W najbliższy poniedziałek, 18 listopada, mijają dokładnie dwa lata od zaprzysiężenia rządu Donalda Tuska, utworzonego po październikowych wyborach do parlamentu. Idea Bank i Tax Care przeprowadziły z tej okazji badanie ankietowe, którego celem było sprawdzenie, jak w tym okresie zmieniły się w Polsce warunki do prowadzenia własnej firmy. W badaniu wzięli udział mikroprzedsiębiorcy, właściciele jednoosobowych firm.
Badanie miało formę anonimowej ankiety. Wzięło w nim udział 1300 przedsiębiorców, którzy w dniach 6-8 listopada br. odwiedzili placówki Idea Banku i Tax Care. Ankieta składała się z siedmiu pytań mających na celu:
• Ocenę warunków do prowadzenia działalności gospodarczej w minionych dwóch latach
• Ocenę polityki gospodarczej
• Zdefiniowanie największych przeszkód w prowadzeniu biznesu w Polsce
• Nakreślenie spraw, którymi wg przedsiębiorców politycy powinni zająć się pilnie
Ankieta zawierała też pytania pomocnicze, których celem było uzyskanie dodatkowych informacji o badanych przedsiębiorcach, ułatwiających interpretację odpowiedzi na podstawowe pytania. Te pytania dotyczyły okresu prowadzenia działalności gospodarczej, sektora, w którym firma działa oraz wielkości zatrudnienia.
Co czwarty przedsiębiorca uważa, że jest lepiej
Pierwszy wniosek z przeprowadzonego badania jest taki, że dla największej grupy badanych minione dwa lata były okresem pogorszenia warunków do prowadzenia działalności gospodarczej. Tak uważa 42% spośród badanych prowadzących działalność ponad dwa lata (łącznie 709 respondentów). Nieco mniej liczna jest grupa osób uważających, że w badanym okresie warunki do prowadzenia działalności gospodarczej nie zmieniły się – takiego zdania jest co trzeci badany. Najsłabiej reprezentowani są przedsiębiorcy uważający minione dwa lata za czas poprawy warunków do prowadzenia biznesu. Trzeba jednak podkreślić, że nie jest to grupa marginalna, ale co czwarty respondent.
„Szóstka” tylko od 3% przedsiębiorców
Gorzej prezentują się oceny polityki gospodarczej. Prawie dwóch na trzech badanych wystawia politykom negatywną ocenę (słaba, zła lub bardzo zła) w sześciostopniowej skali. Opinie przedsiębiorców z dłuższym stażem są przy tym bardziej pesymistyczne od opinii „start-upowców”, czyli właścicieli firm działających nie dłużej niż rok. Po uśrednieniu uzyskanych wyników można przyjąć, że polska polityka gospodarcza została oceniona przez przedsiębiorców na „trójkę” w 6-stopniowej skali. O przyczynach takich ocen mogą świadczyć, wykazane w kolejnej części ankiety, największe bariery w prowadzeniu biznesu. Te, które najbardziej przeszkadzają polskim przedsiębiorcom, są pochodną decyzji administracyjnych.
Największym problemem wysokie obciążenia publiczne
Tym, co przedsiębiorców dotyka najbardziej są publiczne obciążenia ich budżetów – z tytułu podatków i składek ZUS. Ponad połowa ankietowanych, dokładnie 56% uważa, że przeszkodą numer jeden w prowadzeniu biznesu w Polsce są za wysokie podatki. Niemal co drugi badany, dokładnie 47%, twierdzi, że największym ograniczeniem są wysokie pozapłacowe koszty zatrudnienia pracowników. Na czwartym miejscu (z wynikiem 44%) znalazła się korespondująca z tym problemem bariera w postaci konieczności zapłaty składek ZUS nawet w sytuacji, gdy firma nie generuje przychodu. Do grona najbardziej uciążliwych barier (kilkadziesiąt procent wskazań) przedsiębiorcy zaliczyli jeszcze korespondujące z wysokimi podatkami nieprecyzyjne i skomplikowane przepisy podatkowe, znacznie podnoszące ryzyko prowadzenia działalności gospodarczej, a także pochłaniającą ich czas biurokrację.
Największe bariery w prowadzeniu działalności gospodarczej
1. Zbyt wysokie podatki
2. Wysokie pozapłacowe koszty zatrudnienia pracowników
3. Biurokracja
4. Konieczność zapłaty składek ZUS nawet w sytuacji, gdy firma nie generuje przychodów
5. Nieprecyzyjne i skomplikowane przepisy podatkowe
6. Brak możliwości odliczenia pełnego VATu przy zakupie samochodu i brak możliwości odliczenia VAT od paliwa do takiego auta
7. Problemy ze znalezieniem kompetentnych i uczciwych pracowników
8. Problem z dostępem do finansowania dla rozpoczynających działalność gospodarczą
9. Uciążliwe kontrole
10. Skomplikowana procedura ściągania należności od dłużników
11. Szeroki zakres wydatków, które nie mogą być rozliczone w kosztach podatkowych firmy
12. Nieelastyczne prawo pracy
13. Ograniczenia w ulgach podatkowych dla przedsiębiorców korzystających z podatku liniowego, ryczałtu i skali podatkowej
14. Skomplikowana procedura uzyskiwania zezwoleń i licencji
15. Zbyt wysokie koszty prowadzenia biznesu z powodu niedostosowanego do rzeczywistości prawa branżowego
Pełny raport: