Województwo będzie jednym z regionów wdrażających Jeremie 2. Jakie są dotychczasowe doświadczenia związane z instrumentami zwrotnymi? Czy ta forma wsparcia może zainteresować przedsiębiorców?
Do momentu uruchomienia inicjatywy JEREMIE wielu naszych przedsiębiorców nie miało dostępu do pieniędzy na rozwój swojego biznesu. To tajemnica sukcesu, wsparliśmy bowiem ponad 6 tys. przedsięwzięć pożyczkami, poręczeniami bądź wejściami kapitałowymi, właśnie w ramach inicjatywy JEREMIE. Liczba ta ciągle rośnie, gdyż oferta dla firm jest stale dostępna. Do puli wspartych przedsięwzięć zaliczyć należy także 18 projektów, które dzięki pożyczkom z inicjatywy Jessica zaktywizowały gospodarczo i społecznie obszary zdegradowane. Ożywiliśmy atrakcyjne tereny portowe, dawne fabryki zamieniły się w biurowce lub wznowiły działalność. Skutecznie zainteresowaliśmy naszych przedsiębiorców instrumentami zwrotnymi. Na wsparcie projektów przekazano łącznie niemal 429 mln zł (280 mln zł na inicjatywę Jeremie i 148,7 mln zł na inicjatywę Jessica). Rezultaty wdrażania przerosły nie tylko nasze oczekiwania, ale również oczekiwania Komisji Europejskiej, która zarekomendowała tego typu instrumenty na jeszcze większą skalę w perspektywie finansowej 2014–2020. Dotychczasowe efekty dowodzą dużego popytu na nieskomplikowane i łatwo dostępne środki zwrotne ze strony przedsiębiorstw.
Planowane jest nie tylko wsparcie samozatrudnienia, ale także doradztwo i szkolenia. Kto może liczyć na taką pomoc?
Wsparcie w ramach samozatrudnienia obejmie nie tylko samą pożyczkę, ale zaproponujemy również bezpłatne doradztwo i szkolenia, tak przed rozpoczęciem działalności, jak i w trakcie pierwszego roku prowadzenia firmy. Zapewnimy dostęp do najpotrzebniejszej wiedzy z zakresu podatków, ubezpieczenia, prawa pracy, prawa handlowego, marketingu.
Co z osobami bezrobotnymi? Czy one również mogą skorzystać z wdrażanych instrumentów?
Tak jak już wcześniej wspomniałem, nowością w porównaniu do poprzedniej perspektywy w ramach Jeremie 2 jest to, że nie tylko przedsiębiorcy skorzystają z pomocy, ale również osoby bezrobotne lub bierne zawodowo. Szansę na wsparcie otrzymają bezrobotni mający 30 lat i więcej, ale zwłaszcza osoby które znajdują się w szczególnie trudnej sytuacji – Ci, którzy ukończyli 50. rok życia, kobiety, niepełnosprawni, długotrwale bezrobotni, osoby o niskich kwalifikacjach.
Jakiego rodzaju produkty będą oferowane beneficjentom?
Dla przedsiębiorców przygotowaliśmy poręczenia, mikropożyczki, pożyczki obrotowo-inwestycyjne, pożyczki inwestycyjne czy pożyczki na wdrożenia badań. Podobnie jak w poprzedniej perspektywie, cały czas będziemy wspierali wejścia kapitałowe prywatnych inwestorów w zamian za udziały w przedsiębiorstwie. Wspominaliśmy już o wsparciu samozatrudnienia, czyli niskooprocentowanej pożyczce na uruchomienie własnego biznesu. Gdy ten będzie się rozwijał i potrzebne będą dodatkowe ręce do pracy, będzie można skorzystać z kolejnego produktu – niskooprocentowanej pożyczki na utworzenie miejsca pracy. Ponadto możliwe będzie również wspomniane wcześniej wsparcie szkoleniowo-doradcze.
Menedżerem projektu Jeremie 2 jest Bank Gospodarstwa Krajowego. Wyłoniliśmy już także pośredników finansowych na dystrybucję niektórych produktów. Wszystkich chętnych zapraszam do skorzystania z ich oferty.
Jakie będą zasady udzielania pożyczki na wdrożenie do praktyki gospodarczej wyników działalności badawczo-rozwojowych?
Wsparcie projektów wdrożeniowych jest trudne. Te oczywiście mogą generować spory dochód, ale są obarczone ponadprzeciętnym ryzykiem zderzenia z rynkiem. Chcemy, by przedsiębiorstwa zainteresowane korzystaniem z wyników badań miały dostęp do tych instrumentów finansowych, ale muszą one być tak skonstruowane, by zachęcały do podjęcia procesu wdrożenia. Chcemy w ten sposób zredukować lukę finansowania wynikającą ze sporego ryzyka, występującą właśnie w przypadku przedsięwzięć opartych na komercjalizacji wyników badań i prac badawczo-rozwojowych. Wspólnie z naszym partnerem, czyli wspomnianym już Bankiem Gospodarstwa Krajowego, pracujemy nad uruchomieniem takiego produktu.
Na szczególne wsparcie mogą liczyć firmy, których działalność wpisuje się w zakres tzw. inteligentnych specjalizacji Pomorza Zachodniego. Wyjaśnijmy, czym są te inteligentne specjalizacje, skąd się wzięły i czemu akurat te?
Nie można być mistrzem we wszystkich dyscyplinach, trzeba znać swoje mocne strony. To stara prawda, na której opiera się koncepcja inteligentnych specjalizacji. Te mają przyczyniać się do przekształcania gospodarki regionalnej i krajowej poprzez unowocześnianie, zmiany strukturalne, zróżnicowanie produktów i usług oraz tworzenie innowacyjnych rozwiązań społeczno-gospodarczych. W kontekście najważniejszej unijnej strategii Europa 2020 inteligentna specjalizacja staje się kluczowym elementem lokalnie definiowanych polityk innowacji. Koncentracja zasobów wiedzy i nakierowanie ich na ograniczoną liczbę priorytetowych działań gospodarczych ma spowodować, że kraje i regiony zyskają i utrzymają przewagi konkurencyjne w światowej gospodarce. Oczywiście wybór priorytetów następuje przy aktywnym udziale interesariuszy.
Na Pomorzu Zachodnim zidentyfikowaliśmy osiem inteligentnych specjalizacji odwzorowujących gospodarczy charakter regionu. Zaliczają się do nich: wielkogabarytowe konstrukcje wodne i lądowe, zaawansowane wyroby metalowe, produkty drzewno-meblarskie, opakowania przyjazne środowisku, produkty inżynierii chemicznej i materiałowej, nowoczesne przetwórstwo rolno-spożywcze, multimodalny transport i logistyka oraz produkty oparte na technologiach informacyjnych. To te branże mają największy wpływ na wzrost gospodarczy regionu, na rozwój innowacji, działalność badawczo-rozwojową.
Olgierd Geblewicz, marszałek woj. Zachodniopomorskiego
Rozmawiał Tomasz Żółciak