Nie jest natomiast wskazane podejmowanie mechanicznych działań zmierzających od razu do wypowiedzenia umowy kredytu czy pożyczki. Takie sugestie przedstawiła Komisja Nadzoru Finansowego w stanowisku dotyczącym umów kredytów i pożyczek udzielanych przez spółdzielcze kasy oszczędnościowo-kredytowe oraz banki.
Od 27 listopada zeszłego roku banki oraz SKOK-i, w sytuacji gdy kredytobiorca opóźnia się z regulowaniem zobowiązania, mają obowiązek w wezwaniu do spłaty poinformować go o możliwości złożenia wniosku o restrukturyzację. Kredytobiorca może się na to zdecydować w ciągu 14 dni od otrzymania pisma z banku. Instytucja finansowa po otrzymaniu wniosku oraz po pozytywnej ocenie sytuacji finansowej i gospodarczej kredytobiorcy wyraża zgodę na przeprowadzenie restrukturyzacji.
KNF zwraca uwagę, że powyższa regulacja zawarta w art. 75 prawa bankowego (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 128 ze zm.) nie oznacza, że banki w każdym przypadku mają obowiązek uwzględnienia wniosku o restrukturyzację. Jednak jeżeli nie ma ku temu przeszkód, należy przeprowadzić ją na warunkach uzgodnionych z kredytobiorcą. Tak być powinno szczególnie wówczas, gdy problemy ze spłatą mają charakter czasowy. KNF tłumaczy, że ustawodawca, nakładając takie obowiązki na banki, chciał na nich niejako wymusić, aby podejmując działania w celu wyegzekwowania długu, nie wypowiadały od razu umów kredytu czy pożyczki.
„Kredytodawca winien na wniosek kredytobiorcy przeanalizować jego sytuację i wspólnie z nim poszukiwać możliwych do zaakceptowania rozwiązań problemu zadłużenia, umożliwiających kontynuowanie stosunku umownego i spłatę zobowiązania kredytowego przez dłużnika” – czytamy w piśmie komisji.
Jeżeli jednak bank zdecyduje się odrzucić wniosek o restrukturyzację, powinien w sposób szczegółowy i bez zbędnej zwłoki poinformować o powodach odmowy.
Co więcej, organ nadzoru namawia banki, aby w sytuacji gdy zauważą pierwsze niepokojące symptomy świadczące o tym, że w przyszłości klient może mieć kłopoty ze spłatą zobowiązania, z własnej inicjatywy nawiązywały z nim kontakt w celu omówienia możliwości rozwiązania problemu. Tutaj, zdaniem KNF, pomocna może być mediacja prowadzona z udziałem bezstronnych, zaakceptowanych przez obie strony mediatorów. Będzie to miało pozytywne skutki także dla wizerunku banku, który będzie odbierany jako przyjazny klientom.
KNF zaleca więc dostosowanie działalności banków i SKOK-ów do wprowadzonych wymogów w zakresie restrukturyzacji. Wskazuje, że proces ten powinien być odpowiednio sformalizowany i określony w wewnętrznych regulacjach instytucji finansowych. „Rzetelne realizowanie wprowadzonych obowiązków pozytywnie wpłynie na wizerunek banków i spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych, postrzeganych jako instytucje zaufania publicznego” – kwituje komisja.