Rząd sygnalizuje, że w 2026 r. ceny energii mogą wrócić do naturalnego poziomu i nie będzie potrzeby ich zamrażania, jednak w Sejmie pojawiają się projekty zakładające nie tylko przedłużenie ochrony, ale nawet obniżenie limitu cenowego do 412 zł/MWh.
Ceny prądu. Stan prawny i możliwe zmiany w 2026 r.
Obecnie gospodarstwa domowe w Polsce korzystają z mechanizmu zamrożenia cen energii, który obowiązuje do końca września 2025 roku. Limit ceny ustalono na poziomie 500 zł/MWh. Dzięki temu odbiorcy indywidualni zyskują stabilność finansową i przewidywalność wydatków na energię, nawet w sytuacji niestabilności na rynku hurtowym. Wprowadzenie nowych taryf przesunięto na 1 października 2025 roku. Takie rozwiązanie daje czas zarówno konsumentom, jak i firmom energetycznym na przygotowanie się do nowych warunków rynkowych.
Rząd wskazuje, że w związku z korzystnymi tendencjami na rynku energii interwencja państwa w postaci zamrożenia cen prawdopodobnie nie będzie już konieczna. Niemniej nowy projekt ustawy przewiduje przedłużenie tarcz energetycznych z równoczesnym obniżeniem limitu ceny do 412 zł/MWh aż do końca 2026 roku. Takie rozwiązanie, choć kosztowne dla budżetu państwa, pozwalałoby utrzymać ochronę gospodarstw domowych przed ewentualnymi skokami cen, zapewniając jednocześnie mechanizm zwrotu nadpłat w razie nadwyżki środków.
Nowe mechanizmy taryfowe dla gospodarstw domowych i oszczędności
W 2026 roku gospodarstwa domowe będą mogły korzystać z coraz różnych mechanizmów taryfowych, które pozwalają lepiej dopasować zużycie energii do indywidualnych potrzeb i zmieniających się cen na rynku. Jednym z kluczowych rozwiązań są taryfy dynamiczne, dostępne dla odbiorców z licznikami zdalnego odczytu. W praktyce oznacza to, że cena energii może się zmieniać w zależności od aktualnej podaży i popytu. Najtańsza energia będzie dostępna w godzinach, gdy produkcja, zwłaszcza z odnawialnych źródeł, jest największa, czyli w godzinach największego nasłonecznienia, od ok. godz. 10 do 16. Konsument, który dostosuje swoje zużycie do tych okresów, może realnie obniżyć rachunki, np. poprzez pranie, zmywanie czy ładowanie pojazdów elektrycznych w godzinach o niższej cenie. Taryfy dynamiczne dają więc realną możliwość oszczędności, szczególnie dla rodzin gotowych na bardziej elastyczne planowanie codziennych czynności.
Kolejnym innowacyjnym rozwiązaniem są społeczności energetyczne (CEC), które umożliwiają wspólne wytwarzanie, magazynowanie i dzielenie się energią w ramach lokalnych grup odbiorców. Dzięki takim inicjatywom, uczestnicy mogą korzystać z energii wytworzonej np. przez panele fotowoltaiczne sąsiadów czy lokalne mikroinstalacje, co w efekcie obniża koszty prądu i zwiększa niezależność od rynku hurtowego. Społeczności energetyczne wspierają również wykorzystanie energii odnawialnej i przyczyniają się do zmniejszenia obciążeń środowiskowych. W połączeniu z taryfami dynamicznymi, te mechanizmy dają gospodarstwom domowym realne narzędzia do zmniejszania swoich wydatków na energię w 2026 roku.
Ceny prądu — scenariusze legislacyjne na 2026 r.
Czego więc można się spodziewać w obszarze cen prądu, jeśli chodzi o rozwiązania legislacyjne? Pierwszy scenariusz zakłada zakończenie interwencji państwowej i powrót cen energii do poziomów rynkowych, z możliwością zastosowania jedynie standardowych taryf obowiązujących u operatorów energetycznych. W takim wariancie rachunki mogą wzrosnąć, zwłaszcza w miesiącach o wyższym zapotrzebowaniu na energię, dlatego gospodarstwa domowe powinny rozważyć inwestycje w rozwiązania oszczędzające prąd, takie jak panele fotowoltaiczne, magazyny energii czy energooszczędne urządzenia AGD.
Drugi scenariusz zakłada przedłużenie tzw. tarczy energetycznej, ale z obniżonym limitem cenowym do około 412 zł/MWh. To rozwiązanie pozwoliłoby na utrzymanie częściowej ochrony konsumentów przed nagłymi skokami cen, jednocześnie wymuszając większą efektywność energetyczną w domach. Trzeci wariant to wdrożenie dodatkowych ulg i zachęt podatkowych dla gospodarstw korzystających z energii odnawialnej lub magazynów energii, co może być połączone z promocją taryf dynamicznych i społeczności energetycznych.
Jak oszczędzać prąd w gospodarstwie domowym?
Jednym z najprostszych sposobów na oszczędzanie energii jest monitorowanie zużycia prądu. Nowoczesne liczniki zdalnego odczytu pozwalają na bieżąco sprawdzać, które urządzenia generują największe koszty. Warto też dostosować codzienne nawyki: pranie w nocy lub w godzinach niższego zapotrzebowania, ograniczenie pracy nieużywanych urządzeń oraz świadome wykorzystanie piekarnika, zmywarki czy ogrzewania elektrycznego. Warto także sprawdzić przysługujące ulgi podatkowe i dopłaty do instalacji fotowoltaicznych czy magazynów energii, które w połączeniu z modernizacją sprzętu AGD i oświetlenia na energooszczędne mogą znacząco obniżyć miesięczne rachunki.