ekspert radzi
Wydaje się, że w okolicznościach opisywanej sprawy nie zachodzą względy słuszności, które w świetle art. 7643 par. 1 k.c. warunkują powstanie prawa do świadczenia wyrównawczego. Zgodnie z tym przepisem po rozwiązaniu umowy agencyjnej agent może żądać od dającego zlecenie świadczenia wyrównawczego, jeżeli w czasie trwania umowy agencyjnej pozyskał nowych klientów lub doprowadził do istotnego wzrostu obrotów z dotychczasowymi klientami, a dający zlecenie czerpie nadal znaczne korzyści z umów z tymi klientami. Roszczenie to przysługuje agentowi, jeżeli - biorąc pod uwagę wszystkie okoliczności, a zwłaszcza utratę przez agenta prowizji od umów zawartych przez dającego zlecenie z tymi klientami - przemawiają za tym względy słuszności. Takie stanowisko potwierdza wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z 17 kwietnia 2014 r. (sygn. akt V ACa 128/14, orzeczenia.ms.gov.pl), wydany w podobnych okolicznościach, w którym stwierdzono, że przekazywanie części wynagrodzenia jako świadczenia za usługę pośredniczenia w celu uniknięcia płacenia wyższych podatków i składek jest sprzeczne z dobrymi obyczajami. Dlatego zdaniem gdańskiego sądu apelacyjnego na zasadę słuszności nie może się powoływać strona, która sama tych zasad nie przestrzega. Należy podkreślić, że o tym, czy w danych okolicznościach względy słuszności przemawiają za zasądzeniem świadczenia wyrównawczego orzeka sąd. W ocenie tej nie mogą być brane pod uwagę okoliczności, które dotyczą osobiście agenta, jak wiek, sytuacja zdrowotna czy rodzinna itp., lecz okoliczności, które są ściśle związane z umową agencyjną. Tak orzekł Sąd Najwyższy w wyroku z 8 listopada 2005 r. (sygn. akt I CK 207/05, OSNC 2006/9/150).
Względy słuszności to niejedyny warunek zasądzenia na rzecz agenta świadczenia wyrównawczego. Oprócz tego muszą być spełnione łącznie następujące przesłanki:
● rozwiązanie umowy agencyjnej,
● pozyskanie przez agenta w czasie trwania agencji nowych klientów lub doprowadzenie do istotnego wzrostu obrotów z dotychczasowymi klientami,
● czerpanie przez dającego zlecenie nadal znacznych korzyści z umów z tymi klientami, czyli z klientami pozyskanymi przez agenta lub dotychczasowymi, ale w odniesieniu do których agent doprowadził do istotnego wzrostu obrotów (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z 18 lipca 2007 r., sygn. akt I ACa 415/07, Lex nr 370769).
Wystąpienie w danej sprawie wymienionych warunków musi w sądzie udowodnić agent. Aby możliwe było przyznanie świadczenia wyrównawczego, nie mogą równocześnie zachodzić przesłanki negatywne przewidziane w art. 7644 k.c.
W myśl tego przepisu świadczenie wyrównawcze nie przysługuje agentowi, jeżeli:
Platformy B2B pozwalają oszczędzić czas i pieniądze
Platformy B2B pozwalają oszczędzić czas i pieniądze

Zobacz również
● dający zlecenie wypowiedział umowę na skutek okoliczności, za które odpowiedzialność ponosi agent, usprawiedliwiających wypowiedzenie umowy bez zachowania terminów wypowiedzenia,
● agent wypowiedział umowę, chyba że wypowiedzenie jest uzasadnione okolicznościami, za które odpowiada dający zlecenie, albo jest usprawiedliwione wiekiem, ułomnością lub chorobą agenta, a względy słuszności nie pozwalają się domagać od niego dalszego wykonywania czynności agenta,
● agent za zgodą dającego zlecenie przeniósł na inną osobę swoje prawa i obowiązki wynikające z umowy.
Podstawa prawna
Art. 7643 par. 1, art. 7644 ustawy z 23 kwietnia 1963 r. - Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 121 ze zm.).