Już w tym roku banki formalnie zaoferują kredyty dla seniorów powszechnie zwane odwróconą hipoteką.
Rząd na pierwszym posiedzeniu po Nowym Roku ma przyjąć jutro założenia do projektu ustawy o odwróconym kredycie hipotecznym. Ustawa umożliwi bankom tworzenie specjalnych funduszy, które będą zarządzały nieruchomościami. Osoby starsze dysponujące własnymi spłaconymi mieszkaniami będą mogły na mocy tej ustawy podpisywać z bankami specjalne umowy. Bank będzie wypłacał właścicielowi co miesiąc określoną kwotę, a w przyszłości, po jego śmierci, zyska prawo do lokalu.
Projektodawcom chodzi o to, by osoby odchodzące na emeryturę mogły otrzymywać dodatkowe świadczenia. Wzorem rozwiązań międzynarodowych w Polsce właściciel nieruchomości ma otrzymywać pieniądze do wysokości połowy wartości nieruchomości.
– Ustawodawca przewiduje, że mężczyźni pożyją jeszcze 10 lat, a kobiety 16 i w tym czasie co miesiąc bank wypłacałby im określoną kwotę. A to oznacza, że umowy podpisywane będą tylko z osobami mającymi duże mieszkania w atrakcyjnych lokalizacjach, które nie tylko nie stracą w tym czasie na wartości, ale nawet zyskają – ocenia Bolesław Meluch, ekspert Związku Banków Polskich.
To oznacza, że na pewno nie będzie to produkt masowy, dla każdego emeryta posiadającego mieszkanie. Raczej będzie to oferta skierowana do osób z dużych miast. Do tego problem może pojawić się wówczas, gdy staruszek lub staruszka okaże się osobą żywotną. W pewnym momencie bank może zakręcić kurek z wypłatami. Oczywiście jeśli w trakcie wypłaty świadczeń lokal z odwróconą hipoteką będzie drożał, to emeryt ma szanse na dłuższy okres wypłat.
Odwrócona hipoteka ma być jedną z metod na lepsze zabezpieczenie na starość.
W uzasadnieniu do dokumentu napisano, że do 2035 roku udział osób w wieku poprodukcyjnym będzie wynosił 26,7 proc., w co porównaniu z 2007 r. oznacza wzrost o prawie 11 proc. Systematycznemu wzrostowi liczby ludności w wieku emerytalnym towarzyszyć będzie wydłużanie przeciętnego czasu życia. Dla mężczyzn do 77 lat w 2035 r. (z 71 lat w 2007 r.), natomiast kobiet do niemal 83 lat (z 79,7 w 2007 r.). Oznacza to wydłużenie średniego okresu pobierania świadczeń emerytalnych. A biorąc pod uwagę, że nowy system oparty jest na odłożonej składce, to wysokość emerytury wobec ostatniej pensji, tzw. stopa zastąpienia, będzie systematycznie spadała z obecnych niepełnych 60 proc. do poniżej 40.
„DGP” przypomina
Dziedziczenie mieszkania z hipoteką
Mieszkania obciążone hipoteką odwróconą będzie można dziedziczyć.
Po śmierci właściciela spadkobiercy będą mieli rok na decyzję, czy spłacają bankowi kwotę, która została wypłacona staruszkowi, i przejmują mieszkanie, czy godzą się na to, by bank sprzedał lokal i oddał im różnicę między kwotą wypłaconą a uzyskaną ze sprzedaży.
Jeśli spadkobiercy nie będą mogli się porozumieć, sprawą zajmie się kurator wyznaczony przez sąd.
Jeśli właściciel mieszkania nie miał spadkobierców, bank sprzeda lokal, a różnica między kwotą wypłaconych świadczeń a uzyskaną ze sprzedaży zasili budżet państwa.