Czternasta emerytura w 2025 r. Kto otrzyma? Wyliczenia dla emerytów i rencistów

Od 2023 r. wprowadzona została coroczna wypłata kolejnego dodatkowego rocznego świadczenia pieniężnego, tzw. 14. emerytury (ustawa z dnia 26 maja 2023 r. o kolejnym dodatkowym rocznym świadczeniu pieniężnym dla emerytów i rencistów – t.j. Dz.U. 2025 r. poz. 183). Ustawa ta określa przesłanki nabywania prawa do dodatkowego świadczenia oraz zasady jego wypłaty. Zgodnie z ustawą, dodatkowe świadczenie przysługuje osobom, które w ostatnim dniu miesiąca poprzedzającego miesiąc wypłaty kolejnego dodatkowego rocznego świadczenia pieniężnego mają prawo do świadczeń określonych w art. 2 powyższej ustawy.

Z kolei termin wypłaty tzw. czternastki został określony w projekcie Rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie określenia miesiąca wypłaty kolejnego dodatkowego rocznego świadczenia pieniężnego dla emerytów i rencistów w 2025 r. Ustawodawca zaplanował go na wrzesień 2025 r.

Kwota brutto/netto i zasada „złotówka za złotówkę”

W 2025 r. dodatkowa emerytura tzw. czternastka w pełnej wysokości wyniesie 1878,91 zł (w 2024 roku wynosiła 1780,96 zł brutto), czyli tyle ile wynosi minimalna emerytura. Emeryt otrzyma ok. 1709,81 zł netto miesięcznie. Pełna wysokość dodatkowego świadczenia będzie wypłacana osobom, które pobierają emeryturę do 2900 zł brutto (próg dochodowy jest niezmienny od 2021 r.). Nie każdy jednak otrzyma pełną kwotę. Jeżeli wysokość świadczenia emerytalnego lub rentowego przekroczy kwotę 2900 zł brutto, wówczas należy zastosować zasadę „złotówka za złotówkę”, tj. świadczenie zostanie pomniejszone o kwotę różnicy pomiędzy wysokością emerytury czy renty a kwotą 2900 zł.

Co ważne, aby uzyskać prawo do dodatkowego świadczenia, musi ono wynosić co najmniej 50 zł. To oznacza, że czternastka przysługuje osobie, której emerytura lub renta na dzień 31 sierpnia 2025 r. nie przekracza 4728,91 zł brutto. Świadczenie będzie wypłacane z urzędu, a zatem aby otrzymać pieniądze nie trzeba będzie składać żadnych wniosków.

Dla kogo 14. emerytura?

Dodatkowe wsparcie finansowe przysługuje nie tylko emerytom. Otrzymają ją również wszystkie osoby uprawnione m. in. do:

• renty socjalnej,
• renty z tytułu całkowitej lub częściowej niezdolności do pracy z powodu zdrowia,
• zasiłku przedemerytalnego,
• świadczenia przedemerytalnego,
• świadczenia kompensacyjnego,
• emerytury pomostowej,
• nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego,
• rodzicielskiego świadczenia uzupełniającego - Mama 4 plus.

Kto nie otrzyma 14. emerytury?

Jak już wspomniano, dodatkowe świadczenie nie przysługuje, jeżeli kwota czternastej emerytury będzie niższa niż 50 zł. Ponadto czternastki nie otrzymają osoby, którym prawo do emerytury lub renty zostało zawieszone na dzień 31 sierpnia 2025 r., np. z powodu przekroczenia limitów dorabiania.

Limity dorabiania do rent i emerytur zmieniają się co kwartał. Od 1 czerwca do 31 sierpnia 2025 r. obowiązują nowe limity przychodów, których przekroczenie wpływa na wysokość lub wypłatę emerytur i rent. Ile zatem może dorobić emeryt lub rencista w tym okresie?

Zgodnie z komunikatem ZUS świadczenie zostanie:

• zawieszone po przekroczeniu 130 proc. przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za I kwartał 2025 r., tj. 11 651 zł brutto miesięcznie (przeciętne wynagrodzenie w I kwartale 2025 r. wyniosło 8 962 zł 28 gr),
• zmniejszone po przekroczeniu 70 proc. przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za I kwartał 2025 r., tj. 6 273,60 zł brutto miesięcznie.

W sytuacji, gdy miesięczny przychód będzie wyższy niż 6273,60 zł brutto, ale nie przekroczy kwoty 11651 zł, emerytura/renta zostanie zmniejszona o kwotę przekroczenia, ale nie więcej niż o kwotę maksymalnego zmniejszenia. Kwota maksymalnego zmniejszenia wynosi obecnie 939,61 zł dla emerytur i rent z tytułu całkowitej niezdolności do pracy, 704,75 zł dla rent z tytułu częściowej niezdolności do pracy oraz 798,72 zł dla rent rodzinnych, do których uprawniona jest jedna osoba.

Minimalna emerytura/renta w 2025 i 2026 r.

Co do zasady, minimalna emerytura wynosi tyle ile minimalne świadczenia emerytalno-rentowe w danym roku. Ich wysokość jest waloryzowana co roku. Od 1 marca 2025 r. do 28 lutego 2026 r. obowiązują nowe minimalne kwoty tych świadczeń:

• emerytura i renta z tytułu całkowitej niezdolności do pracy, renta rodzinna – 1878,91 zł,
• renta z tytułu częściowej niezdolności do pracy – 1409,18 zł,
• renta z tytułu całkowitej niezdolności do pracy w związku z wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową oraz renta rodzinna wypadkowa – 2254,69 zł,
• renta z tytułu częściowej niezdolności do pracy w związku z wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową – 1691,02 zł.

Według zapowiedzi autorów projektu, rozporządzenie w sprawie wypłaty 14. emerytury powinno wejść w życie w lipcu 2025 r.