Liczba instalacji fotowoltaicznych w Polsce rośnie. Ich moc, jak wynika z danych Urzędu Regulacji Energetyki, w końcu czerwca 2018 r. wynosiła 126 MW, co oznacza, że w porównaniu do grudnia ub.r. wzrosła o 16 proc. Tymczasem przedstawiciele branży i rządu zgodnie twierdzą, że tego typu instalacji będzie coraz więcej. Podmiotom decydującym się na inwestowanie w tego typu źródła energii sprzyjają bowiem obecne regulacje, przede wszystkim ustawa z 7 czerwca 2018 r. o zmianie ustawy o odnawialnych źródłach energii oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. poz. 1976), która stworzyła ramy wsparcia w systemie aukcyjnym dla instalacji fotowoltaicznych, w tym dla nowych inwestycji. Takie aukcje mają odbyć się już w listopadzie. Co więcej, Ministerstwo Energii już zapowiada, że przyszłoroczne aukcje OZE w większym stopniu adresowane będą do branży fotowoltaicznej. Resort niedawno zadeklarował, że chciałby, aby w 2020 r. zainstalowane moce w tym sektorze przekroczyły moc 2 GW. Dzisiaj odpowiadamy na pytania, które najczęściej zadają przedsiębiorcy planujący inwestycje w elektrownie słoneczne.

PYTANIE 1

na czym polega wsparcie wytwórców oze w systemie aukcyjnym?
System aukcyjny jest wyłączną formą wsparcia dla nowo realizowanych instalacji odnawialnych źródeł energii, w tym instalacji fotowoltaicznych. System wsparcia oparty jest na tzw. kontraktach różnicowych. Ich nazwa bierze się stąd, że wytwórcy energii po wygraniu aukcji mają prawo do uzyskiwania wsparcia w wysokości różnicy pomiędzy zakontraktowaną w drodze aukcji ceną energii a średnią ceną rynkową energii. Podmioty dopuszczane do aukcji składają oferty sprzedaży energii za pośrednictwem internetowej platformy aukcyjnej (IPA). W ofercie wytwórca wskazuje cenę sprzedaży energii oraz ilość energii, jaką ma zamiar wytworzyć w danej instalacji przez okres wsparcia. Aukcję wygrywają oferty z najniższą ceną, aż do momentu wyczerpania wolumenu energii przeznaczonego do aukcji. Wsparcie jest udzielane wytwórcom, którzy wygrali aukcję, na maksymalny okres 15 lat, jednak nie dłużej niż do 31 grudnia 2035 r. Przy czym wygrywający zobowiązany jest do rozpoczęcia sprzedaży energii elektrycznej z instalacji w ciągu 18 miesięcy od dnia zamknięcia aukcji. Wątpliwości budziło, jak należy rozumieć rozpoczęcie sprzedaży. Jak wyjaśniono w informacji prezesa URE nr 81/2018 z 15 października 2018 r., do wywiązania się z powyższego obowiązku nie wystarcza samo wyprowadzenie energii do sieci. Otóż wytwórca jest zobowiązany do dokonania pierwszej sprzedaży. A to w praktyce może nastąpić dopiero po zakończeniu okresu rozruchów technologicznych – ten zwykle trwa około sześciu miesięcy. W przypadku niedotrzymania terminu sprzedaży energii do sieci po raz pierwszy wytwórca może ponownie przystąpić do aukcji na sprzedaż energii elektrycznej wytworzonej w instalacji fotowoltaicznej dopiero po upływie trzech lat, licząc od dnia upływu 18-miesięcznego terminu.

pytanie 2

jakie warunki należy spełnić w celu przystąpienia do aukcji?
Wytwórca energii z OZE, który zamierza przystąpić do aukcji, podlega procedurze oceny formalnej przygotowania do wytwarzania energii elektrycznej w danej instalacji. Ocenę tę przeprowadza prezes Urzędu Regulacji Energetyki w drodze postępowania administracyjnego, które powinno zostać zakończone w terminie 30 dni od złożenia kompletnego wniosku. Potwierdzeniem przejścia procedury prekwalifikacyjnej jest zaświadczenie o dopuszczeniu do aukcji. Jest ono ważne przez okres 12 miesięcy. W celu skutecznego przejścia prekwalifikacji wytwórca powinien dysponować tytułem prawnym do nieruchomości, na której ma być zlokalizowana instalacja fotowoltaiczna, miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego przewidującym lokalizację instalacji fotowoltaicznej lub – w przypadku jego braku – indywidualną decyzją pozwalającą wytwórcy na realizację inwestycji, a ponadto decyzją o pozwoleniu na budowę oraz umową przyłączeniową z zakładem energetycznym. Wszystkie te decyzje powinny być ostateczne i prawomocne, co oznacza, że w stosunku do nich nie powinny toczyć się żadne postępowania odwoławcze przed organem administracyjnym ani przed sądem administracyjnym. Wytwórca przedkłada także prezesowi URE harmonogram rzeczowy i finansowy inwestycji, określający źródła i zasady jej finansowania. Kolejnym warunkiem udziału w aukcji jest obowiązek ustanowienia gwarancji bankowej lub wpłaty kaucji w wysokości 60 tys. zł za każdy 1 MW mocy zainstalowanej w przypadku nowych instalacji oraz 30 tys. zł za każdy 1 MW mocy zainstalowanej w przypadku instalacji istniejących. Kaucja jest wnoszona na rachunek bankowy wskazany przez prezesa URE lub w formie gwarancji bankowej. Zwracana jest w przypadku przegranej w aukcji OZE, zaś w przypadku wygranej – jest zwracana dopiero po wytworzeniu energii elektrycznej w instalacji OZE (jeżeli takie wytworzenie nastąpiło w terminie przewidzianym ustawą), ponadto także na wniosek wytwórcy – np. w przypadkach wycofania się z udziału w aukcji.

pytanie 3

jak wygląda procedura aukcji?
Aukcje są przeprowadzane przez prezesa URE w formie elektronicznej za pośrednictwem IPA co najmniej raz do roku i ogłaszane co najmniej na 30 dni przed rozpoczęciem. Szczegółowe zasady uczestnictwa i przeprowadzenia aukcji określa regulamin ogłaszany przez prezesa URE i zatwierdzany przez ministra energii. Aukcje odbywają się oddzielnie dla „poszczególnych koszyków technologicznych”, utworzonych według szeregu kryteriów (m.in. rodzaj OZE, moc zainstalowana). Czerwcowa nowelizacja ustawy z 20 lutego 2015 r. o OZE (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 1269 ze zm.), które weszła w życie 14 lipca br., wprowadziła także nowy podział na koszyki aukcyjne. Zgodnie z nim instalacje fotowoltaiczne znajdą się w jednym koszyku z instalacjami wiatrowymi. Natomiast w ramach poszczególnych koszyków odrębne aukcje są przewidziane dla małych instalacji (o mocy poniżej 1 MW) i dużych instalacji (o mocy co najmniej 1 MW).
Podczas aukcji wytwórca składa jedną ofertę dla każdej instalacji OZE. Oferty są niewidoczne dla innych uczestników. Aukcję wygrywają oferty zawierające najniższą cenę, aż do wyczerpania ilości lub wartości energii elektrycznej określonej w ogłoszeniu o aukcji.

pytanie 4

czy przed przystąpieniem do aukcji konieczne jest uzyskanie koncesji na wytwarzanie energii?
Zgodnie z ustawą o OZE uzyskanie koncesji nie jest warunkiem przystąpienia do aukcji. Do początku 2018 r. – ze względu na wynikające z prawa europejskiego zasady udzielania pomocy publicznej – dla wytwórcy korzystne było uzyskanie promesy koncesji. W procedurze uzyskania promesy koncesji prezes URE stwierdzał, czy inwestycja OZE zostałaby zrealizowana w przypadku, w którym dla energii elektrycznej wytworzonej w danej instalacji nie przysługiwałoby świadectwo pochodzenia (badanie tzw. efektu zachęty). Spełnienie efektu zachęty było jednym z warunków udzielenia pomocy publicznej bez obowiązku notyfikacji Komisji Europejskiej, wynikającego z rozporządzenia Komisji z 17 czerwca 2014 r. nr 651/2014 uznającego niektóre rodzaje pomocy za zgodne z rynkiem wewnętrznym (Dz.Urz. UE z 2014 r. L187 s. 1). Zmieniło się to na początku br. po zaakceptowaniu nowego systemu aukcyjnego przez KE. I tak 9 lutego 2018 r. prezes URE wydał informację, zgodnie z którą – ze względu na zaakceptowanie przez KE nowego systemu aukcyjnego i potwierdzenie jego zgodności z zasadami pomocy publicznej – nie ma już podstaw do badania efektu zachęty. W związku z tym nie ma już przesłanek, które uzasadniałyby uzyskanie promesy koncesji przed aukcją.

pytanie 5

jaką ilość energii oraz jaki okres obejmuje wsparcie w systemie aukcyjnym?
Wsparciem objęta będzie każdorazowo ilość energii zadeklarowana w ofercie, która wygrała aukcję. Jeżeli wytwórca wyprodukuje większą ilość energii od nadwyżki przekraczającej ilość określoną w ofercie aukcyjnej, wsparcie nie będzie przysługiwało. Maksymalny okres wsparcia wynosi 15 lat od dnia sprzedaży po raz pierwszy energii elektrycznej po dniu zamknięcia sesji aukcji.

pytanie 6

jakie są konsekwencje niewytworzenia ilości energii zadeklarowanej w ofercie aukcyjnej?
Ustawa o OZE przewiduje margines, w ramach którego sprzedaż energii w ilości mniejszej niż zadeklarowana w zwycięskiej ofercie aukcyjnej nie powoduje negatywnych konsekwencji dla wytwórcy. Margines ten wynosi 15 proc. ilości energii zadeklarowanej. Jednakże jeżeli wytwórca sprzeda mniej niż 85 proc. ilości określonej w ofercie, zapłaci karę pieniężną w wysokości połowy wartości niewytworzonej energii. Wyjątkiem będą sytuacje, gdy instalacja pozostawała w gotowości do produkcji energii, lecz wystąpiły ograniczenia w wytworzeniu energii w wyniku okoliczności niezależnych od wytwórcy, takich jak awarie systemu czy siła wyższa.

pytanie 7

na czym polega rozliczanie kontraktów różnicowych?
Każdy z wytwórców ma wybór, czy wyprodukowaną energię sprzedać na giełdzie, czy na podstawie dwustronnych umów sprzedaży energii. W przypadku realizowania kontraktu różnicowego wytwórcy zwracana jest różnica pomiędzy ceną referencyjną (np. rynkową) energii a ceną ustaloną w kontakcie różnicowym, gdy cena referencyjna jest wyższa od ceny umownej. W przypadku gdy cena umowna jest wyższa od ceny referencyjnej – na podstawie takiej umowy wytwórca zobowiązany jest zwrócić różnicę.

pytanie 8

co w przypadku, gdy saldo sprzedaży energii stanowiące różnicę między ceną sprzedaży i ceną z oferty aukcyjnej jest dodatnie?
Gdy saldo stanowiące różnicę ceny sprzedaży i ceny z oferty aukcyjnej jest dodatnie, tzn. wytwórca sprzedaje energię po cenie wyższej niż ta zadeklarowana w aukcji, w pierwszej kolejności takie saldo jest rozliczane (potrącane) z ujemnym saldem występującym w kolejnych, trzyletnich okresach rozliczeniowych lub też w całym maksymalnie 15-letnim okresie wsparcia danej instalacji. Jeżeli takie rozliczenie nie jest możliwe (np. w przypadku utrzymywania się dodatniego salda aż do zakończenia okresu wsparcia), wytwórca zwraca wartość dodatniego salda operatorowi rozliczeń energii odnawialnej w sześciu równych miesięcznych ratach – począwszy od końca ostatniego miesiąca, w którym zakończył się okres wsparcia danej instalacji.

pytanie 9

czy można łączyć wsparcie instalacji fotowoltaicznych z innymi formami pomocy publicznej o charakterze inwestycyjnym?
W obecnym stanie prawnym łączenie różnych form wsparcia energii pozyskiwanej z OZE co do zasady jest dopuszczalne. Jednakże zasady i granice tego wsparcia są ściśle określone w ustawie o OZE (w art. 39). Akt określa m.in. sposób obliczenia maksymalnej wartości pomocy publicznej, jaką może otrzymać wytwórca OZE. Wartość innej pomocy publicznej o charakterze inwestycyjnym, którą stanowią m.in. dotacje, wlicza się do maksymalnej wartości pomocy publicznej dla wytwórcy energii z OZE. Wytwórca uczestniczący w aukcji składa w ofercie oświadczenie o wartości otrzymanej pomocy inwestycyjnej oraz o wartości ceny skorygowanej, obliczonej zgodnie z zasadami ustawy o OZE. Przekroczenie granic dozwolonego wsparcia uniemożliwia wytwórcy przystąpienie do aukcji, a gdy nastąpiło po wygraniu aukcji – prowadzi także do nałożenia obowiązku zwrotu otrzymanego wsparcia.

pytanie 10

czy nieruchomości przeznaczone na realizację farmy fotowoltaicznej podlegają ograniczeniom przewidzianym dla nieruchomości rolnych?
Ze względu na specyfikę urządzeń powszechne jest lokalizowanie inwestycji fotowoltaicznej na nieruchomościach rolnych, które podlegają szczególnym ograniczeniom w zakresie możliwości eksploatacji i obrotu. Od 2016 r. nowelizacja ustawy z 11 kwietnia 2003 r. o kształtowaniu ustroju rolnego (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 1405 ze zm.) rozszerzyła zakres zastosowania ograniczeń do nieruchomości o powierzchni 0,3 ha lub więcej (poprzednio ograniczenia miały zastosowanie do nieruchomości o powierzchni od 5 ha). Ograniczenia dotyczą przede wszystkim szerokich uprawnień Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa (KOWR). Otóż nabycie nieruchomości rolnej wymaga zgody dyrektora generalnego KOWR wyrażanej w formie decyzji. Ponadto KOWR przysługuje prawo pierwokupu nieruchomości w przypadku, gdy dzierżawca nie wykona ustawowego prawa pierwokupu lub brak jest dzierżawcy uprawnionego z ustawowego prawa pierwokupu. Jeżeli zbycie nieruchomości następuje np. w drodze umowy innej niż umowa sprzedaży lub w drodze jednostronnej czynności prawnej, KOWR również ma prawo złożenia oświadczenia o nabyciu tej nieruchomości za zapłatą odpowiadającą jej wartości rynkowej. Warto pamiętać, by dokładnie sprawdzić postanowienia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego obejmującego nieruchomość. Jeżeli choćby część działki zgodnie w miejscowym planem ma przeznaczenie rolne, uprawnienia KOWR odnoszą się do całej tej nieruchomości. Uprawnienia KOWR są tym silniejsze, że sankcją za nabycie nieruchomości rolnej z naruszeniem uprawnień KOWR jest nieważność czynności. Należy też zwrócić uwagę na sytuację wytwórcy dzierżawiącego nieruchomość, którą KOWR nabył od pierwotnego wydzierżawiającego. Inwestor ma w takiej sytuacji rok na zawarcie nowej umowy dzierżawy z KOWR – po upływie tego terminu zawarta umowa dzierżawy wygaśnie.

pytanie 11

jak powinno być określone przeznaczenie terenów w studium, aby lokalizacja inwestycji fotowoltaicznej była dopuszczalna? jakie znaczenie ma data przyjęcia studium?
Przed wyborem nieruchomości do posadowienia inwestycji fotowoltaicznej należy sprawdzić uwarunkowania planistyczne dla danej nieruchomości. Przede wszystkim to, kiedy uchwalany był miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego. Jeżeli uchwalono go po 25 września 2010 r. – wówczas posadowienie instalacji fotowoltaicznej o mocy przekraczającej 100 kV wraz z jej strefą ochronną jest dopuszczalne tylko w przypadku, gdy miejscowy plan wyraźnie przewiduje posadowienie takiej instalacji (art. 10 ust. 2a ustawy z 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym; t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 1945 ze zm.). Należy pamiętać, że przy uchwalaniu miejscowego planu, który określa m.in. granice terenów pod zabudowę urządzeń wytwarzających energię z OZE oraz ich stref ochronnych, wiążące są ustalenia studium. W związku z tym w przypadku braku odpowiednich postanowień miejscowego planu w pierwszej kolejności konieczne jest zainicjowanie wszczęcia procedury zmiany studium. Dopiero na podstawie studium możliwe będzie wprowadzenie do miejscowego planu postanowień zapewniających możliwość lokalizacji inwestycji fotowoltaicznej. Procedura zmiany miejscowego planu jest jednak długotrwała ze względu na rozbudowane mechanizmy uzgadniania i opiniowania jego projektu – może trwać nawet do dwóch lat.
W przypadku planów miejscowych uchwalonych przed 25 września 2010 r. lokalizacja instalacji fotowoltaicznej jest dopuszczalna także, jeśli nie ma w nich wyraźnego dopuszczenia tego rodzaju instalacji w studium. Korzystne dla wytwórców są przepisy intertemporalne, na podstawie których studia przyjęte przed wejściem w życie nowelizacji (tj. przed 25 września 2010 r.) zachowały moc i nie wymagają zmiany postanowień w zakresie wyraźnego uwzględnienia instalacji fotowoltaicznej na terenach objętych miejscowym planem.

pytanie 12

czy dla posadowienia inwestycji fotowoltaicznej konieczne jest uchwalenie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego?
W przypadku, gdy wytwórca wybierze dla lokalizacji inwestycji fotowoltaicznej nieruchomość rolną stanowiąca użytek rolny klas I–III, uchwalenie miejscowego planu jest niezbędne. Dla gruntów najwyższych klas bonitacyjnych konieczna jest bowiem zmiana ich rolnego przeznaczenia na cele nierolnicze, co może nastąpić tylko na podstawie postanowień miejscowego planu. Jeśli nie ma miejscowego planu dla nieruchomości stanowiących użytki rolne klas IV–VI, wówczas inwestycja fotowoltaiczna może zostać zlokalizowana na podstawie decyzji o warunkach zabudowy (decyzji WZ). Uzyskanie tej decyzji jest utrudnione ze względu na sporną kwalifikację instalacji fotowoltaicznej, co bezpośrednio determinuje zakres przesłanek, które muszą być spełnione dla wydania decyzji WZ. Kwalifikacja inwestycji fotowoltaicznej nie jest określona w ustawie. W praktyce orzeczniczej przyjęty jest obecnie pogląd, że instalacje fotowoltaiczne, inaczej niż np. elektrownie wiatrowe, nie stanowią urządzeń infrastruktury technicznej, lecz urządzenia produkcyjne. W związku z tym na podstawie przepisów o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, aby uzyskać decyzję WZ, inwestycje fotowoltaiczne muszą spełniać warunki kontynuacji zabudowy oraz dostępu do drogi publicznej. Spełnienie warunku kontynuacji zabudowy nastąpi, gdy na działce sąsiedniej, mającej dostęp do tej samej drogi publicznej, posadowiona jest infrastruktura spełniająca funkcje analogiczne do funkcji instalacji fotowoltaicznej. Przy czym może to być jakakolwiek infrastruktura energetyczna. Tak więc konieczność spełnienia warunku kontynuacji zabudowy może w praktyce utrudniać znalezienie gruntu odpowiedniego do posadowienia instalacji fotowoltaicznej.

pytanie 13

czy organ może odmówić wydania decyzji o warunkach zabudowy dla lokalizacji infrastruktury na części działki?
Inwestorzy często planują posadowienie instalacji fotowoltaicznej nie na całej wydzielonej geodezyjnie działce, lecz tylko na jej części, wystarczającej dla realizacji inwestycji. W odniesieniu do tej części składają też wniosek o wydanie decyzji WZ. Tymczasem organy wielokrotnie odmawiają wydania decyzji WZ dla części działki ze względu na brak geodezyjnego wyodrębnienia tej części. Praktyka ta jest jednak nieprawidłowa. Decyzja WZ dotyczy zagospodarowania terenu, co jest pojęciem szerszym niż pojęcie działki ewidencyjnej. Nie ma podstaw prawnych, by odnosić wymóg geodezyjnego wyodrębnienia do pojęcia terenu. W związku z tym lokalizacja inwestycji fotowoltaicznej na części działki jest dopuszczalna i nie powinna stanowić przeszkody do wydania decyzji WZ. Podobnie stanowisko przyjął też Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 24 maja 2018 r. (sygn. akt II OSK 1634/16), w którym stwierdził, że wydanie decyzji o warunkach zabudowy dla terenu stanowiącego część tej działki jest dopuszczalne, jeżeli działka ewidencyjna nie wymaga zgody na zmianę przeznaczenia gruntów rolnych i leśnych na cele nierolnicze i nieleśne, a teren można jednoznacznie wyodrębnić i przedstawić na załączniku graficznym do decyzji.

pytanie 14

co w sytuacji, gdy w gminie obowiązuje studium, ale nie uchwalono miejscowego planu? czy możliwe jest uzyskanie decyzji wz dla instalacji powyżej 100 kw w sytuacji, gdy w gminie przyjęto studium, które nie przewiduje instalacji oze?
Organy odmawiają niekiedy wydania decyzji WZ ze względu na brak zgodności wniosku wytwórcy OZE z zapisami studium. Praktyka ta nie ma podstaw prawnych. Organy nieprawidłowo przyjmują, że decyzja WZ musi odpowiadać postanowieniom studium. Tymczasem na podstawie ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym zgodność z zapisami studium jest wymagana jedynie przy uchwaleniu miejscowego planu. Jakiekolwiek analogiczne stosowanie tego wymagania do decyzji WZ nie znajduje uzasadnienia w przepisach. W przypadku braku miejscowego planu postanowienia studium nie wpływają na dopuszczalność wydania decyzji WZ. Podobnie organ administracji architektoniczno-budowlanej nie ma podstaw do odmowy wydania pozwolenia na budowę ze względu na niezgodność zamierzenia budowlanego z zapisami studium.

pytanie 15

czy dla instalacji fotowoltaicznej konieczne jest przeprowadzenie oceny oddziaływania na środowisko, sporządzenie raportu o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko i uzyskanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach przedsięwzięcia? czy postępowania w tym zakresie dotyczą całości instalacji, czy mogą być prowadzone w stosunku do części instalacji?
Przeprowadzenia oceny oddziaływania inwestycji na środowisko jest zawsze wymagane dla przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko oraz mogących potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko, dla których stwierdzony został obowiązek przeprowadzenia oceny. Instalacje fotowoltaiczne są kwalifikowane jako przedsięwzięcia mogące potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko, o ile powierzchnia zabudowy przekracza 0,5 ha na obszarach objętych formami ochrony przyrody lub 1 ha na pozostałych obszarach. W związku z tym każdorazowo dla instalacji fotowoltaicznej realizowanych odpowiednio na powierzchniach przekraczających 0,5 lub 1 ha organ właściwy do wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach (co do zasady będzie to wójt, burmistrz lub prezydent miasta) stwierdza, czy istnieje obowiązek przeprowadzenia oceny. Przy ocenie istnienia obowiązku opinie wydają regionalny inspektor ochrony środowiska (RDOŚ) oraz organ państwowej inspekcji sanitarnej. Warto pamiętać jednak, że organ wydający decyzję nie jest tymi opiniami związany.
Należy też zwrócić uwagę, że obowiązki środowiskowe będą co do zasady wymagane także dla instalacji fotowoltaicznej mogących oddziaływać na obszar Natura 2000 na odrębnych zasadach, niezależnie od wskazanych reguł.
Jeżeli obowiązek przeprowadzenia oceny zostanie stwierdzony, w jej ramach sporządzany jest raport oddziaływania instalacji fotowoltaicznej na środowisko, co znacząco wydłuża procedurę uzyskania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach. Decyzja ta jest wymagana dla przedsięwzięć mogących potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko w każdym przypadku. W związku z tym od powierzchni zajmowanej przez instalację fotowoltaiczną zależy, czy wytwórca będzie zobowiązany uzyskać decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach. Wszystkie powyższe procedury środowiskowe są prowadzone dla całej instalacji fotowoltaicznej łącznie i nie jest dopuszczalne ich dzielenie.

pytanie 16

czy dopuszczalna jest realizacja inwestycji fotowoltaicznej na terenach wchodzących w skład znajdującego się pod szczególną ochroną obszaru natura 2000?
Co do zasady brak jest przeciwwskazań do realizacji inwestycji fotowoltaicznej na obszarze Natura 2000. Ograniczenia dotyczą realizacji projektów, których realizacja może mieć szkodliwy wpływ na przyrodę. Bezwzględnie zakazane są jedynie takie działania, które mogą znacząco negatywnie oddziaływać na cele ochrony przyrody Natura 2000. Znaczące negatywne oddziaływanie może przejawiać się w szczególności w pogorszeniu stanu siedlisk przyrodniczych lub siedlisk gatunków roślin i zwierząt, dla których ochrony wyznaczono obszar Natura 2000.

pytanie 17

czy dla realizacji instalacji fotowoltaicznej zawsze konieczne jest uzyskanie pozwolenia na budowę?
Instalacje fotowoltaiczne wolnostojące są budowlami w rozumieniu przepisów prawa budowlanego. Ich budowa co do zasady wiąże się z koniecznością uzyskania pozwolenia na budowę. Co do zasady wyłączone z tego obowiązku są instalacje o zainstalowanej mocy elektrycznej do 40 kW. Jednakże i w tym wypadku pozwolenie będzie wymagane, jeżeli roboty będą wykonywane przy obiekcie wpisanym do rejestru zabytków.
Obowiązek uzyskania pozwolenia na budowę obejmuje także infrastrukturę towarzyszącą instalacji fotowoltaicznej złożoną m.in. z sieci kablowych i stacji transformatorowych. Ponadto należy pamiętać, że w przypadku realizacji inwestycji na glebach o III lub wyższej klasie bonitacyjnej dla wydania pozwolenia na budowę konieczne będzie uzyskanie decyzji o wyłączeniu gruntów z produkcji rolniczej. Dlatego też z punktu widzenia oszczędności czasu i kosztów korzystne jest lokalizowanie inwestycji na glebach klasy IV lub niższej.

pytanie 18

jak uzyskać zabezpieczenie przyłączenia inwestycji do sieci?
Dogodna możliwość przyłączenia inwestycji do sieci powinna być jednym z kluczowym elementów przy planowaniu lokalizacji inwestycji. W celu optymalizacji kosztów realizacji instalacja powinna zostać posadowiona w niewielkiej odległości od głównego punktu zasilania. Wiążące potwierdzenie przyłączenia instalacji do sieci wytwórca może uzyskać wyłącznie w procedurze określonej w prawie energetycznym. I tak zgodnie z nim powinien złożyć do operatora wniosek o wydanie warunków przyłączenia (jego wzór jest zwykle dostępny na stronie internetowej operatora). Do wniosku o wydanie warunków przyłączenia wytwórca musi załączyć m.in. wypis i wyrys z miejscowego planu (lub w przypadku jego braku – decyzję o warunkach zabudowy) oraz dokument potwierdzający tytuł prawny do nieruchomości. W terminie 14 dni od dnia złożenia wniosku wytwórca jest też zobowiązany wnieść zaliczkę na poczet opłaty za przyłączenie w wysokości 30 zł za każdy kilowat mocy przyłączeniowej. Kwota zaliczki nie może być wyższa niż przewidywana wysokość opłaty za przyłączenie do sieci i jednocześnie nie wyższa niż 3 mln zł. Przedsiębiorstwo energetyczne sporządza ekspertyzę wpływu urządzeń przyłączanych na sieć. Jej koszty są uwzględniane w opłacie przyłączeniowej i pokrywane przez wytwórcę. Umowa o przyłączenie do sieci powinna zostać zawarta w terminie dwóch lat od dnia doręczenia wytwórcy warunków przyłączenia. W przypadku upływu tego terminu konieczne jest ponowne wystąpienie z wnioskiem o warunki przyłączenia. Umowa przyłączeniowa określa w szczególności termin dostarczenia energii do sieci po raz pierwszy. Ten termin nie powinien być dłuższy niż 48 miesięcy od dnia zawarcia umowy.

pytanie 19

czy dla instalacji fotowoltaicznych objętych jedną umową przyłączeniową można złożyć odrębne oferty w procedurze aukcyjnej?
Zasadą jest, że jedna umowa przyłączeniowa dotyczy jednej instalacji fotowoltaicznej i dla tej instalacji wytwórca przystępuje do procedury aukcyjnej. Jednakże możliwe jest też podzielenie instalacji objętej umową przyłączeniową. Inwestor powinien w tym celu wykazać w schemacie przyłączenia, że instalacje te stanowią dwa odrębne źródła. Przed przystąpieniem do aukcji warto także uzyskać od prezesa URE zaświadczenie potwierdzające, że umową przyłączeniową objęte są dwa źródła, co umożliwi wytwórcy ubieganie się o dopuszczenie do aukcji odrębnie dla każdego ze źródeł.