Wakacje kredytowe: UOKiK zbada, jak banki o nich informują i jak ich udzielają

Prezes UOKiK zbada, jak 16 banków informuje o wakacjach kredytowych i w jaki sposób ich udziela - poinformował we wtorek UOKIK. Dodał, że już dziś zastrzeżenie budzi wymaganie złożenia kilku wniosków, np. oddzielnie dla każdej raty lub każdego kwartału.

We wtorek Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów (UOKiK) zapowiedział, że prezes UOKiK Tomasz Chróstny zbada, jak 16 banków informuje o wakacjach kredytowych i w jaki sposób ich udziela. W ocenie UOKiK "już dziś zastrzeżenie budzi wymaganie złożenia kilku wniosków, np. oddzielnie dla każdej raty lub każdego kwartału". "Jeśli banki natychmiast nie zmienią swoich praktyk, zmierzających do utrudniania konsumentom skorzystania z wakacji kredytowych, to muszą się liczyć z zarzutami i ich konsekwencją" - powiedział cytowany w informacji prasowej Tomasz Chróstny.

UOKiK przypomniał, że wakacje kredytowe wprowadza ustawa o finansowaniu społecznościowym dla przedsięwzięć gospodarczych i pomocy kredytobiorcom. Będą mogły z nich skorzystać osoby, które spłacają kredyt hipoteczny zaciągnięty w walucie polskiej na własne potrzeby mieszkaniowe. Przepisy wchodzą w życie 29 lipca. Pierwsza rata, którą można zawiesić przypadnie już w sierpniu. Ustawa przewiduje możliwość skorzystania z wakacji od kredytu na maksymalnie 8 miesięcy.

Prezes UOKiK w ramach postępowań wyjaśniających będzie na bieżąco analizował, jak instytucje finansowe wdrażają wakacje kredytowe. Pod lupą - jak podano - znalazło się 16 banków, które obsługują złotowe kredyty hipoteczne: Alior Bank, Bank Handlowy w Warszawie, Bank Millennium, Bank Ochrony Środowiska, Bank Pocztowy, Bank Polska Kasa Opieki, Bank Polskiej Spółdzielczości (Grupa BPS), BNP Paribas Bank Polska, Credit Agricole Bank Polska, ING Bank Śląski, mBank, Pekao Bank Hipoteczny, PKO Bank Hipoteczny, Powszechna Kasa Oszczędności Bank Polski, Santander Bank Polska, SG Bank.

UOKiK zapowiedział, że w postępowaniach wyjaśniających zbada, czy i jak banki informują konsumentów o wakacjach kredytowych. "Zweryfikujemy także, czy na czas uruchomiły możliwość składania wniosków, w tym elektronicznie. Zwrócimy również uwagę na to, czy banki nie utrudniają konsumentom skorzystania z wakacji kredytowych lub czy nie próbują ich do tego zniechęcać, np. bezpodstawnie strasząc utratą bądź obniżeniem zdolności kredytowej w przyszłości" - wskazał Chróstny.

Chróstny dodał, że nie będzie akceptowana praktyka, "która pojawia się już w niektórych bankach, a dotyczy np. wymagania osobnego wniosku na zawieszenie spłaty rat w każdym kwartale obowiązywania wakacji kredytowych, a nawet osobnego wniosku na spłatę poszczególnej raty". "To utrudnianie skorzystania z wakacji kredytowych, wprowadzonych aby ulżyć konsumentom" - podkreślił prezes UOKiK.

Zdaniem Urzędu newralgiczne mogą być pierwsze dni funkcjonowania nowej ustawy. "Wchodzi ona w życie w piątek 29 lipca. Tymczasem wiele osób płaci ratę na początku miesiąca" - wskazał Urząd. Podkreślił przy tym, że bardzo ważne jest, aby banki były gotowe na przyjmowanie wniosków już w dniu wejścia w życie ustawy. "W szczególności, żeby już 29 lipca umożliwiły składanie wniosków. Banki mają obowiązek zapewnić możliwość składania wniosków również za pośrednictwem bankowości elektronicznej" - poinformowano. "Podkreślamy, że zgodnie z przepisami ustawy bank musi dokonać zawieszenia spłaty raty kredytu z dniem doręczenia wniosku" - dodano.

Inaczej - jak zaznaczył UOKiK - części kredytobiorców, którym termin spłaty przypada na początkowe dni sierpnia, a która chciałaby skorzystać z zawieszenia raty, może przepaść pierwszy miesiąc wakacji kredytowych.

Zdaniem prezesa Urzędu złożenie wniosku i skorzystanie z wakacji kredytowych nie powinno mieć jakiegokolwiek wpływu na późniejszą ocenę zdolności kredytowej konsumenta. "Dlatego zweryfikujemy, czy w tym zakresie banki nie represjonują klientów, którzy skorzystali z ustawowego prawa do wakacji kredytowych" – podkreślił Chróstny.

W wypadku wykrycia nieprawidłowości, prezes Urzędu może postawić bankom zarzuty naruszania zbiorowych interesów konsumentów. Grożą za to kary do 10 proc. rocznego obrotu. Wątpliwości, które dostrzega Prezes UOKiK, będą tematem spotkania z bankami, które odbędzie się w środę w Urzędzie Ochrony Konkurencji i Konsumentów - podał Urząd.

UOKiK przypomniał, że o zawieszenie rat może ubiegać się każdy, kto zaciągnął kredyt hipoteczny w walucie polskiej, z wyłączeniem kredytów indeksowanych lub denominowanych do waluty innej niż polska, w celu zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych. Wakacje dotyczą kredytów zaciągniętych przed 1 lipca 2022 r., których termin zakończenia przypada co najmniej 6 miesięcy po tej dacie. Z wakacji można skorzystać tylko dla jednego kredytu.

Spłatę można zawiesić na maksymalnie 8 miesięcy. Są to sierpień i wrzesień 2022 r., dwa wybrane miesiące w IV kwartale 2022 r. oraz po jednym wybranym miesiącu w każdym kwartale 2023 r. Okres kredytowania wydłuży się o liczbę miesięcy, o które zawieszono spłatę rat.(PAP)

Rzecznik finansowy uruchamia infolinię

Rzecznik Finansowy zapewnił, że "będzie wnikliwie monitorował działania banków w zakresie sposobu realizacji przez klientów przyznanych im uprawnień". "Podpisana przez Prezydenta ustawa ma istotne znaczenie społeczne. Klienci powinni mieć możliwość łatwego skorzystania z wakacji kredytowych na zasadach przewidzianych w tym akcie prawnym" - oceniono w informacji prasowej. "Jednocześnie, zgodnie z założeniami ustawodawcy, klienci, którzy zdecydują się na skorzystanie z nowego uprawnienia nie powinni być narażeni na żadne negatywne skutki, na co Rzecznik Finansowy będzie zwracał szczególną uwagę" - dodano.

W ramach pomocy świadczonej przez Rzecznika Finansowego "uruchomiona zostanie dedykowana infolinia, poprzez którą każdy zainteresowany będzie mógł się zwrócić z pytaniem do eksperta lub zgłosić problem". "Rzecznik wesprze także konsumentów poprzez poradnik w sprawie wakacji kredytowych oraz Funduszu Wsparcia Kredytobiorców, który pomoże Klientom uzyskać odpowiedzi na najczęściej pojawiające się pytania i wątpliwości dotyczące tych obszarów. Rzecznik wysłał również do banków pismo rekomendujące podjęcie przez banki działań mających na celu skuteczną realizację celów ustawy" - dodano.

"Rzecznik Finansowy apeluje do banków, aby w swoich działaniach dotyczących realizacji ustawy przestrzegały dobrych praktyk, wyjaśniając w przystępny sposób klientom, jak składać wnioski o wakacje kredytowe, jak również by niezwłocznie procedowały otrzymane wnioski i zapewniły dogodną możliwość ich składania wszystkim uprawionym" - wskazano w informacji.

(PAP)