Subskrybuj nas na Youtube
Prowadzę mały punkt warzywny. Burmistrz nałożył na mnie karę (ok. 4 tys. zł) za brak zezwolenia na zajęcie pasa drogowego na nowy okres. Spóźniłem się z wnioskiem pięć dni. Czy była do tego podstawa? Czy można odstąpić od kary lub wnieść o przywrócenie terminu? Uważam, że nie ponoszę winy za to przeoczenie.
Czytelnik może oczywiście zaskarżyć decyzję burmistrza do samorządowego kolegium odwoławczego, jednak jego argumenty z dużym prawdopodobieństwem nie spowodują uchylenia decyzji. W efekcie poniesie nie tylko opłatę za zajęcie pasa drogowego, lecz także wspomnianą karę pieniężną. Można ewentualnie rozważyć zainicjowanie odrębnego postępowania przed burmistrzem, np. w zakresie umorzenia części lub całości kary, jednak ocena przesłanek tej ulgi należeć będzie do niego. Przepisy dotyczące nakładania kar związanych z bezprawnym zajmowaniem pasa drogowego są zawarte w ustawie o drogach publicznych (dalej: u.d.p.). Jak wynika z art. 40 ust. 12 u.d.p., za zajęcie pasa drogowego:
1) bez zezwolenia zarządcy drogi lub bez zawarcia umowy, o której mowa w art. 22 ust. 2, 2a lub 2c,
2) z przekroczeniem terminu zajęcia określonego w zezwoleniu zarządcy drogi lub w umowie, o której mowa w art. 22 ust. 2, 2a lub 2c,
3) o powierzchni większej niż określona w zezwoleniu zarządcy drogi lub w umowie, o której mowa w art. 22 ust. 2, 2a lub 2c – zarządca drogi wymierza w drodze decyzji administracyjnej karę pieniężną w wysokości dziesięciokrotności opłaty ustalanej zgodnie z ust. 4–6.
Zatem jeśli wystąpią przesłanki, o których mowa w art. 40 ust. 12 u.d.p., zarządca drogi (w tym przypadku burmistrz) jest zobowiązany do wszczęcia postępowania i wymierzenia kary. Podstawą jej ustalenia jest dziesięciokrotność opłaty za zajęcie pasa drogowego. Z kolei z ust. 8 ww. artykułu wynika, że organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego (tu rada miejska) w drodze uchwały ustala dla dróg, których zarządcą jest jednostka samorządu terytorialnego, wysokość stawek opłaty za zajęcie 1 mkw. pasa drogowego. Stawki opłaty, o których mowa w ust. 4 i 6, nie mogą przekroczyć 10 zł za jeden dzień zajmowania pasa drogowego, a stawka opłaty, o której mowa w ust. 5, nie może być wyższa niż 200 zł. Zapewne na terenie miasta, w którym czytelnik prowadzi działalność gospodarczą, obowiązuje taka uchwała. Była ona więc podstawą wymierzenia m.in. opłaty. Z informacji podanych w liście wynika, że zajmował on pas drogowy w określonym czasie, lecz nie wystąpił przed jego upływem o zezwolenie na zajmowanie go na nowy okres i doszło do przekroczenia terminu na zajęcie pasa drogowego. W konsekwencji ziściła się przesłanka wymieniona w art. 40 ust. 12 pkt 2 u.d.p. Jak wskazał Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 14 października 2016 r. (sygn. akt II GSK 725/15): „Dla bytu deliktu administracyjnego z art. 40 ust. 12 pkt 2 ustawy z 21 marca 1985 r. (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 1440) okoliczność dotycząca istnienia przesłanek ustawowych do wydania zezwolenia na zajęcie pasa drogowego jest w postępowaniu w sprawie wymierzenia kary pieniężnej okolicznością prawnie obojętną”. Przepis ten nie stwarza żadnych możliwości odstąpienia od wymierzenia kary w sytuacji, gdy podmiot zajmujący pas drogowy nie legitymuje się zezwoleniem na to zajęcie. Odnosząc się natomiast do argumentu czytelnika, że nie ponosi winy umyślnej za przeoczenie, warto przytoczyć stanowisko Wojewódzkiego Sądu Administarcyjnego w Gliwicach z 3 lutego 2016 r. (sygn. akt II SA/Gl 877/15), w którym – w zbliżonym stanie faktycznym – zaakcentowano, że: „Organ administracji nie jest uprawniony do badania winy. Przesłanką odpowiedzialności administracyjnej jest obiektywnie pojęta bezprawność, która w niniejszej sprawie, jak wyżej wskazano, miała miejsce”.
Nie ma również prawnej możliwości złożenia wniosku o przywrócenie terminu na wydanie zezwolenia na zajęcie pasa drogowego na nowy okres. Możliwość wnioskowania o przywrócenie terminu, którą przewiduje w art. 58 kodeks postępowania administracyjnego, dotyczy uchybionych terminów prawa procesowego, a nie materialnego.
Podstawa prawna
Art. 40 ustawy z 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 1440 ze zm.).
Art. 58 ustawy z 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 1257).
