 6262 ustawy z 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 1360 ze zm.).
Art. 10 ust. 1 ustawy z 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece (t.j. Dz.U z 2018 r. poz. 1916 ze zm.).