Możliwość weryfikacji zastrzeżenia numeru PESEL powinna być rozszerzona. Oprócz instytucji finansowych i firm działających w oparciu o ustawę Prawo telekomunikacyjne, takie prawo powinny mieć, zdaniem eksperta, także przedsiębiorstwa energetyczne. Dlaczego?
Zastrzeżenia numeru PESEL – ochrona tożsamości obywateli
Od 1 czerwca 2024 roku wprowadzono zmiany prawne, które mają na celu lepszą ochronę tożsamości i danych osobowych obywateli.
–Zastrzeżenie numeru PESEL to kluczowe narzędzie w ochronie tożsamości obywateli, które pozwala na ograniczenie ryzyka związanego z kradzieżą tożsamości i nadużyciami finansowymi – podkreśla w rozmowie z "Gazetą Prawną", adwokat Mateusz Wyka z Kancelarii KKPW.
Weryfikacja zastrzeżenia numeru PESEL przez przedsiębiorców
Jak zauważa prawnik, obecnie nie wszyscy przedsiębiorcy dokonujący czynności prawnych z konsumentem mają możliwość weryfikacji jego tożsamości – np. żądając okazania dokumentu tożsamości. Podobna sytuacja ma miejsce także w przypadku zastrzeżenia numeru PESEL.
– Oprócz instytucji finansowych oraz notariuszy, jedyną grupą przedsiębiorców, którzy mają prawo do weryfikacji, czy numery PESEL ich klientów są zastrzeżone, stanowią przedsiębiorcy działający w oparciu o ustawę Prawo telekomunikacyjne – mówi mec. Mateusz Wyka i wyjaśnia, że ma to swoje ważne uzasadnienie.
– Chodzi o konieczność zapewnienia jak największej ochrony osób, które potrzebują uzyskać duplikat karty SIM. Niejednokrotnie bowiem w przeszłości podszywanie się przez oszustów pod abonenta skutkowało wprowadzeniem operatora sieci komórkowej w błąd i wydaniem duplikatu karty SIM osobie do tego nieuprawnionej. Biorąc pod uwagę, jak ważne jest posiadanie numeru telefonu komórkowego i to ile istotnych kwestii życia codziennego można załatwić przy użyciu aplikacji na telefonach komórkowych, przyznanie uprawnień do weryfikacji zastrzeżeń numerów PESEL tym przedsiębiorcom było jak najbardziej uzasadnione – uważa adwokat.
Ekspert: "Jest istotna luka prawna"
Zdaniem prawnika nie jest to wystarczające. Jako przykład podaje umowy zawierane przez konsumentów z dostawcami energii elektrycznej i paliw gazowych.
– Warto zwrócić uwagę, że na gruncie prawa energetycznego każdy odbiorca energii elektrycznej lub paliw gazowych może zawrzeć umowę dotyczącą ich z dowolnie wybranym przez siebie sprzedawcą. To powoduje, że konsumenci dość często mogą zawierać i zmieniać swoje umowy dotyczące prądu i gazu, w szczególności, jeśli zmieniają swoje miejsce zamieszkania. Obecnie przepisy prawa energetycznego nakazują przedsiębiorstwom energetycznym uzyskiwanie numerów PESEL odbiorców końcowych będących konsumentami. Jednak przedsiębiorstwa energetyczne, działające przecież na rynku masowym, nie mają możliwości weryfikacji, czy numer PESEL danego odbiorcy jest zastrzeżony – zauważa adwokat Mateusz Wyka.
Ekspert uważa, że to niedopatrzenie ustawodawcy, które może zwiększać ryzyko wyłudzeń.
– Wydaje się, że brak dostępu do takiej informacji stanowi istotną lukę prawną, ponieważ naraża to przedsiębiorstwa energetyczne na zwiększone ryzyko wyłudzeń i potencjalnych strat finansowych, które mogą powodować oszuści podszywający się pod inne osoby, a wykorzystujące prąd lub gaz na własne potrzeby – zauważa mec. Wyka.
