Dyrektywa Rady Europejskiej nr 85/374/EEC informująca o regulacjach prawnych i administracyjnych chroniących obywateli Unii Europejskiej przed wadliwymi produktami, daje konsumentowi podstawę, aby żądać od dostawcy jak najlepszej jakości prądu przesyłanego do mieszkania. Energia elektryczna została w tym dokumencie opisana jako produkt, za który producent musi brać pełną odpowiedzialność.
Na jakość dostawy energii elektrycznej składa się jakość obsługi przez operatora, ciągłość zasilania oraz jakość napięcia. Ta ostatnia w Polsce nie zawsze jest na odpowiednim poziomie. Tracą na tym firmy energetyczne, ale tracą również klienci, którzy przez spadki napięcia mogą poważnie ucierpieć. Jak? Problemy z napięciem mogą doprowadzić do utraty danych w komputerze, ale mogą też doprowadzić do uszkodzenia urządzeń elektrycznych używanych przez odbiorcę prądu.
Komu się skarżyć?
Konsument ma prawo do energii dobrej jakości. Jak jednak sprawdzić jakość dostarczanego prądu? - To co przeciętny odbiorca może odnotować to spadki napięcia, o których świadczy np. migotanie światła lub wyłączenie bądź nawet uszkodzenie odbiorników czułych na zmiany parametrów zasilania. Jeśli mamy podejrzenia co do jakości dostarczanej energii, możemy kupić woltomierz, dzięki któremu będziemy mierzyć napięcie w gniazdkach. Parametry energii są także kontrolowane przez same przedsiębiorstwa energetyczne. Pamiętajmy przy tym, że urządzenia pobierające prąd mają pewną granicę tolerancji i odporności - tj. powinny działać trochę poniżej i powyżej parametrów prądu o właściwej jakości – tłumaczy Agnieszka Głośniewska, rzecznik URE.
Jeśli dojdziemy do wniosku, że z naszym prądem w mieszkaniu nie jest dobrze, warto wiedzieć, do kogo się z tym problemem zgłosić. Odpowiedź brzmi: do dystrybutora energii – jest on bowiem zobowiązany jest do przyjmowania od konsumentów przez całą dobę zgłoszeń i reklamacji dotyczących dostarczania energii elektrycznej z sieci.
Na co może liczyć konsument?
W przypadku niedotrzymania przez przedsiębiorstwo energetyczne standardów jakościowych obsługi odbiorców oraz parametrów jakościowych energii elektrycznej, konsumentowi przysługują bonifikaty w wysokości określonej w taryfie lub umowie.
Zgodnie z Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 18 sierpnia 2011 r. w sprawie szczegółowych zasad kształtowania i kalkulacji taryf oraz rozliczeń w obrocie energią elektryczną, bonifikatę za niedotrzymanie, określonych w odrębnych przepisach, dopuszczalnych poziomów odchyleń napięcia od napięcia znamionowego, oblicza się według specjalnych wzorów (różne wzory stosuje się w zależności od tego, czy wartość odchylenia napięcia od dopuszczalnych wartości granicznych przekracza 10 proc. lub nie). Przy wyliczeniu bierze się pod uwagę wartość odchylenia napięcia od wartości granicznych , ilość energii elektrycznej dostarczoną odbiorcy w okresie doby oraz cenę energii elektrycznej.
Bonifikaty udziela się na pisemny wniosek konsumenta, po rozpatrzeniu i uznaniu jego zasadności.
A co jeśli prądu nie ma?
Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Gospodarki w sprawie szczegółowych warunków funkcjonowania systemu elektroenergetycznego w dostarczaniu energii elektrycznej ustalono następujące rodzaje przerw – planowane, wynikające z programu prac eksploatacyjnych i – nieplanowane, spowodowane wystąpieniem awarii w sieci. Czas trwania jednorazowej przerwy w dostarczaniu energii elektrycznej nie może przekroczyć: w przypadku przerwy planowanej - 16 godzin, w czasie przerwy nieplanowanej - 24 godzin. Dodatkowo o przerwie planowanej, przedsiębiorstwo energetyczne musi poinformować odbiorców z co najmniej pięciodniowym wyprzedzeniem. Może to zrobić publikując ogłoszenia w prasie, Internecie, nadając komunikaty radiowe lub telewizyjne. Za brak takiej informacji firmie energetycznej grozi kara.
W związku z przerwami w dostarczaniu prądu za każdą niedostarczoną jednostkę energii elektrycznej odbiorcy przysługuje bonifikata w wysokości pięciokrotności ceny energii elektrycznej za okres, w którym wystąpiła przerwa w dostarczaniu energii. Ilość niedostarczonej energii elektrycznej w dniu, w którym miała miejsce przerwa w jej dostarczaniu, ustala się na podstawie poboru tej energii w odpowiednim dniu poprzedniego tygodnia, z uwzględnieniem czasu dopuszczalnych przerw określonych w umowie lub odrębnych przepisach.
Przyjmując, że dla obiektów mieszkalnych średnie, orientacyjne zużycie energii elektrycznej w ciągu roku wynosi 2500 kWh, możemy wyliczyć szacunkowy zwrot za brak energii dostarczonej do mieszkania.
Zgodnie z ostatnimi danymi URE średnia cena energii wynosiła 0,5048 zł/kWh. Dzieląc zużycie na 365 dni wychodzi nam 6,849 kW/dobę, następnie dzieląc na 24 godziny otrzymamy zużycie godzinowe – 0,285 kW/h; Bonifikata za przekroczenie dopuszczalnego czasu przerwy jest 5-krotnością ceny energii czyli: 2,524 zł/kWh. Jeśli przerwa wyniosła ponad 16 godzin, przedsiębiorstwo powinno nam zwrócić ok. 11,5 złotego (2,524 zł/kWh (cena energii x5) x 0,285 kW/h (średnie zużycie godzinne) x 16 godzin). - (przykład zaczerpnięty z serwisu www.administrator24.info)
Przedsiębiorstwo energetyczne rozpatruje wnioski lub reklamacje odbiorców w sprawie rozliczeń i udziela odpowiedzi nie później niż w terminie 14 dni od dnia złożenia wniosku lub zgłoszenia reklamacji, chyba że w umowie między stronami określono inny termin.
Jeśli wniosek zostanie odrzucony, odbiorca energii może wystąpić z wnioskiem o polubowne rozpatrzenie przez stały polubowny sąd konsumencki działający przy Inspekcji Handlowej lub do sądu powszechnego. Na podstawie ustawy Prawo energetyczne możemy też żądać od zakładu energetycznego odszkodowania za powstałe w wyniku niedoborów energii szkody. Operator systemu przesyłowego ponosi odpowiedzialność z tytułu szkód, o których mowa w stosunku do odbiorcy energii elektrycznej w gospodarstwie domowym do wysokości 5 tysięcy złotych.
