„POLTEGOR – INSTYTUT” Instytut Górnictwa Odkrywkowego (Wrocław) jest polską jednostką naukową, specjalizującą się w prowadzeniu istotnych dla gospodarki kraju badań i prac rozwojowych w zakresie nauk przyrodniczych i technicznych, przystosowywaniem ich wyników oraz wdrażaniem opracowanych rozwiązań.
Pracownie Instytutu realizują projekty naukowo-badawcze oraz prace badawczo-usługowe związane bezpośrednio z przemysłem. W ramach tych jednostek organizacyjnych funkcjonuje 11 laboratoriów, w tym 3 z akredytacją Polskiego Centrum Akredytacji (PCA): geotechniki i diagnostyki maszyn, badań filtrów studziennych oraz badań chemicznych wód.
Działalność Instytutu już od kilkudziesięciu lat obejmuje prace badawczo-usługowe z zakresu innowacyjnych technologii stosowanych w górnictwie odkrywkowym oraz zagospodarowania terenów poeksploatacyjnych.
Obecnie głównym przedmiotem badań realizowanych przez tę jednostkę jest energetyka oraz inżynieria lądowa z wykorzystaniem wiedzy z zakresu hydrogeologii, geologii inżynierskiej, geotechniki i środowiska. Instytut traktuje zagadnienia środowiskowe jako szczególnie ważne, dlatego istotnym jest poszukiwanie takich rozwiązań, aby działalność inżynierska, w tym górnicza, nie tylko rozwiązywały problemy społeczne i zaspokajały potrzeby rynku, ale także nie stanowiła zagrożenia dla środowiska. Ważnymi obszarami badań są również biotechnologia, utylizacja i zagospodarowanie odpadów oraz termiczna konwersja surowców organicznych.
„POLTEGOR – INSTYTUT” realizuje cały szereg badań o znaczeniu strategicznym dla krajowego przemysłu, współfinansowanych z budżetu państwa i środków unijnych. Oprócz wspomnianych działań, wyróżniają się także projekty związane z rewitalizacją terenów poeksploatacyjnych, z nowymi koncepcjami gospodarki o obiegu zamkniętym i wykorzystaniem odpadów powydobywczych.
W ostatnich latach Instytut prowadził badania nad budową innowacyjnego ujęcia wód podziemnych z zastosowaniem naturalnych złóż filtracyjno-sorpcyjnych, umożliwiających redukcję zawartości żelaza, manganu i bakterii w ujmowanej wodzie podziemnej. Technologia została wdrożona w studni horyzontalnej w MPWiK S.A. we Wrocławiu oraz na ujęciu wód podziemnych w Bardzie, a zastosowane innowacyjne rozwiązania pozwoliły na poprawę zaopatrzenia w wodę przy niskiej ingerencji w środowisko. Efektem potwierdzającym innowacyjność opisanych prac i zastosowanych technologii są dwa patenty oraz liczne artykuły i wystąpienia na konferencjach naukowych.
Przyszłość i rozwój „POLTEGOR – INSTYTUT” są związane z koniecznością zapewnienia bezpieczeństwa energetycznego kraju, dostępności do bazy surowców skalnych oraz z potrzebami inżynierii lądowej z uwzględnieniem wymogów racjonalnego, zrównoważonego i przyjaznego dla środowiska gospodarowania.
Zuzanna Pawełczyk, Jacek Szczepiński